«Ταφικά τοπία της μεσοελλαδικής και πρώιμης μυκηναϊκής κεντρικής Ελλάδας: νέα ερευνητικά δεδομένα» («Funerary landscapes in Middle Helladic and Early Mycenaean Central Greece: an update») είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει η Laetitia Phialon (Δρ Αρχαιολογίας, Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne) την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2017 και ώρα 19:00 στο Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών (Μητσαίων 9, σταθμός μετρό Ακρόπολη).
«Η διερεύνηση των ταφικών τοπίων έχει μεγάλη σημασία για την κατανόηση των πολιτισμικών και κοινωνικών αλλαγών που έλαβαν χώρα στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά τη μετάβαση από τη Μεσοελλαδική στην Υστεροελλαδική περίοδο» αναφέρει η Laetitia Phialon σχετικά με το θέμα της ομιλίας της. «Τα σπουδαία ευρήματα των λακκοειδών τάφων των Μυκηνών και των θολωτών τάφων της Μεσσηνίας έχουν ως τώρα συγκεντρώσει το κύριο ενδιαφέρον της έρευνας στην Πελοπόννησο. Ωστόσο, σημαντικές αλλαγές ταφικών τοπίων και εθίμων σημειώνονται επίσης στην Κεντρική Ελλάδα από τα τέλη της ΜΕ περιόδου».
Η δρ Phialon στη διάλεξή της θα επικεντρωθεί σε μια σειρά ταφικών χώρων (νεκροταφεία, συστάδες τάφων και μεμονωμένους τάφους) που συμπεριλαμβάνονταν στην έρευνά της για την ανάδυση του μυκηναϊκού πολιτισμού στην κεντρική Ελλάδα (Phialon 2011), και θα εξετάσει την κατανομή τους εντός Βοιωτίας, Φωκίδας και Φθιώτιδας, καθώς και σε Εύβοια και Αττική, κατά τη διάρκεια της ΜΕ περιόδου και των ΥΕ Ι-ΙΙΙ Α1 φάσεων. «Οι απλές ατομικές ταφές, ως επί το πλείστον εντός οικισμών, κυριαρχούν κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της ΜΕ περιόδου» επισημαίνει. «Μια σταδιακή μετάβαση στο έθιμο της διαδοχικής ταφής φαίνεται ίσως να ξεκινά στο τέλος αυτής της περιόδου, αλλά η πρώτη σαφής τάση ενταφιασμών μακριά από οικισμούς μαρτυρείται μόνο αργότερα, στην ΥΕ ΙΙΑ φάση. Η χρήση θαλαμοειδών τάφων, όπως στη Θήβα, και θολωτών, όπως στο Θορικό, κατά τη φάση αυτή συνιστά ένα αναμφισβήτητο ορόσημο στη δημιουργία των μυκηναϊκών ταφικών τοπίων της κεντρικής Ελλάδας».
Στη διάλεξή της η δρ Phialon θα προτείνει επίσης να συμπληρωθούν τα δεδομένα των ταφικών τοπίων και ενδεχομένως να χρονολογηθούν εκ νέου ορισμένοι τάφοι, υπό το πρίσμα πρόσφατων δημοσιεύσεων ιδιαίτερα σημαντικών αρχαιολογικών χώρων, όπως η Ελευσίνα, και αρχαιολογικών ερευνών σε εξέλιξη, όπως της Κρίσας. «Η επανεκτίμηση των ταφικών δεδομένων μάς δίνει τελικά την ευκαιρία να αξιολογήσουμε εκ νέου γεωπολιτικές σχέσεις, εδαφικά δίκτυα και κοινωνικο-πολιτισμικές ταυτότητες στην πρώιμη μυκηναϊκή κεντρική Ελλάδα» καταλήγει η ομιλήτρια.
Η διάλεξη, που θα δοθεί στα αγγλικά, πραγματοποιείται στο πλαίσιο των «Αιγαιακών Διαλέξεων» που διοργανώνουν ο «Αιγεύς – Εταιρεία Αιγαιακής Προϊστορίας» και το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών.
