Οι ανασκαφές του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου στη δυτική ακρόπολη της πρωτεύουσας του Βασιλείου του Ιδαλίου (1991-2012) υπό τη διεύθυνση της δρος Μαρίας Χατζηκωστή έφεραν στο φως ένα τεράστιο οχυρωμένο κτηριακό συγκρότημα, που χαρακτηρίζεται ως το Ανάκτορο του Βασιλείου και το μετέπειτα Φοινικικό Διοικητικό Κέντρο της Κλασικής και πρώιμης Ελληνιστικής περιόδου.
Το Φοινικικό Αρχείο εντοπίστηκε στα δωμάτια και τις αυλές του Ανακτόρου και περιλαμβάνει πάνω από 730 επιγραφές σε όστρακα από μάρμαρο, θραύσματα αγγείων και μερικές ακατέργαστες πέτρες. Οι επιγραφές, στην μεγάλη τους πλειονότητα Φοινικικές και πολύ λιγότερες Κυπροσυλλαβικές, είναι γραμμένες με μαύρο μελάνι, ενώ πολύ λίγες είναι εγχάρακτες. Το Αρχείο αποτελεί την πειστικότερη μαρτυρία ότι η πρωτεύουσα του Ιδαλίου κατακτήθηκε από τους Φοίνικες βασιλείς του Κιτίου.
Το 2010, η καθ. Maria Giulia Amadasi ανέλαβε τη μελέτη του Αρχείου σε συνεργασία με τον καθ. J.-A. Zamora. Τα κείμενα είναι κυρίως οικονομικής φύσεως, ωστόσο η ανάγνωσή τους παρουσιάζει δυσκολίες λόγω της ανεπίσημης ρέουσας φύσεως της γραφής –μέχρι σήμερα σχεδόν άγνωστης σε αυτήν την μορφή– καθώς και λόγω της άγνοιας μας για τα ιδιώματα που είχαν υιοθετηθεί. Για παράδειγμα, μία ομάδα επιγραφών αναφέρεται στις ποσότητες του λαδιού. Το λάδι αποθηκευόταν σε δοχεία που ονομάζονταν KWT, λέξη που δεν εντοπίστηκε μέχρι σήμερα στην Φοινικική, αλλά συναντάται στα Ουγγαριτικά της Ύστερης Εποχής του Χαλκού. Έχουν επίσης εντοπιστεί διαφορετικής φύσεως κείμενα, όπως για παράδειγμα ένα γράμμα και επιγραφές με ονόματα θεοτήτων.
Όσον αφορά στα προσωπικά ονόματα, ο εντοπισμός του ίδιου προσώπου σε περισσότερα από ένα όστρακα μας βοηθά να αντιληφθούμε την οργάνωση του βιοτεχνικού συστήματος (π.χ. παρουσία αξιωματούχων). Επιπρόσθετα, η εμφάνιση του ονόματος του βασιλιά Μυλκιάθον συνδέει τα Αρχεία με την Αυλή του Κιτίου. Η εμφάνιση μη Φοινικικών ονόματων και οι Κυπροσυλλαβικές επιγραφές καταδεικνύουν την περιπλοκότητα της κοινωνίας του Ιδαλίου στον 4ο αιώνα π.Χ.
Για το «Φοινικικό Αρχείο του Ιδαλίου» θα μιλήσουν η δρ Μαρία Χατζηκωστή (Τέως Διευθύτρια Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου) και η δρ Maria Giulia Amadasi Guzzo (Ομότιμη καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ρώμης «La Sapienza») τη Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014, στις 19.00, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Μετά την ομιλία, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κύκλου διαλέξεων με τίτλο «Κυπριακό Σεμινάριο: Πρόσφατες εξελίξεις στην αρχαιολογία της ανατολικής Μεσογείου» που διοργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με στόχο την ευρύτερη προβολή της κυπριακής αρχαιολογίας στην Ελλάδα, θα ακολουθήσει σχολιασμός από την καθηγήτρια Νότα Κούρου.
Η παρουσίαση θα γίνει στα ελληνικά (Δρ Χατζηκωστή) και στα αγγλικά (Δρ Amadasi Guzzo).
