Μαζί με τα «Προλεγόμενα», τις πρόβες για τη λειτουργία του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που έχουν ξεκινήσει με δραστηριότητες από τον περασμένο Μάιο και συνεχίζονται, ήρθε η ώρα για την πρώτη, ανοιχτή στο κοινό, περιοδική έκθεση με την οποία εγκαινιάζεται ο εκθεσιακός χώρος στο ισόγειο του νέου κτιρίου στις 31 Οκτωβρίου.

Πρόκειται για μια συμπαραγωγή του ΕΜΣΤ με το φλαμανδικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αμβέρσας, με τίτλο «Κρίσιμοι Διάλογοι: Αθήνα-Αμβέρσα». Παρουσιάζει 70 έργα Ελλήνων και Βέλγων καλλιτεχνών, διαρθρωμένα σε 22 θεματικές ενότητες. Παράλληλα, η συνεργασία του ΕΜΣΤ με την documenta το 2017, όπως και η διαδικτυακή έκθεση Empty Pr(oe)mises -ένα πρότζεκτ για την παρουσίαση του ΕΜΣΤ στα ψηφιακά μέσα (από τις 7 Οκτωβρίου)- σκιαγραφούν τον προσανατολισμό του ΕΜΣΤ έως τα εγκαίνιά του.

«Σήμερα είναι μια ωραία ημέρα, γιατί το κτίριο ανοίγει ευρύτερα, γίνονται συνέργειες, το υπουργείο Πολιτισμού είναι κοντά στο ΕΜΣΤ, στον κόσμο των εικαστικών» χαιρέτησε ο υπουργός Πολιτισμού Αρ. Μπαλτάς, στη συνέντευξη Τύπου του ΕΜΣΤ. Το ερώτημα όμως όλων παραμένει: Πότε θα γίνουν τα εγκαίνια του μουσείου; « Αν εννοείτε με φωταψίες του κτιρίου και κόψιμο κορδέλας, στη χειρότερη περίπτωση σ’ ένα χρόνο. Θα μπορούσαμε να παραμένουμε κλειστά έως ότου λυθούν όλες οι γραφειοκρατίες, γίνουν όλες οι προσλήψεις του προσωπικού με ΑΣΕΠ κ.ο.κ. Επειδή στην τέχνη το πιο σημαντικό είναι το ταξίδι, η προετοιμασία, επιλέξαμε μια ενδιάμεση λύση προκειμένου να ξεκινήσει όλο το εγχείρημα» απάντησε η διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Κοσκινά, δίνοντας τον απολογισμό πεπραγμένων του 2015-2016 και ανακοινώνοντας τον προγραμματισμό του 2016-2017.

Σε αυτή τη μεταβατική περίοδο του ΕΜΣΤ, κάποιες εκκρεμότητες έχουν λυθεί, όπως η ολοκληρωτική παραλαβή του κτιρίου και η έγκριση, μετά από αναβολές και καθυστερήσεις, της μουσειολογικής-μουσειογραφικής μελέτης από το Συμβούλιο Μνημείων. Ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του μουσείου εγκρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού και βρίσκεται στο γενικό λογιστήριο του κράτους. Τα οικονομικά του μουσείου ενισχύθηκαν με έκτακτη επιχορήγηση ύψους 4,5 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Με την πρώτη δόση που εκταμιεύτηκε εξοφλήθηκαν παλαιότερες εκκρεμότητες και ακολουθεί η εκταμίευση του υπόλοιπου ποσού εντός του 2017, ενώ εκδόθηκε η απαλλακτική για το ΕΜΣΤ απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών στην αγωγή της Εταιρείας ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ».

Αυτά είναι τα ευχάριστα νέα, όπως είπε η κα Κοσκινά. Γιατί το βασικό πρόβλημα της στελέχωσης του μουσείου παραμένει και αποτελεί προαπαιτούμενο της δωρεάς του Ι. Νιάρχου για τις εκθεσιακές υποδομές των μόνιμων συλλογών του ΕΜΣΤ. Από τους 96 εργαζόμενους που χρειάζεται το μουσείο έχουν προσληφθεί 50 άτομα με απόσπαση από άλλους οργανισμούς -όχι μέσω ΑΣΕΠ- και χωρίς να καλύπτονται οι απαιτούμενες ειδικότητες.

Παρών στη συνέντευξη Τύπου ήταν ο διευθυντής του Μουσείου Τέχνης της Αμβέρσας, ο οποίος χαιρέτησε τη συνεργασία των δύο φορέων: «Το ΕΜΣΤ προσπαθεί να βρει την εγγύτητα της τέχνης, τους συσχετισμούς και τις διαφορές των καλλιτεχνών. Μπορεί ο καλλιτεχνικός και κοινωνικός διάλογος ανάμεσα σε δύο χώρες να μην είναι θεαματικός, είναι όμως ουσιαστικός» σχολίασε ο Μπαρτ Ντε Μπάερ.

Για τον διευθυντή της documenta 14 Άνταμ Σίμτζικ, η συνεργασία της documenta του Κάσελ με το ΕΜΣΤ, που ξεκίνησε το 2014 με την πρώην διευθύντρια του μουσείου Άννα Καφέτση και συνεχίζεται με την Κατερίνα Κοσκινά, είναι όπως είπε «μια μοναδική ευκαιρία συμμετοχής σε μια διαδικασία να μετατραπεί το μουσείο σε χώρο συζήτησης όσο και σε χώρο μιας σημαντικής συλλογής σύγχρονης ελληνικής και διεθνούς τέχνης. Το Μουσείο είναι όχημα που προβάλλει τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας».