Το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό τον Ιούλιο του 2004. Φέτος συμπληρώνει 10 χρόνια λειτουργίας στο νεοκλασικό κτήριο που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, κοντά στο αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού, δωρεά του Λάμπρου Ευταξία.
Η συλλογή που συγκροτήθηκε από τον Αντώνη Μπενάκη και συνεχώς εμπλουτίζεται από δωρεές είναι μοναδική τόσο στην Ελλάδα όσο και στα Βαλκάνια. Η σημασία του υλικού της συνίσταται στην καλλιτεχνική και ιστορική αξία των αντικειμένων που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι μοναδικά παγκοσμίως.
Βασικός σκοπός της δημιουργίας του ήταν και είναι η ανάδειξη της τέχνης του ισλαμικού κόσμου και η γνωριμία και κατανόηση των γειτονικών λαών και πολιτισμών. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης σε στενή εγγύτητα με την Μέση Ανατολή και οι πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις είναι ορατές σε διάφορες περιόδους.
Με τη διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων, εκδηλώσεων, ξεναγήσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης κατόρθωσε μέσα στα δέκα χρόνια λειτουργίας του να προβάλει με επιτυχία ποικίλες όψεις του ισλαμικού κόσμου και αποκτώντας ένα πιστό κοινό.
Η εκθεσιακή δραστηριότητα του μουσείου καλύπτει θεματικές που αφορούν πτυχές του ισλαμικού πολιτισμού αλλά και της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Στους χώρους του φιλοξενήθηκαν έργα Ελλήνων και ξένων δημιουργών, προσφέροντας στο κοινό τη δυνατότητα να δουν τον κόσμο της Ανατολής μέσα από μια σύγχρονη ματιά.
Παράλληλα, το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης φιλοξένησε εκδηλώσεις ποικίλου ενδιαφέροντος, όπως ομιλίες ειδικού ενδιαφέροντος από Έλληνες και ξένους επιστήμονες και μελετητές, ημερίδες στο πλαίσιο εκθέσεων, μουσικές βραδιές και αφηγήσεις παραμυθιών, καθώς και ξεναγήσεις για το ευρύ κοινό από τους επιμελητές του Μουσείου.
Σημαντική δραστηριότητα από την έναρξη της λειτουργίας του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης έχουν να παρουσιάσουν τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα που πραγματοποιούνται στους χώρους του και απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους. Οικογένειες και σχολικές ομάδες, μέσα από την παρατήρηση, το παιχνίδι και τη συζήτηση, εξερευνούν 13 αιώνες αδιάκοπης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Για την προσέγγιση του πολύτιμου υλικού και την πιο ολοκληρωμένη επεξεργασία του εκδόθηκαν εκπαιδευτικά έντυπα και σχετικό υποστηρικτικό εποπτικό υλικό που απευθύνεται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς. Παράλληλα, για την εξοικείωση ενός όσο το δυνατόν ευρύτερου κοινού με το μουσείο, οργανώνονται σε σταθερή βάση εργαστήρια και διαλέξεις για ενηλίκους με θέματα εμπνευσμένα από τις συλλογές του.
Εκτός συνόρων
Το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης όμως ταξιδεύει εκτός συνόρων σε μουσεία της Ευρώπης, της Αμερικής και της Μέσης Ανατολής συμμετέχοντας ενεργά στα διεθνή δρώμενα. Η συλλογή του είναι ιδιαίτερα γνωστή στη διεθνή επιστημονική και μουσειακή κοινότητα και λαμβάνει κάθε χρόνο μέρος σε σημαντικές εκθέσεις του εξωτερικού, ενώ παράλληλα οι επιμελήτριες της συλλογής Ροζάννα Μπαλλιάν και Μίνα Μωραΐτου λαμβάνουν μέρος σε διεθνείς συναντήσεις και συνέδρια, προβάλλοντας τόσο το μουσείο όσο και την ελληνική συμβολή στην επιστημονική έρευνα.
Η αναγνώριση της μοναδικότητας και της προσφοράς του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, επισφραγίστηκε με την επιλογή του ως τιμώμενο μουσείο στο πλαίσιο του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων του 2010.
Φθινόπωρο 2014
Το πρόγραμμα του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης για το φθινόπωρο του 2014 περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ομιλία της καθηγήτριας Νάντια-Μαρία Ελ-Σέικ, με τίτλο «Το Βυζάντιο όπως το είδαν οι Άραβες», στις 3 Οκτωβρίου 2014, παρουσίαση του βιβλίου «Συλλογή Μαντώς και Λόντου Οικονομίδη από υαλί χρωματιστό» (Μουσείο Μπενάκη, 8ο παράρτημα) στις 22 Οκτωβρίου 2014, και την έκθεση «Θεόδωρος Ράλλης: με το βλέμμα στην Ανατολή» (Δεκέμβριος 2014 – Φεβρουάριος 2015).