Ποια είναι άραγε η σχέση ανάμεσα στο πραγματικό και το αναπαριστώμενο; Τι κάνει στ’ αλήθεια η ζωγραφική; Αναπαριστά, ερμηνεύει, εκφράζει ή κάτι διαφορετικό; Από πού αντλεί τη δημοτικότητά της ανά τους αιώνες και πότε αυτή η δημοτικότητα τίθεται σε κρίση; Τι συμβαίνει όταν η ταυτοσημία ανάμεσα στην εικόνα και την πραγματικότητα διασαλεύεται ή αποδομείται; Πώς ικανοποιούνται οι εντάσεις που εισβάλλουν στο ρήγμα που δημιουργεί αυτή η διασάλευση; Ποια είναι η σχέση της εικόνας με την πραγματικότητα και ποια η σχέση της τέχνης με την «παραμυθία»; Γιατί δεν είναι τόσο γνωστοί οι μανιεριστές ζωγράφοι αν πρόκειται για μεγάλους καλλιτέχνες;
Αυτά και πολλά άλλα, παρόμοια ερωτήματα θα προσπαθήσει να απαντήσει ο νέος κύκλος διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου με τίτλο «Από τον Μανιερισμό στον Γκρέκο» και θέμα τις αντικλασικές και μανιεριστικές τάσεις στην ευρωπαϊκή ζωγραφική του 16ου αιώνα και τη σχέση του Θεοτοκόπουλου με αυτές. Ο κύκλος γίνεται με αφορμή την επετειακή αναφορά στον Γκρέκο για τα τετρακόσια χρόνια από τον θάνατό του (1614-2014) και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εκθέσεις για μανιεριστές καλλιτέχνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε μεγάλα μουσεία του εξωτερικού.
Ο κύκλος περιλαμβάνει 8 διαλέξεις που θα πραγματοποιηθούν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από τις 15 Οκτωβρίου έως τις 10 Δεκεμβρίου 2014 (κάθε Τετάρτη, 19:00-21:00).
Η πρώτη διάλεξη αποτελεί μια εισαγωγή στο Μανιερισμό, εξετάζει τα στοιχεία της εικαστικής του γλώσσας, τα αντιπαραβάλλει με αυτά της Αναγέννησης και επιχειρεί να διερευνήσει τις αιτίες και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή τη νέα έκφραση, να αξιολογήσει τα εκφραστικά της δεδομένα και να κατανοήσει τις μεταθέσεις που υφίσταται η σχέση ανάμεσα στη μορφή και το περιεχόμενο και τους τρόπους που αυτές οι μεταθέσεις αλλάζουν την ουσία και την έννοια του έργου τέχνης.
Οι επόμενες τρεις διαλέξεις μελετούν πιο αναλυτικά το έργο των σημαντικότερων μανιεριστών ζωγράφων: Jacopo Pontormo, Rosso Fiorentino, Agnolo Bronzino και Parmigianino με εκτενή ανάλυση και αναφορά στα σημαντικότερα έργα τους μέσα από ιδιαίτερα πλούσιο εικονογραφικό υλικό.
Η πέμπτη διάλεξη παρουσιάζει την εξάπλωση της μανιεριστικής ζωγραφικής σε χώρες πέραν της Ιταλίας, όπως η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες, στη συνέχεια στρέφεται και μελετά άλλες μορφές τέχνης, πέραν της ζωγραφικής, όπως η γλυπτική, η αρχιτεκτονική και η μουσική, και ολοκληρώνει την αναφορά στον Μανιερισμό με έργα σημαντικών ζωγράφων όπως ο Michelangelo, ο Tiziano, ο Bruegel, ο Tintoretto και ο Greco, το συνολικό έργο των οποίων δεν ταυτίζεται απόλυτα με τον Μανιερισμό, αλλά υιοθετεί κατά περίπτωση λιγότερα ή περισσότερα μανιεριστικά στοιχεία.
Οι τρεις τελευταίες διαλέξεις επικεντρώνονται στο έργο του Γκρέκο. Στην πρώτη από αυτές διερευνάται η σχέση του με το Μανιερισμό και ο τρόπος που συντίθενται στο έργο του οι βυζαντινές καταβολές και μνήμες με τις μανιεριστικές τάσεις για να συναντήσουν και οι δυο μαζί το θρησκευτικό όραμα και να το αποδώσουν με το ιδιαίτερο ύφος του Θεοτοκόπουλου. Στις δύο επόμενες διαλέξεις γίνεται αναφορά στο γενικότερο έργο του Γκρέκο και ακολουθούνται τα βήματά του από την Κρήτη στην Ιταλία κι από εκεί στην Ισπανία σε μια συναρπαστική διαδρομή η οποία παρουσιάζεται μέσα από θεματική οργάνωση και παρουσίαση των έργων του.
Ημερομηνίες: 15, 22 και 29 Οκτωβρίου, 5, 12 και 26 Νοεμβρίου, 3 και 10 Δεκεμβρίου (η διάλεξη στις 19 Νοεμβρίου δεν θα πραγματοποιηθεί).
Ο Παντελής Τσάβαλος είναι ιστορικός τέχνης. Έχει σπουδάσει ελληνική και αγγλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζωγραφική και γραφιστική στη Σχολή Βακαλό, ιστορία και φιλοσοφία της τέχνης στο Open University και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Κοσμήτωρ του Κολλεγίου Βακαλό. Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην επιμέλεια και παρουσίαση διαλέξεων και σεμιναρίων σε θέματα τέχνης και πολιτισμού.
Περισσότερες πληροφορίες για το κόστος και τη διαδικασία εγγραφής εδώ.
