Εθελοντές καθάρισαν τον αρχαιολογικό χώρο Κάστρο της Βελίκας στην Αγιά Λάρισας. Δεκάδες κάτοικοι της περιοχής και μέλη των Ενεργών Πολιτών Λάρισας συνέδραμαν στο έργο φοιτητών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για την ανάδειξη του Κάστρου και της τρίκλιτης βασιλικής που αποκαλύφθηκε στον χώρο, ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση των αρχαιολόγων και της δημοτικής αρχής.
«Ηταν συγκινητική η προσφορά. Μέσα στο κατακαλόκαιρο, με υψηλές θερμοκρασίες, δεκάδες άνθρωποι ήρθαν εφοδιασμένοι με γάντια, σκούπες, τσάπες, ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς και για αρκετές ώρες μάς βοήθησαν σημαντικά στο ανασκαφικό έργο», είπε στο «Εθνος» η προϊσταμένη της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Σταυρούλα Σδρόλια.
Μαζί τους και περίπου 30 φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που διέμεναν για 15 μέρες στον εθελοντικό σταθμό του Δήμου Αγιάς και συμμετείχαν εδώ και έναν μήνα στις ανασκαφές υπό την καθοδήγηση του αναπληρωτή καθηγητή Ιωάννη Βαραλή.
«Η τοπική κοινωνία ανταποκρίνεται πάντα με θέρμη στις προσκλήσεις μας και είμαστε υπερήφανοι που η ανάδειξη του Κάστρου της Βελίκας εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ με 500.000 ευρώ. Αν βοηθήσουμε όλοι, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά», μας δήλωσε ο δήμαρχος Αγιάς, Αντώνης Γκουντάρας.
Οι Ενεργοί Πολίτες δεσμεύτηκαν ότι θα επιστρέψουν στη Βελίκα και θα προσφέρουν και πάλι τις υπηρεσίες τους, περισσότεροι και πιο ορεξάτοι.
Το Κάστρο της Βελίκας χρονολογείται στον 6ο μ.Χ. αιώνα, στην περίοδο του Ιουστινιανού, θεωρείται όμως ότι τα… θεμέλιά του χάνονται στα χρόνια της αρχαιότητας. Τον επόμενο αιώνα το Κάστρο εγκαταλείπεται, όπως και πολλοί άλλοι παραλιακοί οικισμοί του Αιγαίου, υπό το φόβο των πειρατών, αλλά παρατηρούνται επιβιώσεις ορισμένων κτιρίων, που ακόμη μελετούνται.
21 στρέμματα
Πρόκειται για μια σημαντική οχύρωση, 21 στρεμμάτων, που βρίσκεται σε κατάφυτο λόφο στα βόρεια του οικισμού της Βελίκας και σε μικρή απόσταση από τα παράλια της Λάρισας.
Τα τείχη είναι κτισμένα από ακατέργαστους λίθους μεσαίου μεγέθους τοποθετημένους σε σκληρό ασβεστοκονίαμα και έχουν πάχος 2 μέτρα. Στη νότια και ανατολική πλευρά, που σώζονται καλύτερα, διακρίνονται δύο πύλες και πέντε πύργοι, ενώ στο κατάφυτο εσωτερικό του Κάστρου διακρίνονται πυκνά λείψανα οικισμού, τα οποία χρονολογούνται στην πλειονότητά τους τον 6ο αι. μ.Χ., κτισμένα επάνω σε παλιότερα ερείπια.
Η θέση ταυτίζεται με την πρωτοβυζαντινή φάση της γνωστής αρχαίας πόλης Μελίβοιας, η οποία αρχικά ήταν εγκατεστημένη στον λόφο πάνω από το λιμάνι του Αγιοκάμπου και καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 168 π.Χ.
Οπως μας είπε η κ. Σδρόλια, ενδιαφέρον παρουσιάζουν η αποθήκη με τα πιθάρια, όπου συγκεντρωνόταν η παραγωγή λαδιού, ένα συγκρότημα κτιρίων δίπλα στη νότια πύλη, που είχε μάλλον στρατιωτικό χαρακτήρα, καθώς και μεγάλο κτίσμα που ταυτίζεται με κατοικία αξιωματούχου.
Αναφορικά με την τρίκλιτη βασιλική, σύμφωνα με τον κ. Βαραλή, φέτος ολοκληρώθηκε η αποκάλυψη του μεγαλύτερου μέρους του κεντρικού κλίτους που φέρει δάπεδο από πήλινες πλάκες, καθώς και των πλάγιων κλιτών. Βρέθηκε ακόμη η θέση του φράγματος του πρεσβυτερίου, καθώς και ο νάρθηκας της εκκλησίας που χρονολογείται στον 6ο αιώνα μ.Χ., ενώ εντοπίστηκε και μεταγενέστερη ανακαίνιση στο κεντρικό κλίτος.