«Από τους to-ko-do-mo στους οικοδόμους. Αναλήμματα μεγάλης κλίμακας έως την Κλασική εποχή» είναι ο τίτλος διάλεξης του αρχιτέκτονα Θεμιστοκλή Μπιλή, που θα δοθεί την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2016, και ώρα 18:30 (ΕΜΠ, Κτήριο Αβέρωφ, αμφιθέατρο 2).
«Η αναγέννηση της οικοδομικής τέχνης στον ελληνικό χώρο από τους λεγόμενους σκοτεινούς χρόνους έως το τέλος της Αρχαϊκής περιόδου αποτέλεσε την απαραίτητη συνθήκη για τη διαμόρφωση του επιτεύγματος της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής» αναφέρει ο κ. Μπιλής σχετικά με το θέμα της διάλεξής του. «Οι αλλαγές που συντελέστηκαν τον 11ο αι. π.Χ. με την κατάρρευση των κοινωνικών και πολιτικών δομών που υποστήριζαν τα βασίλεια των Μυκηναίων όσο και οι γενικότερες συνθήκες αστάθειας στην Ανατολή συντέλεσαν στη σταδιακή απομόνωση των κοινωνιών με αποτέλεσμα την απότομη υποχώρηση της οικοδομικής τέχνης. Την καμπή ακολούθησε μια περίοδος όπου η σταδιακή συσσώρευση πλούτου, η δημογραφική ανάπτυξη, η παγίωση πολιτικών θεσμών και η ισχυροποίηση των κοινωνικών δεσμών μέσω της λατρείας έθεσαν τη βάση για την κατάκτηση τεγχνολογικών επιτευγμάτων και την παγίωση νέων μορφών έκφρασης. Τα ιερά αποτελούν πλέον το πεδίο στο οποίο συντελείται η αναγέννηση της μνημειακότητας μέσω της κατασκευής αναλημμάτων».
«Η επικοινωνία με το μυκηναϊκό παρελθόν (to-ko-do-mo) ταυτίζεται με την αναμέτρηση με την αδράνεια της μάζας όλο και πιο μεγάλων λίθων (Ηραίο Αργολίδας), ενώ οι εξελίξεις στη μεταλλοτεχνία κάνουν πλέον τον σκληρό λίθο ένα εύπλαστο εργαλείο έκφρασης (μεγάλο ανάλημμα Δελφών)» επισημαίνει ο κ. Μπιλής. «Στο τέλος της Αρχαϊκής εποχής γίνεται σαφής η τάση ενός συνολικού σχεδιασμού στα ιερά. Στο σχεδιασμό αυτό βασικό ρόλο παίζουν τα αναλήμματα (Ιερό Αφαίας Αίγινας, Σελινούντας). Οι οικοδόμοι περήφανοι πλέον για τα έργα τους ανταγωνίζονται τους μυκηναίους to-ko-do-mo και «υπογράφουν» την αναγέννηση της μνημειακότητας (Καρθαία Κέας)».
Στο πλαίσιο της διάλεξης θα παρουσιαστούν γνωστά μνημεία (Ηραίο Αργολίδας, μεγάλο ανάλημμα Δελφών, Ιερό Αφαίας Αίγινας) αλλά και σχεδόν άγνωστα στο ευρύ κοινό (μεγάλο ανάλημμα στο Πλατανιστό Ευβοίας, αναλήμματα ναών στη Καρθαία). Θα παρουσιαστούν, επίσης, νέες ερμηνείες ή παρατηρήσεις για κάποια από αυτά. Τέλος, θα αναζητηθεί ο ρόλος των αναλημμάτων στην οργάνωση των εργοταξίων των ιερών και στην τελική μορφή τους.
Η διάλεξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο σειράς διαλέξεων με τίτλο «Μαθήματα εμβαθύνσεως στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής» που διοργανώνει το Σπουδαστήριο της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ.
