H εμφάνιση του πρωτότυπου εικονογραφικού θέματος του «Ζωντανού Σταυρού» στη Δυτική Ευρώπη τον 15ο αιώνα είναι το θέμα διάλεξης της ερευνήτριας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών – ΙΤΕ, Yuliana Boycheva, που θα παρουσιαστεί στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, με αφορμή μία εικόνα του μουσείου, η οποία περιλαμβάνεται στην περιοδική έκθεση «Ομιλούσες εικόνες: η διάδοση του θρησκευτικού πίνακα στη Ρωσία και στα Βαλκάνια, 16ος-19ος αι.».
Το εικονογραφικό θέμα του «Ζωντανού σταυρού» αποτελεί μια συμβολική σύνθεση στην οποία η παραδοσιακή Σταύρωση μεταμορφώνει τον σταυρό σε φυλλοφόρο και ανθισμένο δέντρο και σε ζωντανό ον. Ο σταυρός αποκτά ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά καθώς από τα άνθη του προβάλλουν τέσσερα χέρια που εκτελούν το λυτρωτικό έργο που ο Χριστός επιτέλεσε με τη σταυρική του θυσία.
Η Yuliana Boycheva θα αναφερθεί επίσης στις συνθήκες κάτω από τις οποίες η ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία οικειοποιήθηκε το θέμα αυτό στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα και θα σχολιάσει το «ταξίδι» της εικόνας του μουσείου από τη Ρωσία στην Ελλάδα.
Η έκθεση «Ομιλούσες εικόνες» είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου και του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών – Ι.Τ.Ε. στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Ρώσικες εικόνες στην Ελλάδα 15ος – αρχές 20ού αιώνα» και εντάσσεται στον θεσμό «Το έκθεμα του μήνα» που εισήγαγε το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ο θεσμός αυτός είναι ευρύτατα διαδεδομένος στα μεγάλα ευρωπαϊκά μουσεία και στοχεύει στην παρουσίαση αντικειμένων από τις μουσειακές συλλογές, που δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστά.
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014 και ώρα 19:30.
