Η Αγ. Σοφία της Τραπεζούντας που υπήρξε μουσείο από το 1961 λειτουργεί πλέον ως τζαμί σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές. Κουρτίνες και τάπητες κάλυψαν ήδη τα μοναδικής αξίας ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες της.
Πρόσφατα, η κυριότητα του ναού μεταφέρθηκε με δικαστική εντολή από το Υπουργείο Τουρισμού στην τοπική Διοίκηση Βακουφίων της Τραπεζούντας, η οποία αποφάσισε να ξανανοίξει το μουσείο, ως τζαμί πλέον, μετά από μισό σχεδόν αιώνα. Μερικές ημέρες πριν έγινε και η πρώτη προσευχή στο χώρο.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η εκκλησία λειτουργεί ως τζαμί. Όταν ο Μωάμεθ Β΄ο Πορθητής κατέλαβε την Τραπεζούντα το 1461, η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί και οι τοιχογραφίες της καλύφθηκαν με ασβεστοκονίαμα.
Αν και ο διευθυντής βακουφίων της Τραπεζούντας Μαζχάρ Γκιλντιριμχάν τόνισε ότι «ούτε ένα καρφί δεν καρφώθηκε, ούτε η παραμικρή καταστροφή δεν έγινε», η απόφαση των τουρκικών αρχών δημιούργησε αντιδράσεις μεταξύ των προοδευτικών ακαδημαϊκών στην Τουρκία. Με την απόφαση αυτή «η κυβέρνηση Ερντογάν συνεχίζει την οθωμανική κατάληψη της Τραπεζούντας» και δείχνει ότι «η πολιτισμική διαφοροποίηση δεν είναι ανεκτή στην Τουρκία». λέει ο Ενγκίν Ακγιουρέκ, καθηγητής Βυζαντινής Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία της Αγ. Σοφίας και η Μονή Σουμελά είναι τα δύο σημαντικά μνημεία της περιοχής, προσθέτει ο καθηγητής.
Είναι η δεύτερη φορά που βυζαντινός ναός γίνεται τζαμί στην πρόσφατη ιστορία. Το 2011, η Αγ. Σοφία της Νίκαιας μετατράπηκε σε τζαμί, αν και μέχρι τότε ήταν μουσείο και χώρος επίσκεψης τουριστών.
