Έντονη αρχαιολογική δραστηριότητα παρατηρείται την τελευταία πενταετία στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, όπου έχουν έρθει στο φως σημαντικές ελληνικές αποικίες.

Ωστόσο, το αρχαιολογικό ενδιαφέρον δεν αφορά μόνο ανασκαφές, αλλά επίσης έρευνες γεωαρχαιολογίας τοπίου και γεωγραφικών συστημάτων πληροφόρησης για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση αρχαίων οικισμών.

Στο πλαίσιο επιστημονικής ημερίδας που διοργάνωσε το Διεθνές Πανεπιστήμιο για τη «Μαύρη Θάλασσα στην Αρχαιότητα», νέοι επιστήμονες από πανεπιστήμια από δώδεκα χώρες, κυρίως των Βαλκανίων και της Ευρώπης, παρουσίασαν για πρώτη φορά πρωτότυπο ερευνητικό υλικό από την περιοχή.

Στις νότιες τουρκικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρώτα αποτελέσματα των ανασκαφών στην αρχαία ελληνική αποικία Τίειον, που αποτελεί την πρώτη οργανωμένη ανασκαφή που διεξάγεται στην τουρκική ακτή από το 2007 (από το πανεπιστήμιο Bulent Ozturk, Μαρμαρά Κωνσταντινούπολης).

Η αρχαιοελληνική αυτή παραθαλάσσια πόλη βρίσκεται πριν από τη Σινώπη και ήρθε στο φως ολόκληρη, αναδεικνύοντας τα δημόσια και ιδιωτικά της κτίρια.

Μεταξύ άλλων βρέθηκε το λιμάνι της και το αρχαίο της θέατρο, που μαρτυρούν έντονη εμπορική και πολιτισμική δραστηριότητα. «Κατά τον 3ο αιώνα π.Χ., σύμφωνα με τον Στράβωνα, η πόλη Τίειον συμμετείχε στην ίδρυση της πόλης Άμαστρις, μίας εξίσου σημαντικής πόλης, προσφέροντας τον πληθυσμό της μαζί με άλλες τρεις πόλεις της περιοχής. Υπάρχουν όμως πολλά περισσότερα συμπεράσματα που αναμένουμε από τις αρχαιολογικές έρευνες σχετικά με τη ζωή και τις δραστηριότητες της πόλης» αναφέρει ο λέκτορας αρχαιολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Μανώλης Μανωλεδάκης.

Σύμφωνα με τους ερευνητές του τουρκικού πανεπιστημίου, οι έρευνες στην αρχαιοελληνική αποικία θεωρούνται μοναδικές καθώς είναι η μόνη πόλη που έχει διασωθεί εξολοκλήρου και δεν έχει σκεπαστεί από νέες οικοδομικές δραστηριότητες. Ωστόσο, επισήμαναν ότι οι ανασκαφές βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας κατασκευαστικών έργων στην περιοχή και προβλημάτων με εργολάβους.

Στη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα της γεωαρχαιολογικής έρευνας στο λιμάνι της Ταναΐδας, της πλέον μακρινής ελληνικής αποικίας στη Μαύρη Θάλασσα, που ξεκίνησε το 2009 (ΗΠΑ), τα νέα ευρήματα κεραμικής από την Ανατολική Ελλάδα που βρέθηκαν στις αποικίες της βόρειας Μαύρης Θάλασσας (πανεπιστήμιο Κρακοβίας), καθώς και τα πρώτα αποτελέσματα έρευνας με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφόρησης (GIS) στη βόρεια Ανατολία (πανεπιστήμιο της Άγκυρας) και μίας νέας έρευνας αρχαιολογίας τοπίου που γίνεται στη βουλγαρική ακτή (πανεπιστήμιο Σίδνεϊ).

Ερευνητές του πανεπιστημίου Aarhus της Δανίας επιχείρησαν να ανασκευάσουν την κρατούσα άποψη που θέλει τους Ίωνες να μονοπωλούν την αποικιακή δραστηριότητα στη Μαύρη Θάλασσα, αποδεικνύοντας ότι ιδιαίτερα σημαντικός ήταν ο ρόλος και των Αιολέων.