Eγκληματική οργάνωση που δραστηριοποιούνταν συστηματικά στην παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων εξαρθρώθηκε από τη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από δίμηνη έρευνα.
Στο πλαίσιο της αστυνομικής έρευνας, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν πλήθος αρχαίων αντικειμένων, μεταξύ των οποίων ένα εξαιρετικά σπάνιο μαρμάρινο αντίγραφο έργου του γλύπτη της αρχαιότητος Πραξιτέλη. Πρόκειται για έργο της ελληνορωμαϊκής περιόδου, προέρχεται από την περιοχή της Αρκαδίας και η αξία του εκτιμάται στο χρηματικό ποσό του 1.000.000 ευρώ.
Για την υπόθεση αυτή συνελήφθησαν, στο πλαίσιο της αυτόφωρης διαδικασίας, εννέα άτομα, ηλικίας από 32 έως 70 ετών, και πιο συγκεκριμένα ένας υπήκοος Αλβανίας και οκτώ Έλληνες, μεταξύ των οποίων και ένας Αρχιφύλακας.
Σε βάρος τους σχηματίστηκε ποινική δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα για τα –κατά περίπτωση– αδικήματα της εγκληματικής οργάνωσης, της υπεξαίρεσης μνημείων, της αποδοχής και διάθεσης μνημείων, που αποτελούν προϊόντα εγκλήματος καθώς επίσης και της νομοθεσίας για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και της παράβασης των νόμων περί καταχραστών του Δημοσίου και περί όπλων.
Επιπλέον αναζητούνται, ως συνεργοί των παραπάνω εμπλεκομένων, έξι ακόμα άτομα, εκ των οποίων τα πέντε έχουν ταυτοποιηθεί. Οι αναζητούμενοι κατηγορούνται για τα αδικήματα της εγκληματικής οργάνωσης και της παράβασης της νομοθεσίας για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Κεντρικό ρόλο στον «πυρήνα» του εγκληματικού δικτύου διαδραμάτιζε 52χρονη συλληφθείσα, η οποία είναι αρχαιοπώλης και διατηρεί κατάστημα εμπορίας αρχαιολογικών ειδών στο κέντρο της Αθήνας. Η παραπάνω συνεργαζόταν, στο πλαίσιο των παρανόμων δραστηριοτήτων της, με 50χρονο συλληφθέντα και 49χρονο επίσης συλληφθέντα Αρχιφύλακα, ο οποίος υπηρετούσε στο Τμήμα Αρχαιοκαπηλίας της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής.
Να σημειωθεί ότι οι συλληφθέντες μεθόδευαν ανασκαφή στην περιοχή της Πτολεμαΐδας, όπου προφανώς είχαν εντοπίσει αρχαία.
Αρχαία αντικείμενα, φωτογραφίες και… σημειώσεις
Στο πλαίσιο της αστυνομικής επιχείρησης, που πραγματοποιήθηκε σε διάφορες περιοχές της Αττικής και συγκεκριμένα στην Αθήνα, το Γαλάτσι, του Ζωγράφου, την Καλλιθέα, το Χαλάνδρι, τις Αχαρνές, το Ελληνικό, τον Πειραιά, το Μαρκόπουλο, τη Βάρη και το Λαγονήσι, καθώς επίσης στην Καρδίτσα και την Κοζάνη, διενεργήθηκαν νομότυπες έρευνες σε οικίες, χώρους και οχήματα των εμπλεκομένων, από τις οποίες προέκυψαν τα ακόλουθα:
Στην οικία ενός 70χρονου συλληφθέντα βρέθηκε και κατασχέθηκε, μεταξύ άλλων, μεγάλος αριθμός αρχαίων αντικειμένων, μεταξύ των οποίων το προαναφερόμενο εξαιρετικά σπάνιο μαρμάρινο άγαλμα της ελληνορωμαϊκής περιόδου (1ος αιώνας π.Χ.), του γλύπτη της αρχαιότητος Πραξιτέλη, με προέλευση από την Αρκαδία, σωζομένου ύψους 0,65 μ. (δεν σώζονται τα κάτω άκρα από το ύψος των γονάτων).
Το άγαλμα αναπαριστά ανδρική νεανική μορφή, σχεδόν γυμνή, που φέρει διαγωνίως δορά λυγκός, με χαρακτηριστικά γνωρίσματα αρχαίου σατύρου. Το εν λόγω αρχαίο μνημείο το οποίο και κατασχέθηκε αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τεχνοτροπίας του «χιασμού» (contrapposto) των κλασικών χρόνων και η αξία του εκτιμάται στο χρηματικό ποσό του 1.000.000 ευρώ.
Από τη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού διενεργείται λεπτομερής καταμέτρηση των αρχαίων που βρέθηκαν στην κατοχή του 70χρονου τα οποία θα μεταφερθούν προς φύλαξη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Στο κατάστημα της 52χρονης βρέθηκαν και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων: μαρμάρινη κεφαλή αγάλματος και μαρμάρινο κεφάλι από αγαλματίδιο, πιθανόν κυκλαδικής τέχνης, 26 ψηφιακοί δίσκοι και δύο συσκευές αποθήκευσης ψηφιακών δεδομένων (USB), 14 φωτογραφίες μεταλλικού αρχαίου αντικειμένου, 16 έγχρωμες φωτοτυπίες που απεικονίζουν άγαλμα αντρικής μορφής, υδρία από αλάβαστρο, μαρμάρινο άγαλμα αντρικής μορφής, μαρμάρινο άγαλμα γυναικείας μορφής, μια κεφαλή, αρχαία μινωική λάρνακα, το ανώτερο μέρος επιτύμβιας στήλης και αρχαία κοσμήματα. Επίσης 16 έγγραφα με τίτλους «Μούσα», «Αναπαυόμενος Σάτυρος», «Αλαβάστρινη Υδρία με πώμα», «Απόλλων Μουσηγέτης» και «Μαρμάρινη κεφαλή», εκτυπώσεις από το διαδίκτυο που αφορούν στο Σάτυρο του Πραξιτέλη και στον Πραξιτέλη, πέντε ξενόγλωσσα κείμενα που απεικονίζουν κεφαλές και αγάλματα αντρικής και γυναικείας μορφής, χειρόγραφες σημειώσεις και δηλώσεις ατόμου με τα στοιχεία του 70χρονου, τέσσερα αποκόμματα χαρτιού και 13 σελίδες που περιγράφουν όσα απεικονίζονται στις έγχρωμες φωτογραφίες (κεφαλές και αγάλματα αντρικής και γυναικείας μορφής), έγγραφο έντεκα σελίδων με τίτλο «Κατάλογος Αρχαίων Αντικειμένων» στην κατοχή του 70χρονου, επτά έγχρωμες φωτοτυπίες που απεικονίζουν αρχαία αντικείμενα με τις αντίστοιχες τιμές, τέσσερις σελίδες εκτυπώσεων δημοσιευμάτων του διαδικτύου σχετικά με τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, απόκομμα εφημερίδας σχετικό με αρχαίο βραχιόλι, 15 φωτογραφίες που απεικονίζουν κεφαλή αγάλματος, κόσμημα και κεφαλή ανδρός, 13 πακέτα εγγράφων σε ξένη γλώσσα αναφερόμενα σε αρχαία αντικείμενα, 11 ασπρόμαυρες φωτοτυπίες που απεικονίζουν άγαλμα γυναικείας μορφής, κεφαλή αγάλματος γυναικείας μορφής, στέμμα-στεφάνι και αρχαίο δικαίο, 10 μπλοκ αποδείξεων, καθώς και 6 ντοσιέ-φάκελοι με αποδεικτικά αγοράς και πιστοποιητικό γνησιότητας του καταστήματος της 52χρονης.
Στην οικία της 52χρονης στην Αθήνα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων: φωτοαντίγραφο αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος, φωτοαντίγραφο δημοσιεύματος με θέμα την αρχαιοκαπηλία, 13 ταινίες-αρνητικά φιλμ, που απεικονίζουν αρχαία αντικείμενα και νομίσματα, απόκομμα ταινίας-αρνητικό φιλμ που απεικονίζει αρχαίο αντικείμενο, 119 φωτογραφίες που απεικονίζουν αρχαία αντικείμενα, νομίσματα και κοσμήματα, δίζωνη εικόνα με θέμα «Δέηση», όπου απεικονίζονται ο Άγιος Μελέτιος, ο Άγιος Χαράλαμπος και ο Άγιος Δημήτριος, η οποία χρονολογείται από το έτος 1800, εκκλησιαστική εικόνα του Αγίου Γεωργίου, κατασκευασμένη το 19ο αιώνα με μεταλλική επένδυση, εικόνα του Αγίου Γεωργίου, χρονολογίας 1877.
Στην οικία της κόρης της 52χρονης, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν πέντε φωτογραφίες που απεικονίζουν κεφαλή αγάλματος και τέσσερα αποκόμματα χαρτιού με χειρόγραφες σημειώσεις, που αναγράφουν και στις δυο όψεις αριθμούς, πιθανόν χρηματικά ποσά και κωδικούς.
Οργάνωση και προσχεδιασμός
Από την προδικαστική έρευνα, σε συνδυασμό με τα κατασχεθέντα πολιτιστικά αγαθά (αρχαιότητες) και τη μεθοδολογία δράσης (modus operandi) των εμπλεκομένων, προκύπτει ότι ενεργούσαν όχι ευκαιριακά, αλλά με οργάνωση και προσχεδιασμό της εγκληματικής δράσης τους. Πιο αναλυτικά, τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης είχαν διακριτούς ρόλους και επιμέρους εμπλοκή σε όλο το φάσμα της εγκληματικής τους δραστηριότητας, που περιελάμβανε: τη διαμεσολάβηση κατά την αγοραπωλησία αρχαίων αντικειμένων, την εκτίμηση της αξίας τους, τη συνεργασία με τον Αρχιφύλακα που υπηρετεί στην καθ’ ύλην αρμόδια Υπηρεσία και την κατοχή και χρήση ειδικού μηχανήματος για την ανασκαφή αρχαίων αντικειμένων.
Τέλος, είχαν διαμορφώσει κατάλληλη επαγγελματική υποδομή, για την παράνομη δραστηριότητά τους, όπως φωτογραφικό υλικό αρχαίων αντικειμένων απαραίτητο κατά τη διαπραγμάτευση παράνομης αγοραπωλησίας αρχαιοτήτων, λόγω του όγκου και της ευαισθησίας των αρχαίων αντικειμένων κ.λπ.
Η προανάκριση συνεχίζεται, ενώ οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν χθες στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών. Με Απόφαση του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας τέθηκε σε διαθεσιμότητα ο συλληφθείς Αρχιφύλακας και σε βάρος του διατάχθηκε η διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης.
Για το θέμα έδωσαν κοινή Συνέντευξη Τύπου η Γ.Γ. Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ κα Λίνας Μενδώνη, ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, Ταξίαρχος Παναγιώτης Στάθης και ο Εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας Αστυνόμος Α’ Χρήστος Παρθένης. Παρέστησαν επίσης από το ΥΠΠΟΑ, η αναπληρώτρια Διευθύντρια της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών κα Αναστασία Ράμμου και η Διευθύντρια της Εφορίας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών κα Έλενα Κόρκα.
