Ένα ρωμαϊκό αντίγραφο κεφαλής του θεού Διονύσου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βενετίας θα βρεθεί στο επίκεντρο διάλεξης που θα δώσει ο Martin Schwemmer (Πανεπιστήμιο του Freiburg) την Τετάρτη 3 Απριλίου 2013 στις 6 μ.μ. στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών (Φειδίου 1, Αθήνα).
Μετά τη διάλεξη, που εντάσσεται στο πλαίσιο της σειράς διαλέξων «Αίγειρος» και έχει τίτλο «Ο Αλέξανδρος, ο Διόνυσος και ο Λύσιππος: Προσομοιώνοντας την εικόνα του θεού στην εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» (“Alexander, Dionysos und Lysipp. Zur Angleichung eines Götterbildes an Alexander den Großen”) θα ακολουθήσει συζήτηση στην οποία θα λάβουν μέρος η Όλγα Παλαγγιά (Πανεπιστήμιο Αθηνών) και ο Alexander Herda (Πανεπιστήμιο του Tübingen).
Σύμφωνα με μια από τις προταθείσες θεωρίες, η συγκεκριμένη κεφαλή του Διονύσου παρουσιάζει από τυπολογικής όσο και μορφοπλαστικής άποψης συνάφειες με το πορτρέτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου του τύπου Schwarzenberg που σώζεται σε δύο αντίγραφα. Τα πρωτότυπα των δύο έργων αποδίδονται στον γλύπτη της αυλής του Αλεξάνδρου Λύσιππο από τη Σικυώνα. Ο τύπος Schwarzenberg, που σύμφωνα με την έρευνα χαρακτηρίζεται ως «νατουραλιστικός», αποτέλεσε κατά την αρχαιότητα αντικείμενο πολλαπλών προσλήψεων και έτυχε σε μεταγενέστερους χρόνους μετατροπών στο στιλ και τα μοτίβα του. Τα πορτρέτα άλλων προσώπων προσομοιώθηκαν επιπλέον μέσω εικονογραφικών δανείων στο πορτρέτο του Αλεξάνδρου.
Η διάλεξη περιλαμβάνει εν πρώτοις μια σύντομη επισκόπηση του ιστορικού αυτής της πρόσληψης και συζήτηση του αμφιλεγόμενου πορτρέτου του Αλεξάνδρου του τύπου Schwarzenberg. Στη συνέχεια, και με σημείο εκκίνησης το μορφολογικό συσχετισμό της κεφαλής του Διονύσου στη Βενετία με το συγκεκριμένο πορτρέτο του Αλεξάνδρου, παρουσιάζονται κάποιες σκέψεις σχετικά με το φαινόμενο της imitatio Alexandri σε διονυσιακό σχήμα.
«Αίγειρος»
Ο τίτλος της σειράς διαλέξεων αναφέρεται σε μια μαύρη λεύκα (αρχ. ελλ. Αίγειρος) που βρισκόταν στην Αθήνα, ανάμεσα στον Αγοραίο Κολωνό και τον Άρειο Πάγο. Στους αρχαϊκούς χρόνους αποτελούσε σημείο όπου κάθονταν θεατές για να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις που διεξάγονταν στη γειτονική ορχήστρα και να συζητήσουν για αυτές.
Με τη σειρά διαλέξεων «Αίγειρος» στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών προσφέρεται ένα φόρουμ για νεότερους κυρίως επιστήμονες που θέλουν να παρουσιάσουν τα προκαταρκτικά ή τελικά αποτελέσματα της έρευνάς τους ή / και τις προσεγγίσεις τους μπροστά σε ένα κριτικό κοινό.
Περισσότερες πληροφορίες στη διεύθυνση aigeiros@athen.dainst.org. Προτάσεις για ομιλίες κατά τους μήνες Οκτώβριο μέχρι Δεκέμβριο του 2013 γίνονται δεκτές μέχρι τις 15 Ιουλίου 2013.
