Περισσότεροι από 500 θησαυροί της μακεδονικής γης, ευρήματα της αρχαιολογικής έρευνας των τελευταίων 25 χρόνων, ανάμεσά τους χρυσά στεφάνια, χρυσές μάσκες, κοσμήματα, χρυσοποίκιλτα όπλα, μοναδικά γλυπτά, μετάλλινα, αλαβάστρινα και πήλινα αγγεία και πολλά ακόμη ευρήματα από τις πολύχρυσες νεκροπόλεις των Αιγών και του Αρχοντικού που ήταν ο προκάτοχος της Πέλλας στα αρχαϊκά χρόνια (7ος-6ος αι. π.Χ.) θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό σε μεγάλη περιοδική έκθεση στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας.

Το 2011 κάποια από τα αντικείμενα της νέας έκθεσης κατέκτησαν το ευρωπαϊκό κοινό σε δύο μεγάλες εκθέσεις του εξωτερικού, στην Οξφόρδη (Μουσείο Ashmolean) και το Παρίσι (Λούβρο). Τώρα έρχεται η ώρα να εκτεθούν και στη γενέτειρά τους, μαζί με πολλούς άλλους θησαυρούς που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.

Η δρ Αγγελική Κοτταρίδη, διευθύντρια της ΙΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, δήλωσε για την έκθεση: «Στόχος είναι μέσα από αντιπροσωπευτικά ευρήματα των δυο σημαντικότερων κέντρων της να παρουσιαστεί μια όσο το δυνατόν πιο πλήρης εικόνα του πολιτισμού στην καρδιά της Μακεδονίας στα αρχαϊκά και πρώιμα κλασικά χρόνια, την εποχή δηλαδή που συντελούνται οι θεμελιώδεις αλλαγές και μπαίνουν οι βάσεις για την εδραίωση του βασιλείου των Μακεδόνων.

»Η “συνομιλία” των ποικιλόμορφων αντικειμένων που εκφράζουν με τον πιο άμεσο τρόπο ιδιαιτερότητες, συγγένειες και συνάφειες φωτίζει τα στοιχεία που συνενώνονται και αντλώντας από τις αστείρευτες πηγές της ηρωικής παράδοσης δημιουργούν τον “κόσμο” των Μακεδόνων, οι οποίοι έναν αιώνα αργότερα θα γίνουν ο μοχλός της αλλαγής της παγκόσμιας ιστορίας με τη δημιουργία της λαμπρής ελληνιστικής Οικουμένης.

»Η επίσκεψη στη νέα περιοδική έκθεση του μουσείου της Πέλλας, όπου για πρώτη φορά όλα αυτά τα γοητευτικά “θραύσματα μνήμης” συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο, πιστεύουμε πως μπορεί να γίνει η αιτία, κοινό και ειδικοί, να αναστοχαστούμε και να γνωρίσουμε καλύτερα τους αρχαίους κατοίκους της Μακεδονικής γης, ξεφεύγοντας από τα στερεότυπα του ’60 και του ’70 και αφομοιώνοντας την πολύτιμη μαρτυρία των ευρημάτων που η ακούραστη αρχαιολογική σκαπάνη δεν σταματά να φέρνει στο φως…»

Η περίφημη «Δέσποινα των Αιγών», σύζυγος του Αμύντα Α’ (530-495 π.Χ.), βασίλισσα και πρωθιέρεια των Μακεδόνων, με το σύνολο των χρυσών κοσμημάτων και των χρυσών ελασμάτων που διακοσμούσαν τη φορεσιά της, αποτελεί ένα από τα κεντρικά εκθέματα. Απέναντί της στέκονται οι χρυσοφόροι πολεμιστές του Αρχοντικού με τις εντυπωσιακές πανοπλίες και τις μυστηριώδεις χρυσές νεκρικές μάσκες που φορούν αυτοί και οι γυναίκες τους, μαρτυρίες αδιάψευστες της ηγετικής τους θέσης.

Στοιχείο αναπόσπαστο της βασιλικής εξουσίας, ένδειξη πλούτου και δύναμης, η λάμψη του χρυσού καταυγάζει την έκθεση των «Μακεδονικών θησαυρών». Όμως δίπλα στα κάθε είδους χρυσά κοσμήματα, εξίσου αν όχι και περισσότερο σημαντικά, βρίσκονται τα αινιγματικά πήλινα κεφάλια δαιμόνων και θεών που χρησιμοποιήθηκαν στις ταφικές τελετές μιας βασίλισσας των Αιγών, εύγλωττοι μάρτυρες της μακεδονικής τέχνης στην αυγή της κλασικής εποχής (480 π.Χ.), αλλά και οι πολυδαίδαλες πανοπλίες, τα περίτεχνα χάλκινα αγγεία και σκεύη, οι λευκές λήκυθοι με την υπέροχη ζωγραφική του 5ου αι. π.Χ., τα μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία, τα μοναδικά αλαβάστρινα και μαρμάρινα σκεύη από τον τάφο της βασίλισσας του Περδίκκα Β’ (454-413 π.Χ.), αλλά και από τον τάφο της βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας τριών βασιλιάδων και γιαγιάς του Μεγαλέξανδρου, καθώς και τα εξωτικά όσο και πολύτιμα αβγά στρουθοκαμήλου, τα ολόγλυφα μυροδοχεία και τα αντικείμενα από φαγιεντιανή και πολύχρωμο γυαλί.

Όλα αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα αντικείμενα πλουτίζουν εξαιρετικά τις γνώσεις μας και τεκμηριώνουν όχι μόνον τα καλλιτεχνικά και τεχνολογικά επιτεύγματα των τοπικών εργαστηρίων χρυσοχοϊκής και μεταλλοτεχνίας στα αρχαϊκά χρόνια, αλλά και τις πυκνές εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές και σχέσεις της περιοχής με όλα τα μεγάλα ελληνικά εξαγωγικά κέντρα, την Κόρινθο, την Αθήνα, την Ανατολική Ιωνία (Μίλητος, Σάμος κ.λ.π.), τα νησιά κ.λ.π., αλλά και με τις εξωτικές αγορές της Συρίας, της Φοινίκης και της Αιγύπτου.

Στο τέλος της περιοδικής έκθεσης «Μακεδονικοί θησαυροί» παρουσιάζεται ένα σύνολο αγγείων συμποσίου με αντικείμενα του 4ου αιώνα από τις Αιγές και την περιοχή της Πέλλας που αποτελεί το συνδετικό κρίκο με τη μόνιμη έκθεση του μουσείου που αναπτύσσεται στο ισόγειο και είναι αφιερωμένη στην ίδια την Πέλλα. Τροφός του Φιλίππου Β’ και γενέτειρα του Μεγαλέξανδρου, όντας η μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας ήδη από τις αρχές του 4ου αι. π.Χ., πρωτεύουσα του ελληνιστικού βασιλείου της Μακεδονίας, η Πέλλα με το χαρακτηριστικό πολεοδομικό σχέδιο και τον αχανή ερειπιώνα της, είναι η μοναδική πραγματικά οικουμενικών διαστάσεων αρχαία πόλη που βρίσκεται στα όρια της σύγχρονης Ελλάδας, αντίστοιχη με τη Σελεύκεια, την Αντιόχεια και την Αλεξάνδρεια, τις βασίλισσες της Συρίας και της Αιγύπτου.

Κοντά στην είσοδο του μουσείου δυο πολύτιμα χρυσά στεφάνια, το αντρικό στεφάνι βελανιδιάς από το ιερό της Εύκλειας στις Αιγές που συσχετίζεται με την οικογένεια του Αλέξανδρου και ένα γυναικείο στεφάνι μυρτιάς από την περιοχή της Πέλλας ζευγαρώνουν, συμβολίζοντας την Ελληνιστική Κοινή, την ενιαία «γλώσσα» που θα κυριαρχήσει στις τέχνες, τα γράμματα και τον πολιτισμό της ελληνιστικής Οικουμένης.

Φυσικά από το μουσείο της Πέλλας δεν μπορεί να λείπει και η αναφορά στον πιο ένδοξο γιο της Πελλαίας γης, έτσι στην εισαγωγική γκαλερί αναπτύσσεται η φωτογραφική έκθεση «Εικόνες του Μεγαλέξανδρου» που είναι αφιερωμένη στον τρόπο που οι λαοί και οι αιώνες είδαν τον πρώτο Πολίτη και Δημιουργό της Ελληνιστικής Οικουμένης, η ζωντανή μνήμη του οποίου εξακολουθεί να συγκινεί και να συγκλονίζει.

Η περιοδική έκθεση, που έχει τίτλο «Μακεδονικοί Θησαυροί», θα φιλοξενηθεί στον άνω όροφο του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας και θα διαρκέσει ως τις 30 Σεπτεμβρίου του 2015. Την έκθεση θα εγκαινιάσει την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου, στις 11:30, ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κωνσταντίνος Τασούλας.

Πληροφορίες: www.pella-museum.gr, τηλ. 23820 31160, e-mail: izepka@culture.gr