Με νέο «πρόσωπο» θα υποδέχεται σύντομα το λιμάνι της Θεσσαλονίκης τους επισκέπτες που εισέρχονται στην πόλη από τη Δυτική Είσοδο, καθώς η όψη του εμβληματικού κτιρίου του παλιού τελωνείου –επί σειρά ετών παραδομένη στη φθορά λόγω του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του– πρόκειται επιτέλους να αποκατασταθεί και, σε δεύτερη φάση, να αναδειχθεί με τον κατάλληλο φωτισμό.
Το κτίριο, που ξεχωρίζει για τη μορφή και το μέγεθός του, με μήκος 200 μέτρα, πλάτος 25 και εμβαδόν 12.000 τ.μ., είχε ανεγερθεί κατά παραγγελία του Οθωμανού υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Τζαβίντ μπέη, γνωστού Ντονμέ από τη Θεσσαλονίκη. Σχεδιάστηκε το 1908 από τον λεβαντίνο αρχιτέκτονα Alexandre Vallaury και αποτελεί αντίγραφο του τελωνείου του Σίρκετζι στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο κατεδαφίστηκε στη δεκαετία του 1960 για τη διάνοιξη παραλιακής λεωφόρου.
Η στατική μελέτη του κτιρίου έγινε από τη διάσημη παρισινή φίρμα «Bureau Hennebique», κάτοχο της ευρεσιτεχνίας του μπετόν αρμέ. Η εργολαβία ανατέθηκε στον μηχανικό Ελί Μοδιάνο, ενώ ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε τον Αύγουστο του 1910 και το έργο ολοκληρώθηκε το 1912.
Το κτίριο είχε υποστεί σημαντικές φθορές κατά τους βομβαρδισμούς του λιμανιού το 1944 και επισκευάστηκε μετά το 1945. Κηρύχθηκε διατηρητέο το 1977, άντεξε το χτύπημα του μεγάλου σεισμού του 1978 και στέγασε κατά καιρούς διάφορες λιμενικές υπηρεσίες. Παρά τη διαβρωτική επίδραση της θάλασσας και την καταστροφική επίδραση βομβαρδισμών και σεισμών, εξακολουθεί να στέκεται όρθιο, προσελκύοντας –παρά τις εμφανείς φθορές– τα βλέμματα των περαστικών.
Δημόσιος διαγωνισμός
Η αποκατάσταση της εξωτερικής όψης του κτιρίου, που σήμερα λειτουργεί ως επιβατικός σταθμός στο ισόγειό του, θα γίνει στο πλαίσιο δημόσιου διαγωνισμού, ο οποίος αναμένεται να βγει στον «αέρα» την επόμενη εβδομάδα, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ ΑΕ) Στυλιανός Αγγελούδης.
«Ήδη κάναμε τη μελέτη για τη βαφή και τα επιχρίσματα του κτιρίου, το οποίο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΤΑΙΠΕΔ. Είχαμε κάνει πολλές κρούσεις στο υπουργείο ότι ο ΟΛΘ πρέπει να αναλάβει κάποιες εργασίες επέμβασης και αποκατάστασης. Πλέον, περνάμε επιτέλους στην πράξη», διευκρίνισε ο κ. Αγγελούδης, σύμφωνα με τον οποίο σε έτερο χρόνο θα προχωρήσει και ο εξωτερικός φωτισμός ανάδειξης του κτιρίου.