Mεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους, αποκαλύφθηκε σε βάθος 1,60 μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, στον τρίτο θάλαμο του μνημείου στο λόφο Καστά. Εντός και εκτός του τάφου, βρέθηκε ο σκελετός του νεκρού.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι 3,23 μ. μήκος, 1,56 μ. πλάτος και 1 μ. σωζόμενο ύψος. Ωστόσο, κατά την ανασκαφή, βρέθηκαν ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80 μ.

Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54 μ. και μήκους 2,35 μ. Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου. Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90 μ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση το ανθρωπολογικό υλικό θα εξεταστεί από ειδικούς επιστήμονες.

Ένα μοναδικό ταφικό συγκρότημα

Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, για την κατασκευή του οποίου χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Πρωτοφανές είναι επίσης το ύψος του συνόλου της κατασκευής. Ο Τύμβος έχει ύψος 33 μ., και πάνω του υπήρχε το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84 μ.

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη. Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωισμένου νεκρού, δηλαδή θνητού στον οποίο αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.

Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης.

Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, καθώς και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης. Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και η συνέχιση των εργασιών συντήρησης στο μνημείο, αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος μέρους του ψηφιδωτού.

Γεωφυσική διασκόπηση από το ΑΠΘ

Η γεωφυσική διασκόπηση στον Τύμβο Καστά θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.

Για τη διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων (π.χ. Απολλωνία, Κιλκίς, Βεργίνα, Αργολίδα κ.α.).

Πρόγραμμα ενημερώσεων

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, στις 22 Νοεμβρίου 2014, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στον τύμβο Καστά.

Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00, θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.