Ένας κύκλος κλείνει, ένα ξεκίνημα γεμάτο προσδοκίες αρχίζει. Αυτό υποδηλώνει η έκθεση «Εκ νέου – Μια νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών», που εγκαινιάστηκε στις 24 Οκτωβρίου στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ).
Την έκθεση σχεδίασε μεθοδικά η Άννα Καφέτση με τους συνεργάτες της, σε ένα συμβολικό αποχαιρετισμό του παλιού κτιρίου (στο Ωδείο Αθηνών) πριν από την πλήρη και μόνιμη μετεγκατάστασή του στο πρώην κτίριο Φιξ.
«Παρατηρείται μια καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των εργασιών και θα πρέπει να δοθεί μια μικρή παράταση στην παράδοση του κτιρίου – επρόκειτο να παραδοθεί τον Νοέμβριο του 2013» απάντησε η διευθύντρια του ΕΜΣΤ, σε σχετική ερώτηση.
Τόνισε επίσης ότι «όλοι οι εμπλεκόμενοι –μουσείο, υπουργείο, ανάδοχος– έχουμε κοινό στόχο να ανοίξει το μουσείο την άνοιξη του 2014, κατά στη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό πρέπει να επιβεβαιωθούν από όλους οι εξής όροι: να εξασφαλιστεί η σταθερή χρηματοδότηση του έργου, να αντιμετωπιστεί άμεσα η στελέχωση του κτιρίου με άρση της απαγόρευσης των προσλήψεων και προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να προωθηθούν οι διαδικασίες προσλήψεων». Ίσως να μην είναι εφικτό να γίνουν τον Μάρτιο τα εγκαίνια, όπως είχε εξαγγελθεί, αλλά ίσως αυτό γίνει κατορθωτό προς το τέλος της ελληνικής προεδρίας», ευχήθηκε η ίδια.
Για την αποχαιρετιστήρια έκθεση «Εκ νέου – Μια νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών», προηγήθηκε συστηματική και διεξοδική έρευνα που διήρκεσε περίπου δύο χρόνια. Αφετηρία ήταν η ανοιχτή πρόσκληση που απηύθυνε το ΕΜΣΤ στην εικαστική κοινότητα σε μια προσπάθεια χαρτογράφησης της νέας γενιάς. Τελικά συγκεντρώθηκε ένα πλούσιο υλικό από περίπου 1.000 ντοσιέ Ελλήνων καλλιτεχνών. «Είναι εντυπωσιακό και ιδιαίτερα ευχάριστο ότι σε αυτές τις συνθήκες που ζούμε ένα τόσο μεγάλος αριθμός νέων ανθρώπων νιώθει σαν καλλιτέχνης ή είναι καλλιτέχνης», σχολίασε η κ. Καφέτση.
Επιλέχτηκαν 34 πρωτοεμφανιζόμενοι, γεννημένοι τη δεκαετία του ’80 (από το 1979 έως το 1990) και τα μέλη 3 καλλιτεχνικών ομάδων.
Έχει ενδιαφέρον ότι αρκετοί προέρχονται από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους –νομική, κοινωνικές επιστήμες κ.ά.– και μόλις έχουν ξεκινήσει τη δραστηριότητά τους στον καλλιτεχνικό χώρο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε διεθνή καλλιτεχνικά κέντρα όπως Λονδίνο, Βερολίνο, Βιέννη, Κολωνία, Άμστερνταμ.
Παρουσιάζονται 60 έργα εκ των οποίων τα 27 αποτελούν νέες καλλιτεχνικές προτάσεις ειδικά για την παρούσα έκθεση. Οι νέοι δημιουργοί αναζητούν με δύναμη και ενέργεια καινούργιες έννοιες που έχουν προκύψει από τη σύγχρονη πολιτικο-οικονομική πραγματικότητα, αναμετριούνται με την πρόσφατη ιστορία, επαναφέρουν ζητήματα απεικόνισης συμβόλων και μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, κρίνουν τις νέες μορφές παραγωγής και εργασίας, τις δομές εξουσίας, στέκονται στο φυσικό και αστικό περιβάλλον, στους εναλλακτικούς τρόπους διαβίωσης.
Οι καλλιτέχνες της έκθεσης επαναπροσεγγίζουν τα παραδοσιακά μέσα όπως τη ζωγραφική, το σχέδιο, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική ακόμα και την περφόρμανς μέσα από νέα τεχνολογικά εργαλεία.
Από το έργο «Οiko-nomic threads» των Μαρίας Βαρελά, Μαρίνου Κουτσoμιχάλη και Αφροδίτης Ψαρρά, με υφαντά μοτίβα που αντλούν το υλικό τους από βάσεις δεδομένων για την ανεργία του ΟΑΕΔ και το βίντεο «Parthenon Rising» του Βασίλη Μπαλάσκα, με το πιο γνωστό σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού την ώρα που φωτογραφίζεται από χιλιάδες επισκέπτες το βράδυ της Πανσέληνου του Αυγούστου, που βάζει σε επερώτηση τη σημασία και τη λειτουργία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σήμερα, έως τα 7 πορτρέτα πρώην φυλακισμένων-εξεγερμένων για τα δικαιώματα των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές, φιλοτεχνημένα σε καρμπόν από τη Χρύσα Βαλσαμάκη, τα έργα ανιχνεύουν το ανοιχτό πεδίο δυνατοτήτων που συνιστά κάθε σημείο εκκίνησης.
Την έκθεση επιμελούνται η Δάφνη Βιτάλη, η Δάφνη Δραγώνα και η Τίνα Πανδή.