Φανή-Μαρία Τσιγκάκου, «Καλλιτεχνικές Εκδοχές του Φιλελληνισμού / Η Συλλογή Μιχάλη και Δήμητρας Βαρκαράκη», έκδ. Φιλελληνική Συλλογή Μιχαήλ και Δήμητρας Βαρκαράκη/Ίδρυμα Θεοχαράκη, Αθήνα 2015, 245 σελ. ISBN: 978-618-81794-0-0
Ο φιλελληνισμός ως ιδέα άρχισε να αναπτύσσεται στη Δύση κατά την Αναγέννηση. Στα χρόνια, όμως, του Διαφωτισμού έγινε αντιληπτό το πόσο βοήθησε το ελληνικό πνεύμα στη διαμόρφωση των νέων πολιτικών ιδεών. Όταν οι Έλληνες αποφάσισαν να αποτινάξουν το σκληρό ζυγό τους, η συμπάθεια των Ευρωπαίων κορυφώθηκε. Εκατοντάδες διανοούμενοι ή και απλοί άνθρωποι προσέτρεξαν να βοηθήσουν τον αγώνα των Ελλήνων, με την πένα τους, με το σπαθί τους και με το οικονομικό υστέρημά τους.
Μια από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις συμπάθειας προς τον ελληνικό λαό ήταν και η καλλιτεχνική δημιουργία σε όλες τις μορφές της: ποίηση, δραματουργία, μουσική και ιδίως ζωγραφική και άλλες εικαστικές τέχνες.
Αυτή η έκφραση παρουσιάζεται μέσα από πίνακες Ευρωπαίων ζωγράφων του 19ου αιώνα, αντικείμενα διακοσμητικά και χρηστικά (πιάτα, ρολόγια, αγαλματίδια, φιαλίδια για αρώματα, σερβίτσια φαγητού, κηροπήγια, μετάλλια, επιτραπέζια παιχνίδια, μελανοδοχεία κ.ά.) σε μια ποικιλία θεμάτων, χρωμάτων και ημιπολύτιμων υλικών, τα οποία αποτελούν τους αδιάψευστους μάρτυρες του αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία.
