Για τρίτη χρονιά συνεχίστηκαν οι υποβρύχιες έρευνες στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου από το Lechaion Harbour Project. Το λιμάνι, που βρίσκται σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων από την αρχαία Κόρινθο, αποτέλεσε αναμφισβήτητα το σημαντικότερο κέντρο ανάπτυξης κατά τις διαφορετικές περιόδους ακμής της πόλης.
Το Lechaion Harbour Project αποτελεί μια συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του Ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα. Οι έρευνες διεξάγονται υπό τη διεύθυνση του δρος Δ. Κουρκουμέλη (Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων) και του δρος B. Lovén (SΑΧΟ-Institute, University of Copenhagen) και χρηματοδοτούνται από το Augustinus Foundation και το Ίδρυμα Carlsberg.
Κατά την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2015, το Lechaion Harbour Project διεξήγαγε ανασκαφές και ψηφιακές αποτυπώσεις στην περιοχή του διαύλου εισόδου (Entrance Channel) και στους ξυλότυπους θεμελίωσης δυτικά του διαύλου (Caisson Area 2).
Τα σημαντικότερα ευρήματα
Δυτικά του διαύλου είχαν εντοπιστεί και αποτυπωθεί κατά τις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους τα κατάλοιπα έξι ξυλοτύπων θεμελίωσης που πιθανώς αποτελούν τη θεμελίωση μιας επιπλέον προβλήτας συνολικού μήκους 57 μ. Κατά τη φετινή περίοδο, ανασκάφηκε λεπτομερώς η δυτική και βόρεια πλευρά του Ξυλοτύπου Θεμελίωσης 5 (Caisson 5) και αποκαλύφθηκαν όλα τα επιμέρους ξύλινα δομικά στοιχεία της κατασκευής. Ο ξυλότυπος έχει μήκος 9,9 μ., πλάτος 5,8 μ. και σώζεται σε ύψος 0,8 μ.. Ο Ξυλότυπος Θεμελίωσης 5 (Caisson 5) διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και η μελέτη του θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους κατασκευής λιμενικών έργων κατά την ύστερη αρχαιότητα.
Παλαιότερες ραδιοχρονολογήσεις τοποθετούν τους ξυλότυπους αυτής της περιοχής στην ίδια οικοδομική φάση με τη μεγάλη Βασιλική του Λεωνίδη (5ος αι. μ.Χ.). Εάν η χρονολόγηση αυτή επαληθευτεί, θα πρόκειται για μεγάλης έκτασης και καινοτόμο λιμενική δραστηριότητα της πρώιμης Βυζαντινής περιόδου. Το γεγονός αυτό διαφοροποιεί το συγκεκριμένο χώρο από άλλους αντίστοιχους λιμένες αυτής της περιόδου, όπου συνήθως επαναχρησιμοποιούσαν πρωιμότερες κατασκευές ρωμαϊκών ή κλασικών χρόνων. Η μοναδικότητα αυτών των ευρημάτων εντός Ελλαδικού χώρου, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου, καθιστά επιτακτική τη συνέχιση των ανασκαφικών ερευνών στην περιοχή με σκοπό τη χρονολόγηση των ξυλοτύπων, την κατανόηση της κατασκευαστικής τους λειτουργίας και τη σύνδεσή τους με τα υπόλοιπα κτίσματα του εξωτερικού και εσωτερικού λιμένα.
Στην ανατολική πλευρά του αρχαίου λιμένα είχαν εντοπιστεί τα κατάλοιπα του διαύλου εισόδου (Entrance Channel). Οι καταποντισμένοι πλευρικοί βραχίονες της εισόδου αποτυπώθηκαν σε μήκος 45,4 μ. και έχουν μέγιστο σωζόμενο πλάτος 13 μ. Βορειοδυτικά του διαύλου εντοπίστηκε και ανασκάφηκε τμήμα μνημειώδους κατασκευής (Structure 1) μήκους 11,2 μ. και πλάτους 4,3 μ., το οποίο φαίνεται να αποτελεί τμήμα των διαμορφώσεων της εισόδου του λιμένα. Σώζεται σε ύψος τριών δόμων και έχει ύψος 3,12 μ. Η θεμελίωσή του βρίσκεται σε βάθος -4,62 μ., γεγονός που αποτελεί σημαντική ένδειξη τόσο για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στην περιοχή όσο και για την πιθανότητα τμήμα της κατασκευής να είχε θεμελιωθεί εξαρχής υποβρυχίως. Οι δόμοι του φέρουν ίχνη από ορθογώνιους και σχήματος-Τ τόρμους και είναι πολύ πιθανό ορισμένοι εξ αυτών να αποτελούν υλικό σε δεύτερη χρήση.
Κατά τις προηγούμενες περιόδους, η Δυτική Προβλήτα (Western Mole) είχε αποτυπωθεί σε μήκος 46,1 μ. και πλάτος 14,4 μ. (μέγιστο ορατό πλάτος). Το 2015 διεξήχθη εκτενέστερη ψηφιακή αποτύπωση της προβλήτας εστιάζοντας στις κατασκευαστικές λεπτομέρειες με σκοπό να αποσαφηνιστεί η χρονολογική και κατασκευαστική σύνδεσή της με τις υπόλοιπες προβλήτες.
Παράλληλα, διεξήχθησαν εκ νέου γεωφυσικές έρευνες σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων και τομογράφο υποδομής πυθμένα τρισδιάστατης απεικόνισης (3D parametric sub-bottom profiler). Η εφαρμογή αυτής της πρωτοποριακής τεχνολογίας για πρώτη φορά στο πλαίσιο αρχαιολογικής έρευνας στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου θα οδηγήσει σε λεπτομερή αποτύπωση της στρωματογραφίας στις περιοχές μελέτης, αποκωδικοποιώντας την εξέλιξη της παράκτιας παλαιογεωγραφίας. Επιπλέον, θα παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με άλλες αρχαίες λιμενικές κατασκευές ή ευρήματα που βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας.
Δείτε εδώ ένα σύντομο βίντεο της ανασκαφής.
