Εξαιρετική, άρτια και πρωτότυπη χαρακτήρισαν τα μέλη του Συμβουλίου Μουσείων τη μουσειολογική μελέτη για το νέο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (ΜΕΛΤ), που θα στεγαστεί στα κτίρια του οικοδομικού τετραγώνου γύρω από τις οδούς Αδριανού, Άρεως, Κλάδου και Βρυσακίου στο Μοναστηράκι, τη λεγόμενη και «Αυλή των Θαυμάτων».

«Μεταξύ Ρωμαϊκής και Αρχαίας Αγοράς, σε έναν χώρο απαλλοτριωμένο εδώ και χρόνια, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα έργο το οποίο ευδοκίμησε να ωριμάσει και να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, η “Αυλή των Θαυμάτων”, τα σπιτάκια της οποίας αποκαθίστανται από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Συγχρόνων Μνημείων όπως ήταν στο παρελθόν», δήλωσε η κ. Μενδώνη για την αθηναϊκή γειτονιά και το νέο Μουσείο, που αναμένονται να είναι έτοιμα μέσα στο 2015.

Πρόκειται για 18 σπιτάκια που θα φιλοξενήσουν την πλούσια συλλογή του ΜΕΛΤ (καλύπτει τον ελληνικό πολιτισμό από το 1750 ως το 1960), η μουσειολογική μελέτη του οποίου πήρε την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση των μελών του Συμβουλίου, η δε μουσειογραφική αναμένεται να είναι έτοιμη γύρω στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου 2013.

Με επίκεντρο τον άνθρωπο και κεντρική ιδέα τη σύνδεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με την ταυτότητα του Έλληνα, η έκθεση θα είναι διαρθρωμένη σε ενότητες και υποενότητες με τρόπο πρωτότυπο και «παιχνιδιάρικο», γεγονός που φαίνεται τόσο από τίτλους που τις συνοδεύουν ( «βάλαμε τα καλά μας», «μπρος στα κάλλη τι είναι ο πόνος…»,«Καλό βράδυ, Παναΐτσα μου…» ή «…θα σου φέρω μία λαμπάδα ίσα με το μπόι μου…»), όσο και από ασυνήθιστες παρουσιάσεις, όπως το έκθεμα «αποδόμησης» της παραδοσιακής ενδυμασίας, κατά το οποίο ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα μέσα από το άνοιγμα διάφανων επάλληλων φύλλων να γνωρίζει όλα τα εξαρτήματα της φορεσιάς. Δεν θα λείπουν βέβαια τα οπτικοακουστικά μέσα (φωτογραφίες, βίντεο), καθώς και οι νεότερες τεχνολογίες, όπως τα ψηφιακά εκθέματα και οι διαδραστικοί χάρτες.

Ο επισκέπτης θα ξεκινά το ταξίδι του στον νεότερο ελληνικό πολιτισμό από το Τζαμί Τσισδαράκη, όπου τα εκθέματα και οι επιγραφές θα αναφέρονται στη ιστορία του μνημείου, καθώς και σε εισαγωγικά στοιχεία για το ΜΕΛΤ, ενώ ξεχωριστή θέση θα έχει κάθε μήνα ένα διαφορετικό αντικείμενο που θα επιλέγουν τα στελέχη του Μουσείου. Θα υπάρχουν επίσης πληροφορίες για τους «θησαυρούς» της συλλογής του ΜΕΛΤ.

Στη συνέχεια, θα οδηγείται στην «Αυλή των Θαυμάτων» μέσω της οδού Άρεως, όπου θα βρίσκεται η κεντρική είσοδος. Εκεί οι ενότητες θα διαρθρώνονται ως εξής:

Στα κτίρια Γ θα αποτυπώνεται η Ιστορία του Τετραγώνου. Με τίτλο ενότητας «Από πού είστε/πού είμαστε;», θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στοιχεία για τις οικογένειες που κατοίκησαν το οικοδομικό τετράγωνο σε διάφορες χρονικές περιόδους, πληροφορίες για την αρχιτεκτονική και πολεοδομική ανάπτυξη του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και αναφορές στον ελληνισμό της Διασποράς και σε ζητήματα μετανάστευσης.

Στα κτίρια Δ ο τίτλος ενότητας θα είναι «Πού έμεναν/πού μένετε;». Εκεί ο επισκέπτης θα μαθαίνει για το «περίβλημα» των κτιρίων της γειτονιάς, καθώς και για τη ζωή μέσα στο σπίτι. Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστεί το «Σπίτι του Θεόφιλου», δηλαδή η τοιχογραφία που φιλοτέχνησε ο γνωστός λαϊκός ζωγράφος και η οποία διακοσμούσε οικία της Μυτιλήνης, καθώς και η υποενότητα «Η οικογένεια στο σπίτι» με τραπέζια πολλαπλής αφής και στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες σε διαφορετικές περιοχές και κοινωνικά στρώματα.

Οι επόμενες ενότητες θα είναι αφιερωμένες στην ψυχαγωγία («Πώς διασκεδάζουν/ Πώς διασκεδάζετε;»), με τον καραγκιόζη και το Λαϊκό Θέατρο Σκιών να έχουν περίοπτη θέση, στα επαγγέλματα του παρελθόντος, τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, αλλά και στο προφίλ των εργαζομένων, καθώς και στην υφαντική τέχνη και στα κεντήματα, με πληροφορίες και βιωματική δραστηριότητα, καθώς και έκθεση πρωτότυπων αντικειμένων.

Στην Οικία Δραγούμη, θα παρουσιάζεται το θέμα της παραδοσιακής ενδυμασίας από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ενώ στοιχεία για το θρήσκευμα και την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία θα παρουσιάζονται τόσο στο κτίριο Α όσο και στον αποκατεστημένο ναό του Αγίου Ελισσαίου, εκεί όπου έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης και ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου.