«Από το “αίμα του δράκοντα” στο “πράσινο της Ελλάδος” – Ήτοι λόγος περί χρωστικών υλών από τα θρυλούμενα μυθικά χρώματα έως τα προϊόντα της εφαρμοσμένης χημείας» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει ο δρ Θωμάς Κατσαρός, Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, την Τρίτη 28 Ιανουαρίου 2014, στις 19.00, στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 136, Θησείο).
Όπως αναφέρει ο κ. Κατσαρός: «Με τον όρο χρωστικές δηλώνονται οι έγχρωμες στερεές ουσίες που κατά κανόνα εφαρμόζονται στην επιφάνεια ενός αντικειμένου με τη βοήθεια ενός συγκολλητικού μέσου. Ως επί το πλείστον είναι ανόργανες ενώσεις, ορυκτές ή τεχνητές. Με το ευφάνταστο όνομα “αίμα του δράκοντα” χαρακτηρίζονται διάφορα υλικά, άλλοτε ορυκτής και άλλοτε φυτικής προέλευσης, τα οποία προκαλούν σύγχυση στους ερευνητές. “Πράσινο της Ελλάδος” ονόμαζαν κατά τον μεσαίωνα στη Δύση μία τεχνητή χρωστική του χαλκού, η μέθοδος παρασκευής της οποίας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
»Διατρέχοντας επιλεγμένα κείμενα καθώς και αναλυτικά δεδομένα συναφή προς τα προαναφερθέντα χρώματα θα διερευνήσουμε μια σειρά από ιδιαίτερα υλικά που έτυχαν χρήσης ως χρωστικές ύλες κυρίως από την κλασική εποχή έως και την ύστερη αρχαιότητα. Πηγή κύρια στην αναζήτηση μας αυτή θα είναι η πραγματεία Περί λίθων του Θεοφράστου του Ερέσιου, μαθητή και διαδόχου του Αριστοτέλη».
Ο δρ Θωμάς Κατσαρός είναι συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης αορίστου χρόνου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας από το 2000. Η διδακτορική του διατριβή είχε θέμα τη «Χρωματολογία του Θεόφραστου του Ερέσιου». Έχει εργαστεί στη Μονή της Αγ. Αικατερίνης του Σινά το 1999, στην ανασκαφή του Ακρωτηρίου της Θήρας υπό την καθοδήγηση του καθ. Χρίστου Ντούμα το 1998, στην ακρόπολη της αρχαίας Ολύνθου το 1993, ενώ υπήρξε ασκούμενος και μετέπειτα συνεργάτης του εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του Δημόκριτου στην Αγ. Παρασκευή. Συνεργάζεται με τον καθ. Peter Vandenabeele (Gent Univ. Belgium) εφαρμόζοντας την τεχνική της Φασματοσκοπίας Raman σε αρχαιολογικό υλικό. Μελετά, εκτός από αρχαίες χρωστικές και βαφές, πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους, αρχαία μέταλλα και μετεωρίτες. Ασχολείται με την αναπαραγωγή υλικών στηριγμένων σε αρχαίες συνταγές. Δουλειά του με θέμα τις χρωστικές του Θεόφραστου έχει παρουσιάσει στα εγκαίνια της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας το 2002 καθώς και στην Tucson (Arizona) το 1999, ενώ από το 2007 μέρος της συλλογής του των ορυκτών χρωστικών στεγάζεται μόνιμα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας.
Η διάλεξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κύκλου διαλέξεων «Περιηγήσεις με την Αρχαιολογική Υπηρεσία» που διοργανώνει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.
