Τα ανεκτίμητης αρχαιολογικής και επιστημονικής σημασίας ευρήματα από το ναυάγιο των Αντικυθήρων είναι γνωστά ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ωστόσο, πόσα γνωρίζουμε για το ίδιο το πλοίο που ναυάγησε;

Ο αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, Γεώργιος Κουτσουφλάκης, με τη διάλεξή του με θέμα «Αρχαία ναυπηγική. Το πλοίο του Ναυαγίου των Αντικυθήρων» που θα δώσει σήμερα στο Αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (Τοσίτσα 1), ώρα 7 μ.μ., έρχεται να καλύψει το κενό αυτό, αν και πολλά από όσα θα μπορούσαμε να ξέρουμε για το σκαρί του πλοίου που μετέφερε το περίφημο άγαλμα του Εφήβου και τον μοναδικό Μηχανισμό των Αντικυθήρων έχουν χαθεί για πάντα.

Όλα ξεκινούν τα έτη 1900-1901, όταν μια εξαιρετικά μεγάλη, για τα δεδομένα της εποχής, επιχείρηση ανάκτησης αρχαιοτήτων από τον βυθό λαμβάνει χώρα στο ναυάγιο των Αντικυθήρων. Για την ευόδωσή της έπρεπε να υπερνικηθούν ανυπέρβλητοι τεχνικοί περιορισμοί και, όπως ήταν αναμενόμενο, η επιχείρηση διάσωσης επικεντρώνεται στην ανάκτηση αντικειμένων της αρχαίας γλυπτικής, χωρίς η μελέτη του ίδιου του πλοίου που τα μετέφερε να αποτελεί προτεραιότητα.

Τμήματα του ξύλινου σκαριού μεταφέρθηκαν και αποθηκεύτηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε ξηρό περιβάλλον. Θα περάσουν 60 χρόνια έως την επανεύρεση και τη διεξοδική τους μελέτη, στο διάστημα αυτό ωστόσο έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες φθορές.

Τα πράγματα αλλάζουν το 1976, όταν κατά την έρευνα του ναυαγίου από τον Ζακ Ιβ Κουστό, θα ανελκυστούν νέα τμήματα του σκαριού, τα οποία θα συντηρηθούν κατάλληλα και θα αποκαλύψουν άγνωστες τεχνικές λεπτομέρειες για την κατασκευή του σκάφους.

Το πλοίο των Αντικυθήρων ήταν ένα βαριάς κατασκευής σκαρί, τον ακριβή τύπο του οποίου αγνοούμε. Είχε κατασκευαστεί με την αρχαία τεχνική ναυπήγησης «πρώτα το πέτσωμα», η οποία διαφοροποιείται σημαντικά από τις σημερινές τεχνικές ναυπήγησης ξύλινων σκαριών.

Στα πλαίσια της διάλεξης, ο αρχαιολόγος Γ. Κουτσουφλάκης θα αναλύσει διεξοδικά τη ναυπηγική δομή και τις τεχνικές λεπτομέρειες της κατασκευής του πλοίου και του εξοπλισμού του και θα εντάξει το πλοίο των Αντικυθήρων στη χρονική ακολουθία της ναυπηγικής εξέλιξης, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους.

Η διάλεξη δίνεται στo πλαίσιo των ομιλιών που διοργανώνει η Εταιρεία των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.