Μελίνα Ταμιωλάκη (επιμ.), Μεθοδολογικά ζητήματα στις Κλασικές Σπουδές. Παλαιά προβλήματα και νέες προκλήσεις, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης – Εκδόσεις της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, 2018, σελ. 370. ISBN 978-960-524-505-4
Η συζήτηση για τη μεθοδολογία των Κλασικών Σπουδών ανάγεται στη γέννηση της κλασικής φιλολογίας στην ελληνιστική Αλεξάνδρεια: λόγιοι, ποιητές, και γραμματικοί επιδόθηκαν τότε για πρώτη φορά σε συστηματικές προσπάθειες για την αποκατάσταση και την ερμηνεία των αρχαίων κειμένων. Καθοριστική υπήρξε στη συνέχεια η συμβολή των λογίων της Βυζαντινής εποχής, οι οποίοι διέσωσαν μέσω της αντιγραφής χειρογράφων μεγάλο μέρος της αρχαίας λογοτεχνίας. Έκτοτε η επιστήμη της Κλασικής Φιλολογίας έχει εξελιχθεί, συνεχίζει ωστόσο να βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ παλαιού και νέου.
Ορισμένα από τα ερωτήματα που απασχολούν σήμερα τους φιλολόγους είναι ίδια ή παρόμοια με εκείνα που μελέτησαν οι αλεξανδρινοί λόγιοι: για παράδειγμα, ποιες μεθόδους μπορούμε να αξιοποιήσουμε, ώστε να αποκαταστήσουμε ένα αρχαίο κείμενο; Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε να καταλήξουμε σε ένα κείμενο αξιόπιστο, που θα αντικατοπτρίζει όσο το δυνατόν πιστότερα το πρωτότυπο; Πώς προσεγγίζουμε τα αρχαία κείμενα που σώζονται σε αποσπάσματα; Ποιες μεθόδους χρησιμοποιούμε ώστε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με τα έργα στα οποία ανήκουν;
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια, το πεδίο των Κλασικών Σπουδών έχει διευρυνθεί σημαντικά· υπογραμμίζεται όλο και περισσότερο η ανάγκη της διεπιστημονικότητας και της στενής συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών κλάδων (της φιλολογίας, της ιστορίας, της φιλοσοφίας, της επιγραφικής κ.λπ.). Τίθεται επίσης πλήθος ερμηνευτικών ζητημάτων σχετικά με την επικαιρότητα των αρχαίων κειμένων και τη σημασία της μελέτης των αρχαίου πολιτισμού εν γένει: μπορούν τα αρχαία κείμενα να έχουν απήχηση στη σύγχρονη εποχή; Ποιες θεωρητικές προσεγγίσεις καλούμαστε να αξιοποιήσουμε ώστε να αναδειχθεί η επικαιρότητα της αρχαίας λογοτεχνίας;
Ο τόμος επιχειρεί να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα, προσφέροντας μια επισκόπηση ορισμένων σύγχρονων μεθοδολογικών προβληματισμών στο πεδίο των Κλασικών Σπουδών. Συγκεντρώνει δεκαοκτώ μελέτες οι οποίες αφορούν στους εξής τομείς: στις κριτικές εκδόσεις, στα αρχαία κείμενα που σώζονται σε αποσπάσματα, στις αφηγηματολογικές προσεγγίσεις, στις διεπιστημονικές θεωρήσεις για τη μελέτη του αρχαίου πολιτισμού και της αρχαιολογίας, και στην πρόσληψη της κλασικής γραμματείας. Οι συγγραφείς του τόμου εξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους παλαιά ερωτήματα μπορούν να επανεξεταστούν με νέα μεθοδολογικά εργαλεία ή θέτουν καινούργια ερωτήματα τα οποία απαντούν με τη βοήθεια σύγχρονων μεθοδολογικών προσεγγίσεων. Η παρούσα έκδοση αντικατοπτρίζει έτσι το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις Κλασικές Σπουδές μέσα από τον συνεχή και ανανεωμένο προβληματισμό για μεθοδολογικά ζητήματα.
Οι συγγραφείς του τόμου είναι οι: Λουκία Αθανασάκη, Κώστας Αποστολάκης, Κώστας Βλασόπουλος, Θεόδωρος Γ. Γιαννόπουλος, Angela Cinalli, Patrick J. Finglass, Luca Guiliani, Elena Martin Gonzalez, Άννα Ζουγανέλη, Νικολέττα Καναβού, Émeline Marquis, Αθηνά Μπάζου, Κατερίνα Οικονομοπούλου, Μιχαήλ Πασχάλης, Ζαχαρούλα Πετράκη, Δήμος Σπαθάρας, Κωνσταντίνος Σπανουδάκης, Μελίνα Ταμιωλάκη.
