«Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια, από τον 5ο αιώνα έως σήμερα» είναι ο τίτλος μιας τριλογίας του ιστορικού, ελληνιστή και συγγραφέα Ολιβιέ Ντελόρμ. Πρόκειται για ένα συνολικό έργο 2.000 σελίδων που, σύμφωνα με τον ιδρυτή του έγκριτου ιστορικού περιοδικού Herodote Αντρέ Λαρανέ, θα αποτελέσει «ορόσημο και έργο αναφοράς» για την ιστορία των Βαλκανίων.
Ο Ολιβιέ Ντελόρμ πρόκειται να παρουσιάσει το έργο του στην Αθήνα, την Τετάρτη 11 Ιουνίου, το απόγευμα, στον υπαίθριο χώρο του ελληνικού κέντρου «Λέξη-λόγος». Είναι προσκεκλημένος του βιβλιοπωλείου «Λεξικοπωλείο», του ελληνογαλλικού πολιτιστικού συλλόγου «Λόγος-Άλφα» και του αθηναϊκού παραρτήματος της οργάνωσης «Δημοκρατική Ένωση των Γάλλων Εξωτερικού – Γάλλοι του Κόσμου» (ADFE).
Το σύνολο του έργου χωρίζεται σε τρεις τόμους: Ο πρώτος τόμος αναφέρεται στην περίοδο από τον 5ο έως τον 18ο αιώνα, στο Βυζάντιο και στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Καλύπτει στη συνέχεια την περίοδο από το 1804 έως το 1904, με τις επαναστάσεις στα Βαλκάνια για ανεξαρτησία και την ανάδειξη των εθνών-κρατών. Ο δεύτερος τόμος ξεκινάει από το 1909, την Ελλάδα του Βενιζέλου, τους Βαλκανικούς πολέμους έως τον εμφύλιο. Ο τρίτος τόμος καλύπτει την περίοδο από το 1955 έως σήμερα, όπου μιλάει για την Ελλάδα «απέναντι στη στρατηγική-σοκ» της Ευρώπης και πώς πέρασε από την οικονομική κρίση στην ανθρωπιστική κρίση.
Ο Ολιβιέ Ντελόρμ αφιέρωσε πέντε χρόνια για τη συγγραφή της τριλογίας του, η οποία κυκλοφόρησε στη Γαλλία στις αρχές του χρόνου από τις εκδόσεις Gallimard. Η ανταπόκριση από το κοινό ήταν μεγάλη, γεγονός που υποχρέωσε τον συγγραφέα να δώσει επανειλημμένα διαλέξεις σε πανεπιστημιακούς χώρους, βιβλιοπωλεία ή πολιτιστικούς συλλόγους.
Σε ερώτημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τους λόγους που τον ώθησαν στη συγγραφή της τριλογίας, ο Ολιβιέ Ντελόρμ εξηγεί:
«Έως τώρα όλα τα βιβλία ιστορίας που έχουν γραφεί στη Γαλλία για τα Βαλκάνια είναι είτε από σλαβόφωνους είτε από τουρκόφωνους συγγραφείς. Για τις σλαβικές εκδόσεις, η Ελλάδα ανήκε στο νότιο περιθώριο, μιλούσε άλλη γλώσσα και δεν τη γνώριζαν ιδιαίτερα. Για τις τουρκικές εκδόσεις, η Ελλάδα ήταν το δυτικό άκρο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Όμως, όσο και εάν μπορεί να θεωρηθεί δικαιολογημένη η αρχική θέληση αποκατάστασης της οθωμανικής κληρονομιάς, σήμερα μετατρέπεται σε απάρνηση ορισμένων σημαντικών γεγονότων», υπογραμμίζει.
Με το συγγραφικό έργο του, ο Ολιβιέ Ντελόρμ δεν θέλησε μόνο να καλύψει τα κενά σε σχέση με την Ελλάδα, που έχουν τα έως τώρα γραμμένα, στη γαλλική γλώσσα, βιβλία ιστορίας, αλλά αποφάσισε να δει την ιστορία των Βαλκανίων μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της ελληνικής ιστορίας.
«Η ιδέα μου ήταν να ξαναβάλω την Ελλάδα στο επίκεντρο», αναφέρει, «όχι μόνο γιατί έχω δεσμούς με τη χώρα αυτή εδώ και 40 χρόνια, αλλά γιατί πιστεύω ότι δεν μπορούμε να κατανοήσουμε την ιστορία της περιοχής εάν δεν περάσουμε από την Ελλάδα. Όταν κοιτάζουμε πώς διαδραματίστηκαν τα γεγονότα, πώς κυκλοφόρησαν οι ιδέες και οι αντιλήψεις οι οποίες οδήγησαν στον εκμοντερνισμό μας, αλλά και στον πολιτικό και φιλοσοφικό εκμοντερνισμό ολόκληρης της Ευρώπης, θα δούμε ότι η Ελλάδα ήταν το βασικό αμφίδρομο πέρασμα».
Ο ιστορικός εξηγεί πώς οι πλούσιες και πολύτιμες βιβλιοθήκες με τις σπουδές και τα γράμματα των αρχαίων Ελλήνων έφτασαν στη Δύση χάρη στους σοφούς άνδρες του Βυζαντίου που, κυνηγημένοι από τους Οθωμανούς, κατέληξαν στην Ιταλία, κουβαλώντας τις βιβλιοθήκες τους. «Χάρη στις ελληνικές αυτές βιβλιοθήκες η Δύση πέρασε στην Αναγέννηση και γνώρισε το Διαφωτισμό», υπογράμμισε ο ιστορικός.