Στο τέλος του 2015 αναμένεται να ολοκληρωθεί η δημιουργία του εικονικού μουσείου για τον Μέγα Αλέξανδρο, μιας προσπάθειας που έχει ως στόχο να μεταφέρει την προσωπικότητα και την κληρονομιά του Μακεδόνα στρατηλάτη, διαμέσου του διαδικτύου, σε όλο τον κόσμο.

Ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας πέντε ωρών, επτά θεματικές ενότητες, 304 αντικείμενα που θα λειτουργήσουν ως αφετηρία για να ξεδιπλωθούν πτυχές του ελληνιστικού κόσμου και 3.500 κείμενα συνθέτουν το υλικό του ψηφιακού μουσείου, που θα διατρέχει τους αιώνες, από τις απαρχές της Μακεδονίας μέχρι τις σύγχρονες αναφορές στον Μ. Αλέξανδρο. Επίσης, το εικονικό μουσείο θα έχει ως στόχο να λειτουργήσει ως χώρος συζήτησης επιστημόνων που ασχολούνται με την ελληνιστική εποχή.

Τα παραπάνω ανέφερε η αρχαιολόγος και εμπνεύστρια του εγχειρήματος, Αγγελική Κοτταρίδη την περασμένη Δευτέρα στο καφέ του βιβλιοπωλείου «Ιανός», όπου συνομίλησε με τη δημοσιογράφο Μαργαρίτα Πουρνάρα για αρχαίες απαντήσεις σε σύγχρονα ερωτήματα. Η συζήτηση υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του κύκλου εκδηλώσεων «Συναντήσεις απρόβλεπτες στο καφέ του Ιανού».

Το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών

Εκτός από το εικονικό μουσείο, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας αναφέρθηκε και στο όραμα του Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών, το κτίριο του οποίου θα ολοκληρωθεί φέτος, όπως είπε. «Η ιδέα μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα μουσείο ανοιχτό που συνομιλεί με τους επισκέπτες και αγκαλιάζει όλη την περιοχή. Δημιουργούμε “αίθουσες” διάσπαρτες στο χώρο, ένα τεράστιο αρχαιολογικό πάρκο 500 στρεμμάτων με όλο το νεκροταφείο των τύμβων. Φυτέψαμε εκεί ήδη 3.000 δέντρα και ξαναφτιάχνουμε το αρχαίο περιβάλλον. Εκεί έχουμε εγκρίνει και μέσα από το ΚΑΣ την ιδέα του ζωντανού εκθέματος, δηλαδή ανασκαφή που θα γίνεται από ειδικευμένο προσωπικό και θα απευθύνεται σε επισκέπτες που θέλουν να την παρακολουθήσουν ως γεγονός. Στο δε νέο μουσειακό κτίριο που χτίζεται έχουμε προβλέψει να μην υπάρχει μόνιμη έκθεση. Πέραν των δύο αιθρίων, που θα αφορούν στο ανάκτορο και σε γλυπτά, ο υπόλοιπος χώρος θα έχει διαρκώς εναλλασσόμενες εκθέσεις. Επίσης, θέλουμε να λειτουργήσει και ένα κέντρο μελέτης της ελληνιστικής οικουμένης» εξήγησε.

Περί Αμφίπολης

Από την εκδήλωση δεν θα μπορούσε να λείψει και ο σχολιασμός της επικαιρότητας, με την ανασκαφή της Αμφίπολης να τίθεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των δύο συνομιλητριών. Η κα Κοτταρίδη εκτίμησε ότι ο τύμβος περιλαμβάνει περισσότερες από μία φάσεις, ενώ τοποθέτησε χρονικά τα ευρήματα στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. λέγοντας ότι «η αίσθησή μου είναι ότι χρονολογείται 100-150 χρόνια αργότερα από την περίοδο που τοποθετούν το εύρημα, ίσως στις αρχές του 2ου αιώνα. Οι καρυάτιδες δεν πιστεύω ότι χρονολογούνται στον 4ο αιώνα».

Επίσης, άσκησε κριτική στην ομάδα της ανασκαφής, που έκανε, όπως είπε, «την υπόθεση δεδομένο». «Η περίπτωση της Αμφίπολης μας έδειξε κοινωνιολογικά κάποια όρια και τι συμβαίνει όταν κάνεις την υπόθεση δεδομένο, διότι η υπόθεση ότι εκεί βρίσκεται η οικογένεια του Αλεξάνδρου μπορεί να είναι εντυπωσιακή για τον πολύ κόσμο, αλλά για να το πεις αυτό θα πρέπει να έχεις πολύ ισχυρά στοιχεία. Όταν το κάνεις και δεν το στηρίζεις, έχεις πρόβλημα», σημείωσε και πρόσθεσε: «Αν εγώ λέω ότι αυτός ο τύμβος είναι ο μεγαλύτερος που υπάρχει και δεν είναι καν τύμβος, αλλά ένας φυσικός λόφος, τότε μάλλον έχω πρόβλημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχω τη δυνατότητα να ξεχωρίσω τι εύχομαι από την πραγματικότητα. Όταν βρίσκω μια μεγάλη τρύπα στον τάφο, ξέρω ότι είναι συλημένος ή τουλάχιστον είναι 95% οι πιθανότητες να είναι συλημένος. Αν για τέσσερις μήνες λέω στους δημοσιογράφους ότι είναι ασύλητος και είναι συλημένος, τότε έχω πρόβλημα εγώ. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου τι λέει η πολιτική ηγεσία, εγώ ως επιστήμονας έχω πρόβλημα».

Η ίδια έκανε λόγο και για «κατάχρηση των Μέσων Ενημέρωσης. Οι περισσότερες πληροφορίες έρχονταν από αμφισβητούμενες πηγές. Είδα στην τηλεόραση κάτι τύπους, όπως η Ντόροθι Κινγκ, που δεν υπάρχουν επιστημονικά, είναι παγκοσμίως άγνωστοι».

Εξάλλου, η κα Κοτταρίδη απέκλεισε την πιθανότητα να έχει ταφεί στην Αμφίπολη ο Μέγας Αλέξανδρος: «Αν κάτι ξέρουμε είναι ότι εκεί δεν είναι ο Μέγας Αλέξανδρος. Όταν το έγραψα αυτό, πολλοί μου είπαν ότι αυτό τους στεναχωρεί, γιατί θα ήθελαν να είναι εκεί. Εγώ δεν θέλω να βρω νεκρό τον Αλέξανδρο, δεν με ενδιαφέρει να βρω θαμμένα κόκαλα και δεν πιστεύω ότι θα τα βρω. Εγώ προτιμώ να αναζητώ τη ζωντανή του μνήμη», υπογράμμισε.

Τέλος, στην ομιλία της η κα Κοτταρίδη περιέγραψε και την παγκοσμιοποίηση που εφάρμοσε ο Μ. Αλέξανδρος, μια παγκοσμιοποίηση, ωστόσο «διαφορετική από τη σημερινή», καθώς «ο Αλέξανδρος ονειρεύτηκε ένα κόσμο χωρίς εθνικά σύνορα, αλλά με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες των ανθρώπων. Η συγκολλητική ουσία ήταν η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός πολιτισμός, αλλά η ταυτότητα ήταν μια ταυτότητα επιλογής, όχι αναγκαστική».