Ένα διαδικτυακό μουσείο αφιερωμένο στον Μεγαλέξανδρο. Ένα μουσείο στο οποίο θα μπορεί να έχει πρόσβαση κάθε επισκέπτης, από οποιοδήποτε σημείο της γης βρίσκεται, και να περιηγείται στον κόσμο του μεγάλου στρατηλάτη, όπως αυτός δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε έως σήμερα. Με πληροφόρηση επιστημονικά τεκμηριωμένη, που θα προσφέρει τη δυνατότητα στους χρήστες να συζητούν πάνω σε σχετικά θέματα (forum) και στους επιστήμονες να ενημερώνουν το κοινό για το έργο τους — ανασκαφικό ή γενικότερα ερευνητικό. Και φυσικά σε ένα τέτοιο μουσείο δεν θα μπορούσε να μη ληφθεί μέριμνα και για τα παιδιά, τα οποία θα μαθαίνουν για τον Μέγα Αλέξανδρο μέσα από διαδραστικά παιχνίδια.
Αυτό ήταν το όραμα της δρος Αγγελικής Κοτταρίδη και της ΙΖ′ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, και αυτό το όραμα εξελίχθηκε σε ένα πρωτοποριακό εγχείρημα: τη δημιουργία του «Εικονικού Μουσείου Μέγας Αλέξανδρος: από τις Αιγές στην Οικουμένη».
Η δρ Κοτταρίδη, στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου «Ανακαλύπτοντας τον Κόσμο του Μεγάλου Αλεξάνδρου», που πραγματοποιήθηκε στις 15-17 Νοεμβρίου 2012, στο συνεδριακό κέντρο στη Σχολή του Αριστοτέλη, στην αρχαία Μίεζα, αναφέρθηκε εκτενώς στη δομή και στο περιεχόμενο του μουσείου, το οποίο θα αρθρώνεται σε επτά ενότητες.
Η περιήγηση θα ξεκινά από τη Μακεδονία και τις ρίζες του Αλεξάνδρου, θα συνεχίζει με την παρουσίαση της προσωπικότητας, του έργου και του οράματος του Φιλίππου Β′ και θα προχωράει στον ίδιο τον Αλέξανδρο. Η γέννηση, η εκπαίδευσή του από το μεγάλο φιλόσοφο Αριστοτέλη, τα πρώτα του κατορθώματα και η άνοδος στο θρόνο, μετά τη δολοφονία του πατέρα του, θα ακολουθούνται από την παρουσίαση της εντυπωσιακής εκστρατείας του στην Ανατολή, που ξεκίνησε από τις Αιγές και έμελλε να αλλάξει τον κόσμο για πάντα.
Η στρατηγική του μεγαλοφυΐα, η πολιτική του διορατικότητα, το όραμα της Οικουμένης, αλλά και οι αντιδράσεις που αντιμετώπισε θα αποτελέσουν αντικείμενο της πέμπτης ενότητας, ενώ η έκτη ενότητα θα είναι αφιερωμένη στην εκτενή παρουσίαση της ελληνιστικής εποχής, με την ελληνιστική «κοινή» γλώσσα, την άνθηση των επιστημών και των τεχνών στις Βιβλιοθήκες και στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας, τα τεχνολογικά επιτεύγματα, τις θρησκευτικές αναζητήσεις και τον τρόπο ζωής που ομοιάζει τόσο με τον σημερινό και επηρέασε την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης.
Η τελευταία ενότητα του μουσείου θα είναι αφιερωμένη στον μύθο του ήρωα που ο πρόωρος θάνατός του δεν ήταν το τέλος του: ο Μέγας Αλέξανδρος γίνεται θεός, περνάει στο θρύλο και πάνω του στηρίζεται ένας ολόκληρος κόσμος. Μια νέα εποχή αρχίζει. Η μορφή του δεν θα επηρεάσει μόνο την ελληνιστική εποχή και τα κράτη των Διαδόχων του, αλλά και τους Ρωμαίους Αυτοκράτορες, το Βυζάντιο, τους Άραβες, τη Δύση, το Ισλάμ και ολόκληρη τη νεότερη εποχή, καθώς σήμερα εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής έρευνας και καλλιτεχνικής έμπνευσης.
Όπως είπε χαρακτηριστικά η δρ Κοτταρίδη, «το μουσείο αυτό, εκμηδενίζοντας τις αποστάσεις, μέσα από τη δημοκρατία του διαδικτύου, θα κάνει σε όλους προσιτούς τους κρυμμένους θησαυρούς, ξεπερνώντας στον κυβερνοχώρο τις συχνά ανυπέρβλητες για τον φυσικό κόσμο δυσκολίες πρόσβασης, καταδεικνύοντας έτσι το μεγαλείο του ανθρώπου και της ιδέας που αυτός έγινε σύμβολο και φορέας της, της οικουμενικότητας στην πιο εξελιγμένη, ανοιχτή και πανανθρώπινη εκδοχή της…».
Ο δρ Νικόλαος Βρανίκας παρουσίασε τη δομή του εικονικού μουσείου με βασικό σημείο αναφοράς τα τεχνικά χαρακτηριστικά του και τις δυνατές διαδρομές που μπορεί να ακολουθήσει ο χρήστης. Στην παρουσίασή του προέβαλε τη δυνατότητα που προσφέρει η πλατφόρμα του εικονικού μουσείου στο χρήστη —γνώστη ή μη της τεχνολογίας και της αρχαιολογίας— για διάδραση στο πλαίσιο της εικονικής περιήγησης, συμβατής με τις σύγχρονες τεχνολογίες και την επιστημονική του τεκμηρίωση. Η δομή του ακολουθεί τα βασικά στάδια της ψηφιοποίησης και σέβεται την τεκμηριωμένη έρευνα του υλικού και άυλου πολιτισμού του κόσμου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο στόχος του εικονικού μουσείου εστιάζει στην πρόσβαση στην πληροφορία μέσω της γρήγορης περιήγησης στο χώρο και στο χρόνο, της ταξινομημένης πληροφόρησης και της μέθεξης του επισκέπτη, εγείροντας το ενδιαφέρον του για εξερεύνηση στον εικονικό χώρο, ενώ παράλληλα ανατροφοδοτεί με περισσότερες πληροφορίες την εικονική διαδρομή του.
Ένα από τα σημαντικότερα και πιο ελπιδοφόρα αποτελέσματα του Συνεδρίου αποτελεί η διάθεση των συμμετεχόντων να συνεισφέρουν στη δημιουργία του εικονικού μουσείου, τόσο με την προσωπική τους συμβολή όσο και ως εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών κι ερευνητικών ιδρυμάτων, στα οποία εργάζονται. Συγκεκριμένα, έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το περιεχόμενο και τη δομή του εικονικού μουσείου, υπογραμμίζοντας τη σημασία του εγχειρήματος, εμπλουτίζοντας τις θεματικές και θέτοντας στη διάθεση της ΙΖ′ ΕΠΚΑ το αμέσως επόμενο διάστημα τις επιστημονικές τους επισημάνσεις, καθώς το εικονικό μουσείο θα αποτελεί κοινό αγαθό που θα προβάλλει με τον πιο επιστημονικά έγκυρο τρόπο το έργο και την κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες εξέφρασαν την επιθυμία τους να γίνουν κοινωνοί αυτού του έργου, μεταφέροντας την πρόσκληση συνεργασίας στα πανεπιστημιακά, ερευνητικά και άλλα ιδρύματα, ανοίγοντας έναν δίαυλο επικοινωνίας με το εικονικό μουσείο και μέσω αυτού με όλους όσοι θέλουν να γνωρίσουν τον κόσμο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, κ. Παντελεήμων, στον χαιρετισμό του, τόνισε πως το εικονικό μουσείο ταιριάζει και με τις επιθυμίες του Αλέξανδρου, ο οποίος «ήθελε οι θησαυροί να ανήκουν σε όλους!».
Η κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, επισήμανε τη σημασία της δημιουργίας του «πρωτοποριακού ψηφιακού έργου» του εικονικού μουσείου, το οποίο ανέλαβε να υλοποιήσει η Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. «Η πρώτη οικουμένη που ίδρυσε ο Αλέξανδρος ήταν η αφετηρία και η συνθήκη για μια κοινή γλώσσα που έφερε λαούς πιο κοντά, σε μια κοινή παράδοση και μοίρα — μια γλώσσα, παρόμοια με την επιστημονική γλώσσα, όπως και με αυτή του διαδικτύου, που αποτελούν κοινούς κώδικες συνεννόησης μεταξύ των λαών και των ανθρώπων», τόνισε στην ομιλία της η κ. Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.
Ως το πλέον κατάλληλο μέσο που μπορεί να συγκεντρώσει τον τεράστιο όγκο παλαιάς και νέα γνώσης για τον Μέγα Αλέξανδρο και τον ελληνιστικό κόσμο και ταυτόχρονα μπορεί να είναι ευέλικτο, ανοικτό, προσιτό και ελεύθερο από περιορισμούς χαρακτήρισε η δρ Λίνα Μενδώνη το διαδίκτυο. «Ο οικουμενικός κόσμος του διαδικτύου παρουσιάζει πολλά κοινά γνωρίσματα με αυτόν που δημιούργησε ο Αλέξανδρος και είναι ως εκ τούτου κατά κάποιον τρόπο εννοιολογικά και ιδεολογικά συγγενικός», επισήμανε. Επιπλέον, η σπουδαιότητα του μουσείου, σύμφωνα με την κ. Μενδώνη, έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι πρόκειται για «μια επιστημονικά έγκυρη παρουσίαση της μορφής, της δράσης και της κληρονομιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που θα αντιστέκεται σε σκοπιμότητες και ιδεοληψίες, θα αναιρεί στρεβλώσεις και ανακρίβειες και θα παράγει την ιδέα της ισότιμης συνύπαρξης λαών και πολιτισμών σε έναν οικουμενικό κόσμο ανεκτικότητας, συγκερασμού και συναντίληψης, όπως αυτός που οραματίστηκε ο Μέγας Αλέξανδρος».
