Ένα μουσείο υποβρύχιων γλυπτών στο βυθό του Παγασητικού κόλπου φιλοδοξεί να «στήσει» η επιστημονική ομάδα του τμήματος Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ο Ιάσονας, ο Αχιλλέας, οι Αργοναύτες, οι Κένταυροι, θα εκτίθενται στους επισκέπτες που θα βουτάνε σε βάθος 15 με 20 μ. για να θαυμάσουν τα έργα. Πρόκειται για το καινοτόμο ερευνητικό έργο «Ύφαλος Τέχνης» (project Art Reef).
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συντονιστής αυτού του φιλόδοξου εγχειρήματος, Αλέξιος Λόλας, «αυτήν την ιδέα την έχω σκεφτεί εδώ και πολλά χρόνια, όταν είχα δει ένα υποβρύχιο μουσείο με γλυπτά από έναν καλλιτέχνη που το έχει κάνει στο Μεξικό. Ήταν κάτι συναρπαστικό και τότε σκέφτηκα να γίνει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Μαζί με τον επιστημονικό υπεύθυνο του έργου, καθηγητή Δημήτρη Βαφείδη, θελήσαμε να προχωρήσουμε στην εκτίμηση περιβαλλοντικών και κοινωνικο-οικονομικών επιδράσεων ενός θεματικού τεχνητού υφάλου. Στόχος είναι να τοποθετηθεί σε αμμώδη βυθό που είναι έρημος, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες, ένα υπόστρωμα για να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί, να εγκατασταθούν σφουγγάρια, φύκια, αστερίες, να μπορούν να ζήσουν και ψάρια και να δημιουργηθεί μια βιοποικιλότητα. Με τον ύφαλο τέχνης, όπως το ονομάσαμε, επιδιώκουμε να συνδυάσουμε την τέχνη με την επιστήμη» τονίζει ο κ. Λόλας και διευκρινίζει ότι «θέλουμε να μελετήσουμε κατά πόσον επιδρά θετικά στο οικοσύστημα, αλλά και να μπορέσουμε να μελετήσουμε την επίδραση που θα έχει στην τοπική κοινωνία όσον αφορά στην ανάπτυξη, στον τουρισμό και γενικότερα στην τοπική οικονομία, και να προωθήσουμε τον καταδυτικό τουρισμό στην Ελλάδα, καθώς βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο, είναι σχεδόν ανύπαρκτος».
Τα 100 γλυπτά θα τοποθετηθούν σε συγκεκριμένο σημείο του Παγασητικού και θα είναι εμπνευσμένα από τη μυθολογία που είναι συνυφασμένη με την περιοχή της Θεσσαλίας, όπως η Αργοναυτική εκστρατεία, ο Ιάσονας, οι Κένταυροι, αλλά και ο Αχιλλέας που φέρεται να ξεκίνησε από τον Βόλο την εκστρατεία του για την Τροία. Μάλιστα, έχουν ήδη γίνει οι πρώτες συνεννοήσεις με Θεσσαλούς καλλιτέχνες που θα φιλοτεχνήσουν τα αγάλματα σε ανθρώπινες διαστάσεις. «Τα γλυπτά αυτά δεν θα χρειάζονται συντήρηση, καθώς το υλικό τους θα είναι από τσιμέντο, θα τα τοποθετήσουμε στο βυθό κι από κει και πέρα αναλαμβάνει η φύση και συνεχίζει το έργο του καλλιτέχνη, καθώς θα πάνε επάνω να εγκατασταθούν φύκια, σφουγγάρια, αχινοί, αστερίες. Σε είκοσι χρόνια θα εξαφανιστεί η αρχική μορφή του γλυπτού, θα έχει αλλάξει, αλλά θα έχει μείνει η ιδέα», προσθέτει ο κ. Λόλας, ο οποίος εξηγεί ότι η διαδικασία πόντισής τους είναι χρονοβόρα, απαιτεί συγχρονισμό και λεπτούς χειρισμούς. «Αν καταφέρουμε να βάζουμε τρία με τέσσερα αγάλματα τη μέρα, θα είμαστε ικανοποιημένοι», αναφέρει.
Όπως επισημαίνει ο συντονιστής του έργου «Ύφαλος Τέχνης», θα δημιουργηθούν δύο διαφορετικοί ύφαλοι, ο ένας για την επιστημονική ομάδα (για τις μελέτες και έρευνες του Πανεπιστημίου), ενώ ο δεύτερος θα είναι προσβάσιμος στο κοινό. Το έργο φιλοδοξεί να είναι το πρώτο στον κόσμο το οποίο θα έχει χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από δωρεές «διότι με αυτόν τον τρόπο θέλουμε οι πολίτες να νιώθουν ότι συμμετέχουν, ότι συνεισφέρουν και εκείνοι σε αυτό το τολμηρό και καινοτόμο εγχείρημα. Ακόμη και με ένα ελάχιστο ποσό, των 5 ή των 10 ευρώ που θα δώσει κάποιος, θα μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε τα χρηματικό ποσό που χρειάζεται για να το υλοποιήσουμε», υπογραμμίζει ο κ. Λόλας. Τα χρήματα από τις δωρεές πηγαίνουν απευθείας σε τραπεζικό λογαριασμό της Επιτροπής Ερευνών, η οποία είναι ο αρμόδιος φορέας οικονομικής διαχείρισης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενώ ταυτόχρονα προωθείται και μια εκστρατεία crowdfunding για δωρεές από το εξωτερικό στην πλατφόρμα generosity.com.
Όπως σημειώνει ο κ. Λόλας, «στην Τουρκία επενδύουν πολύ στον καταδυτικό τουρισμό. Πρόσφατα, βύθισαν ένα Airbus στα παράλια απέναντι από τη Σάμο, ώστε να δημιουργήσουν ένα καταδυτικό αξιοθέατο και να τονώσουν τον τουρισμό τους, που δοκιμάζεται τελευταία με τα τόσα τρομοκρατικά χτυπήματα. Αυτό που θέλουμε να προκύψει από το ερευνητικό μας έργο είναι να συλλέξουμε όλη την απαραίτητη πληροφορία, ώστε στο μέλλον να μπορεί κάποιος φορέας να κάνει μια αντίστοιχη δράση (να βυθίσει ένα πλοίο, ένα αεροπλάνο, ένα τρένο) με όλη την επιστημονική τεκμηρίωση, ως βάση».