Τις συγκρούσεις σε ιδεολογικό επίπεδο για την Πολεοδομία κατά τον Μεσοπόλεμο, με κύριους εκφραστές τους Δεσποτόπουλο, Προβελέγγιο και Le Corbusier, θα αναλύσει σε ομιλία του ο Γιώργος Σαρηγιάννης (Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ), στο πλαίσιο σειράς διαλέξεων με τίτλο «Μαθήματα εμβαθύνσεως στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής» που διοργανώνει το Σπουδαστήριο της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ.
Όπως τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης, «Ο Μεσοπόλεμος ήταν μια εποχή μεγάλων διεργασιών, στην οικονομία, την πολιτική και την ιδεολογία. Στην Πολεοδομία διατυπώνονται απόψεις αλλά και κτίζονται ολόκληρες πόλεις. Οι συγκρούσεις στο ιδεολογικό επίπεδο για την πολεοδομία και την πόλη υπήρξαν έντονες και πολύπλευρες, ενώ παράλληλα ήταν σχεδόν όλες καλυμμένες από “σοσιαλιστικό μανδύα”, ακόμη και αν προέρχονταν και από ακραίες συντηρητικές ή και φασιστικές θέσεις.
»Το γεγονός αυτό προκάλεσε αρκετά έντονη ιδεολογική διαπάλη αλλά και σύγχυση. Στα πλαίσια αυτά, καθαρή ιδεολογία είχαν ο Δεσποτόπουλος, ο Forbat, o Gropius, και ελάχιστοι άλλοι, οι οποίοι είχαν να αντιπαλέψουν πολύ δραστήριους αλλά και ιδεολογικά ελισσόμενους συναδέλφους τους, όπως ο Le Corbusier. Το δυσκολότερο σημείο στην διαπάλη αυτή ήταν ότι είχε επικρατήσει σε “γενικώς προοδευτικούς κύκλους” η αριστερή εικόνα που έντεχνα και επίμονα δημιουργούσε ο Le Corbusier για το εαυτό του, και ήταν δύσκολο σε μη βαθιά φιλοσοφημένους διανοητές να γίνουν κατανοητές οι πραγματικές θέσεις του. Το φορτίο αυτό το έφεραν μόνοι τους ο Δεσποτόπουλος, ο Forbat και ελάχιστοι άλλοι».
«Η Χάρτα της Αθήνας του 4ου CIAM, αν και δέσμια της ναζιστικής και φασιστικής πλειοψηφίας του Συνεδρίου, με την αίγλη όμως του “αριστερού” Le Corbusier, έγινε αποδεκτή σε όλον τον κόσμο, σε Ανατολή και Δύση» επισημαίνει ο κ. Σαρηγιάννης.
«Μεταπολεμικά, κτίστηκαν πολλά συγκροτήματα με βάση τη Χάρτα, τα οποία απαξιώθηκαν γρήγορα και κατεδαφίστηκαν στην δεκαετία του ’70, όμως η αίγλη της (συνδυασμένη με την αίγλη του Le Corbusier) παρέμεινε, παρ’ όλες τις έντονες πολεμικές του Christofer Alexander και του Δεσποτόπουλου, ο οποίος εκπόνησε τη “Χάρτα Νο2”, όπου αναλύεται η πόλη μέσα από τους Νόμους του Διαλεκτικού Υλισμού, πράγμα που συνεχώς και ανελλιπώς έκανε ο Δεσποτόπουλος από τον Μεσοπόλεμο ήδη. Όμως, αριστεροί, ακόμη και κομμουνιστές πολεοδόμοι όπως ο Προβελέγγιος, πίστευαν ακόμη στις λεκορμπυζιανές θέσεις, μιας και δεν είχαν το θεωρητικό φιλοσοφικό υπόβαθρο ενός Δεσποτόπουλου για να δουν τι κρύβεται πίσω από τις “αριστερές” διακηρύξεις του CIAM και του Le Corbusier, με αποτέλεσμα να έχουμε μια “ενδοαριστερή” ιδεολογική διαπάλη ανάμεσά τους».
Η διάλεξη έχει τίτλο «Δεσποτόπουλος – Προβελέγγιος – Le Corbusier και το ιδεολογικό τους πλαίσιο – συνάφειες και συγκρούσεις» και θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 25 Ιουνίου 2015, και ώρα 19.00, στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ (Κτήριο Αβέρωφ, Αμφιθέατρο 8, Πατησίων 42).
