Πάνος Βαλαβάνης, Ιερά και Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα. Ολυμπία-Δελφοί-Ισθμία-Νεμέα-Aθήνα, Εκδόσεις Καπόν, β’ έκδοση αναθεωρημένη, σελ. 376. ΙSBN: 978-618-5209-17-9
Δώδεκα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, το βιβλίο Ιερά και Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα του καθηγητή Αρχαιολογίας Πάνου Βαλαβάνη επανεκδίδεται επαυξημένο και βελτιωμένο. Νέα συμπεράσματα της ιστορικής και αρχαιολογικής έρευνας για τα πανελλήνια ιερά και τους αγώνες, καθώς και εμπλουτισμένο φωτογραφικό υλικό προσφέρουν στον αναγνώστη ένα πλήρως εκσυγχρονισμένο βιβλίο, σχετικά με τους πανελλήνιους αγώνες και τον αρχαίο ελληνικό αθλητισμό.
Πάμπολλοι αγώνες —είχαν ως πρότυπο αγωνίσματα και αγώνες προγενέστερων πολιτισμών της Εγγύς Ανατολής— έλαβαν χώρα στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, σε κάθε γωνιά της Μεσογείου, εκεί όπου άνθιζε ο ελληνικός πολιτισμός. Από τους πολυάριθμους αυτούς αγώνες τέσσερις έγιναν πανελλήνιοι: οι αγώνες στην Ολυμπία προς τιμήν του Διός, στους Δελφούς, στην εορτή του Απόλλωνος, στην Ισθμία στο ιερό του Ποσειδώνος, και στη Νεμέα στο ιερό του Διός. Οι Παναθηναϊκοί αγώνες, που τελούνταν στην εορτή των Παναθηναίων στην Αθήνα προς τιμήν της Αθηνάς, ήταν, την εποχή της ακμής τους, εξίσου λαμπροί με τους αγώνες που διεξάγονταν στα πανελλήνια ιερά. Στους πέντε αυτούς αγώνες, περισσότερο απ’ οπουδήποτε αλλού, αναδείχθηκε ο θαυμαστός πολιτισμός και οι ιδέες της ελληνικής αρχαιότητας.
Η τέλεση των αγώνων δημιούργησε μια αθλητική παράδοση που παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Αρχαιότεροι και πιο σημαντικοί ήταν οι αγώνες της Ολυμπίας, που ιδρύθηκαν στον 8ο αιώνα π.Χ. και ξεπέρασαν όλους τους αγώνες σε φήμη και δόξα.
Το βιβλίο Ιερά και αγώνες στην αρχαία Ελλάδα τιμά τους αθλητές, τους αγώνες, τα ιερά, τις πόλεις και, κυρίως, το αρχαίο ελληνικό πνεύμα που τους ενέπνεε για περισσότερα από 1.500 χρόνια — από τις πρώιμες αθλητικές αναφορές στην Ιλιάδα του Ομήρου και στις άλλες φιλολογικές πηγές, και από την Κλασική μέχρι την Ελληνιστική και τη Ρωμαϊκή εποχή, αλλά και την Ύστερη Αρχαιότητα. Το γεγονός ότι οι αθλητές αγωνίζονται μέχρι σήμερα, κάθε τέσσερα χρόνια, σε αγώνες όπως το πένταθλον, ο δίσκος, το ακόντιο, η πυγμαχία, το άλμα, η πάλη και ο δρόμος, ακριβώς όπως οι αρχαίοι πρόγονοί τους αιώνες πριν, είναι μία παρακαταθήκη που επιβεβαιώνει ότι η άμιλλα, η νίκη και η ήττα θα συνεχίσουν να συνυπάρχουν για πολλά ακόμα χρόνια.
