«Αρχαία κινεζική επιστήμη και τεχνολογία» είναι ο τίτλος της έκθεσης του Μουσείου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας στο Πεκίνο που θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Ηρακλειδών από τον Σεπτέμβριο του 2017 έως τον Ιανουάριο του 2018, στο πλαίσιο του Έτους Φιλίας Ελλάδας-Κίνας.
Το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει, για πρώτη φορά, μερικά από τα πιο αξιοθαύμαστα τεχνολογικά επιτεύγματα του κινεζικού πολιτισμού, ενός από τους αρχαιότερους στον κόσμο. Οι κινεζικές επιστημονικές ανακαλύψεις και τεχνολογικές εφευρέσεις καλύπτουν ολόκληρο σχεδόν το φάσμα των επιστημών, από τα μαθηματικά, τη φυσική, τη χημεία και την αστρονομία, μέχρι τη γεωφυσική, τη βιολογία, τη γεωπονία, την ιατρική, τη φαρμακευτική, τη μηχανική κ.ά. Οι αρχαίοι Κινέζοι επιστήμονες ήταν οι πρώτοι που παρατήρησαν τις ηλιακές κηλίδες, διερεύνησαν τα μαγνητικά φαινόμενα, αλλά και υπολόγισαν, όπως και οι αρχαίοι Έλληνες, την αξία του π, του λόγου της περιφέρειας προς τη διάμετρο του κύκλου. Η πυξίδα, η πυρίτιδα, το χαρτί, τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία, η χύτευση μπρούντζου και σιδήρου, ο σεισμογράφος, η βαλλίστρα, το σιδερένιο υνί τού αρότρου, η χειράμαξα, το πρυμναίο πηδάλιο, είναι μερικά από τα τεχνολογικά επιτεύγματα της Κίνας.
Επιπλέον, οι επισκέπτες θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να παρακολουθήσουν επιδείξεις της αρχαίας κινεζικής υφαντικής τέχνης, των παραδοσιακών μεθόδων κατασκευής χαρτιού και εκτύπωσης κ.ά.
Οι ενότητες της έκθεσης
—«Μέτρηση του χρόνου και Αστρονομία»: Οι Κινέζοι ανέκαθεν υπήρξαν σπουδαίοι αστρονόμοι και επιδέξιοι τεχνίτες αστρονομικών οργάνων. Ήδη από το 16ο αιώνα π.Χ. μελετούσαν τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τις ηλιακές κηλίδες, τον ήλιο, τη σελήνη και μερικούς πλανήτες, ενώ το ημερολόγιό τους θεωρείται ένας μοναδικός συνδυασμός σεληνιακού και Γρηγοριανού ημερολογίου.
—«Προσανατολισμός και Ναυσιπλοΐα»: Η πυξίδα, μια από τις σπουδαιότερες εφευρέσεις του αρχαίου κινεζικού πολιτισμού, χρησιμοποιήθηκε ευρέως στη ναυσιπλοΐα ήδη από τα χρόνια των δυναστειών Σονγκ (960-1279 μ.Χ.) και Γιουάν (1271-1368 μ.Χ.), ενώ τον 12ο αιώνα διαδόθηκε στην Ασία και την Ευρώπη, συμβάλλοντας καταλυτικά στην ανάπτυξη του εμπορίου, της οικονομίας και του πολιτισμού.
—«Υφαντικές μηχανές και κεντητική»: Η Κίνα είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που εφάρμοσε συστηματικά τη σηροτροφία και κατασκεύασε μετάξι πριν από 6.000-7.000 χρόνια. Ήδη από τον 16ο αιώνα π.Χ. ανέπτυξε πρωτοποριακές μεθόδους ύφανσης, και από τα χρόνια της δυναστείας Χαν (206 π.Χ.-220 μ.Χ.) έως και τη δυναστεία Τανγκ (618-907 μ.Χ.), το περίφημο κινεζικό μετάξι κατέκτησε την Ευρώπη, επηρεάζοντας ανεξίτηλα τον παγκόσμιο πολιτισμό.
—«Κατασκευή χαρτιού και εκτύπωση»: Η κατασκευή του χαρτιού στα χρόνια της δυναστείας Χαν είναι μια από τις σημαντικότερες εφευρέσεις του αρχαίου κινεζικού πολιτισμού, όπως και οι πολυάριθμες τεχνικές εκτύπωσης που αναπτύχθηκαν ήδη από τον 7ο αιώνα μ.Χ., για να εξαπλωθούν στη συνέχεια, στην Αραβία κι από εκεί, στην Αφρική και την Ευρώπη, αλλάζοντας μια για πάντα την ιστορία του παγκόσμιου πολιτισμού.
Επιπλέον, στην έκθεση θα παρουσιαστούν μοντέλα διαφόρων άλλων σπουδαίων κινεζικών εφευρέσεων, όπως του πρώτου σεισμογράφου του κόσμου (132 μ.Χ.), της πρώτης χειράμαξας για μεταφορά εμπορευμάτων, που κατασκευάστηκε περίπου έναν αιώνα πριν την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, του αρχαίου κινεζικού αρότρου, που δημιουργήθηκε πριν από 5.000 χρόνια κ.ά.