«Τη βαθύτατη ανησυχία του για την καθυστέρηση ολοκλήρωσης των διαδικασιών των οριοθετήσεων (κηρύξεων) ή αναοριοθετήσεων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων σε όλη την Ελλάδα από το υπουργείο Πολιτισμού», εκφράζει με ανακοίνωση-επιστολή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), την οποία κοινοποιεί στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, καθώς και στα μέλη του Συλλόγου. Παράλληλα, καλεί το υπουργείο «να θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την εξέταση των εισηγήσεων για την οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων και θεσμοθέτησης ζωνών και όρων χρήσης, ανά την επικράτεια, ώστε οι υπηρεσίες αλλά και οι πολίτες να γνωρίζουν με σαφήνεια τις δεσμεύσεις σε συγκεκριμένες περιοχές και να προγραμματίζουν σύμφωνα με αυτές».

«Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 3028/2002 “Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς”, η οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων αποτελεί το κύριο μέσο προστασίας και προϋπόθεση ανάδειξης των μνημείων της χώρας», σημειώνει ο ΣΕΑ, τονίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής:

-«Με τις κηρύξεις αναγνωρίζονται ως αρχαιολογικοί χώροι περιοχές όπου έχουν εντοπιστεί αρχαιότητες και γνωστοποιούνται στους πολίτες. Αυτό καταρχάς συμβάλλει στην προστασία των αρχαιοτήτων, στην αναγνώριση της ιστορίας και την προβολή τους.

-Κατά δεύτερον, δημιουργεί ένα πλαίσιο ελέγχου των χρήσεων, γνωστό στους πολίτες από πριν, που σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύει τις κατά προορισμό χρήσεις των ακινήτων, ούτε –στις περισσότερες περιπτώσεις– τις οικοδομικές ή άλλες δραστηριότητες, αλλά επιβάλλει τον έλεγχο ώστε να αποτραπεί πιθανή καταστροφή αρχαιοτήτων από ανεξέλεγκτες ή παράνομες χρήσεις.

-Οι κηρύξεις στην πραγματικότητα διευκολύνουν την οικοδομική και ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα, ενημερώνοντας τους πολίτες για τα δεδομένα της περιοχής, και, με προϋπόθεση ότι τηρούνται οι νόμιμες διαδικασίες, επιτρέπουν τη σωστή πρόβλεψη για την πορεία του όποιου έργου, αποφεύγοντας τις εμπλοκές με μεταγενέστερες τροποποιήσεις των μελετών και των έργων τους, και με αντίστοιχη χρονική καθυστέρηση και οικονομική επιβάρυνση».

«Πρέπει να γίνει κατανοητό», τονίζει ο ΣΕΑ, «ότι οι κηρύξεις αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, όταν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη αρχαιοτήτων ή τεκμηριωμένη σπουδαιότητα μνημείου, δεν αποτελούν επιλογή αλλά υποχρέωση του ΥΠΠΟΑ σε εφαρμογή του Ν. 3028/2002. Είναι δε απολύτως υποχρεωτικές (άρθρο 12) στην περίπτωση εκπόνησης Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπλασης (ΣΟΑ) ή άλλων χωρικών μελετών που ορίζουν χρήσεις γης και πολεοδομικό σχεδιασμό. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να οριοθετείται με σαφήνεια ο χώρος αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως και οι χώροι πρασίνου, εμπορικής χρήσης, δόμησης κ.λπ. Δυστυχώς, όπως φάνηκε ξεκάθαρα στην περίπτωση του Ελληνικού, υπάρχει από συγκεκριμένους επιχειρηματικούς κύκλους, τους πολιτικούς υποστηρικτές τους και τα σύμμαχα ΜΜΕ, έντονη διάθεση δαιμονοποίησης της διαδικασίας των κηρύξεων, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ιδίως όπου αυτές επιχειρούνται σε περιοχές “μεγάλων επενδύσεων”», εξηγούν οι αρχαιολόγοι. Και συμπληρώνουν:

«Είναι σαν να ισχυρίζονται ότι η “ανάπτυξη” και οι “επενδύσεις” δεν μπορούν να έρθουν στο κηρυγμένο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, στο κηρυγμένο Ναύπλιο, τη Ρόδο, τα Χανιά, τα Γιάννενα! Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ έχει σοβαρές ευθύνες για την κατάσταση αυτή καθώς αντί να υποστηρίζει μια θεσμοθετημένη και νόμιμη διαδικασία την παρακάμπτει (όπως στο Ελληνικό), ενώ καθυστερεί συστηματικά την εξέταση των υπόλοιπων εισηγήσεων για κηρύξεις σε όλη τη χώρα», σημειώνει η ανακοίνωση του ΣΕΑ.