Με μεγάλη επιτυχία ολοκλήρωσε τις εργασίες του το διεθνές επιστημονικό συνέδριο «Σμύρνη: Η ανάπτυξη μιας μητρόπολης της Ανατολικής Μεσογείου (17ος αι.-1922)» που οργανώθηκε στον Υμηττό (20-23 Σεπτεμβρίου 2012) από το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και τον Φιλοπρόοδο Όμιλο Υμηττού με αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από την καταστροφή της Σμύρνης.
Στο συνέδριο έλαβαν μέρος 35 καταξιωμένοι επιστήμονες από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού (Αμερική, Αγγλία και Τουρκία), οι οποίοι προέρχονταν από διάφορους συγγενείς, με το θέμα του συνεδρίου, επιστημονικούς κλάδους: λαογραφία, ιστορία, μουσικολογία, αρχιτεκτονική, ανθρωπολογία, εθνολογία, θεατρολογία και αρχαιολογία. Το Συνέδριο παρακολούθησαν επίσης ως ακροατές καθηγητές Πανεπιστημίων, ερευνητές από διάφορα Ερευνητικά Κέντρα, μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές και πλήθος κόσμου.
Θεματικός άξονας του Συνεδρίου ήταν η αστική ανάπτυξη της πόλης, η θέση της και ο ρόλος της στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου από τον 17ο αιώνα ως την καταστροφή της, το 1922. Στο κέντρο του ενδιαφέροντος των πρωτότυπων επιστημονικών ανακοινώσεων βρέθηκε η ελληνορθόδοξη κοινότητα της Σμύρνης και ο ρόλος της στη ζωή της πόλης. Πιο συγκεκριμένα εξετάστηκαν θεματικές όπως: λαϊκός πολιτισμός εντός του αναπτυσσόμενου αστικού πλαισίου της Σμύρνης, οικιστική ανάπτυξη, ζητήματα κοινωνικής και κοινοτικής οργάνωσης, αστική κοινωνικότητα (σύλλογοι, λέσχες), δημογραφία και μεταναστευτικές κινήσεις, εκπαίδευση, ιδεολογίες, εκδοτική δραστηριότητα, θέατρο, μουσική, τέχνες, οικονομία, εμπόριο και ναυτιλία.
Η τελετή έναρξης του συνεδρίου έγινε την Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου στις 19.00 στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα εκδηλώσεων του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο κ. Στέφανος Δ. Ήμελλος, Ακαδημαϊκός, Επόπτης του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η κ. Λένα Γιακουμάκη-Ρούσσου, Πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού, ο κ. Μιχάλης Σταυριανουδάκης, Δήμαρχος Δάφνης-Υμηττού, ο κ. Μενέλαος Κρούσσος, Πρόεδρος Κοινότητας Υμηττού και ο κ. Νίκος Βικέτος, Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Σμυρναίων.
Την επίσημη έναρξη του Συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία τους ο καταγόμενος από τη Σμύρνη Ακαδημαϊκός, κ. Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος ο οποίος απηύθηνε σύντομο χαιρετισμό και η Ακαδημαϊκός, ποιήτρια, κ. Κική Δημουλά η οποία απήγγειλε ποιήματά της.
Η εισαγωγή στο Συνέδριο πραγματοποιήθηκε από την κ. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία επισήμανε ότι η καταστροφή της Σμύρνης ανήκει σε εκείνη την κατηγορία εθνικών καταστροφών που δεν μπορεί να τις «χωρέσει ο νους του ανθρώπου». Με δεδομένο ότι η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί σημείο αναφοράς στην πρόσφατη εθνική μας ιστορία, οι συνέπειές της επηρεάζουν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και η θέαση του μικρασιατικού Ελληνισμού είναι αδύνατο να αποσπασθεί από τις διαδικασίες ένταξης των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, την προσφυγική ταυτότητα και μνήμη και την Καταστροφή, η συνολική επιστημονική διερεύνηση του πολιτισμού και της ιστορίας της Μικράς Ασίας εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο.
Ακολούθησε η εναρκτήρια ομιλία από την κ. Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα «Σμύρνη: σταυροδρόμι γεωοικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών αλλαγών, τέλος 18ου-αρχές 20ού αιώνα».
Οι ανακοινώσεις του Συνεδρίου ξεκίνησαν την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου και συνεχίστηκαν μέχρι την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν γόνιμες και εποικοδομητικές συζητήσεις μεταξύ επιστημόνων από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, με διαφορετικές θεωρητικές και μεθοδολογικές αφετηρίες, πράγμα που αναμφίβολα συνέβαλε στην προώθηση της επιστημονικής διερεύνησης του πολιτισμού και της ιστορίας της Σμύρνης και ευρύτερα της Μικράς Ασίας. Οι εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με ένα στρογγυλό τραπέζι, στο οποίο συντονιστής ήταν ο κ. Νίκος Καραπιδάκης, καθηγητής Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου και Διευθυντής του περιοδικού Νέα Εστία με θέμα: «Η προσφυγική μνήμη ως εμπειρία στον Λόγο και την Τέχνη» και συμμετείχαν ο συνθέτης Γιώργος Ανδρέου, ο στιχουργός-εκδότης Παρασκευάς Καρασούλος και η ερμηνεύτρια-τραγουδοποιός Αφροδίτη Μάνου.
Τα επιστημονικά αποτελέσματα του συνεδρίου θα αποτυπωθούν στα Πρακτικά, τα οποία θα εκδοθούν σύντομα με την επιμέλεια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και την αρωγή του Φιλοπρόοδου Ομίλου Υμηττού.
