Ο διεθνούς φήμης Γάλλος ιστορικός του Μεσαίωνα Ζακ Λε Γκοφ απεβίωσε στο Παρίσι σε ηλικία 90 ετών, ανακοίνωσε η οικογένειά του στη γαλλική εφημερίδα Λε Μοντ. Στη διάρκεια της μακράς σταδιοδρομίας του, ο Ζακ Λε Γκοφ αφιερώθηκε στην ανθρωπολογία του Μεσαίωνα, την προσέγγιση της οποίας άλλαξε εξετάζοντας όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής. Το 2004 τιμήθηκε με το βραβείο Ιστορίας Dr A.H. Heineken επειδή «άλλαξε θεμελιωδώς την αντίληψη για τον Μεσαίωνα».

Βιογράφος του Αγίου Λουδοβίκου (Λουδοβίκος Θ’) και συγγραφέας του βιβλίου Η Γέννηση του Καθαρτηρίου, δεν δίσταζε να εγκαταλείπει την ιστορική περίοδο στην οποία είχε αφοσιωθεί, για να ασχοληθεί με την πιο καυτή επικαιρότητα.

Γεννημένος την 1η Ιανουαρίου 1924, παλιός μαθητής της École Normale Supérieure που εκπαιδεύει την πανεπιστημιακή ελίτ της Γαλλίας, είχε διαδεχθεί το 1972 έναν άλλο μεγάλο ιστορικό, τον Φερνάν Μπροντέλ, επικεφαλής της École Pratique des Hautes Études, μιας σχολής η οποία θεωρείται ένα από τα χωνευτήρια της ευρωπαϊκής έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες και το 1975 μετονομάσθηκε σε Ανωτάτη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών (EHESS).

Το πρώτο βιβλίο του, Οι διανοούμενοι κατά τον Μεσαίωνα (1957), τον επέβαλε στα 35 του ως κληρονόμο της École des Annales, της σχολής που στη δεκαετία του 1930 έφερε μια επανάσταση στην προσέγγιση της Ιστορίας. Από το 1967 διηύθυνε άλλωστε την έγκυρη επιθεώρηση Annales.

Θα ακολουθήσουν δεκάδες βιβλία, μεταξύ των οποίων τα εξής: Έμποροι και τραπεζίτες κατά τον Μεσαίωνα (1957), Το φαντασιακό στον Μεσαίωνα (1985), μια βιογραφία του Αγίου Λουδοβίκου (1995) και Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα;. Έγραψε συνολικά περίπου 40 έργα, ανάμεσα στα οποία το αγαπημένο του ήταν Η Γέννηση του Καθαρτηρίου (1981).

«Πριν, υπήρχαν η κόλαση και ο παράδεισος. Αποκάλυψα έναν νέο χώρο του υπερπέραν», έλεγε το 2008 στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Το έργο του συνοδευόταν πάντα από έναν στοχασμό για το επάγγελμα του ιστορικού. Στη δεκαετία του 1970, έγινε ένας από τους πατέρες του κινήματος της «Νέας Ιστορίας».

Ως νεαρός ερευνητής, έζησε από πρώτο χέρι, το 1948 στην Πράγα, την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του άνθρωπο της αριστεράς και αγωνιζόταν για μια ενωμένη, ισχυρή και ανεκτική Ευρώπη. Μιλούσε αγγλικά, ιταλικά, πολωνικά και γερμανικά και ενσάρκωνε αυτή την Ευρώπη του διαλόγου, την οποία και επιθυμούσε. Επιδιώκοντας να αγγίξει ένα ευρύτερο κοινό, ο Ζακ Λε Γκοφ παρουσίαζε επίσης από το 1966 την εκπομπή «Οι Δευτέρες της Ιστορίας» στο ραδιοσταθμό France Culture.

Υπήρξε επιστημονικός σύμβουλος στα γυρίσματα της ταινίας Το Όνομα του Ρόδου, μιας ταινίας του Ζαν-Ζακ Ανό που βασιζόταν στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ουμπέρτο Έκο.