Πόλεμος για τα ωράρια

Μουσεία ανοικτά από τις oκτώ το πρωί και λουκέτο στις τρεις το μεσημέρι; Ή μήπως ανοικτές πόρτες από τις 10.00 έως τις 17.00; Πόλεμος έχει ξεσπάσει για τα ωράρια μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, την ώρα που η τουριστική περίοδος έχει ήδη αρχίσει. Αρχαιοφύλακες, ξεναγοί, τουριστικοί πράκτορες και υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού παραδέχονται πως έχουν κοινό στόχο —την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών—, ανήκουν όμως σε αντίπαλα στρατόπεδα.

Το 50% και πλέον των επισκεπτών κόβει εισιτήριο νωρίς το πρωί υποστηρίζουν οι αρχαιοφύλακες, με βάση έρευνα που φέρεται να έγινε σε χώρους και μουσεία με υψηλή επισκεψιμότητα. Στην Ακρόπολη, στο πρώτο δίωρο λειτουργίας (08.00-10.00) κόβεται το 41%-53% των ημερήσιων εισιτηρίων. Την ίδια ώρα στην Κνωσό περνά την είσοδο το 44%-59% των επισκεπτών της ημέρας και στους Δελφούς κατά μέσο όρο το 56%.

Οι φύλακες υποστηρίζουν πως ουδείς αντέχει κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο να περιηγηθεί έναν αρχαιολογικό χώρο, γι’ αυτό και τάσσονται κατά της εφαρμογής του ωραρίου 09.30-16.30 που επιχείρησε να προωθήσει λίγο πριν από τις εκλογές ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Πέτρος Αλιβιζάτος.

Ξεναγοί και τουριστικοί πράκτορες πιέζουν για λειτουργία με διπλοβάρδια (08.00-19.00) ώστε να προλαβαίνουν οι τουρίστες να επισκέπτονται περισσότερους χώρους. Αφήνουν δε υπονοούμενα για συνεννοήσεις και «κρυφά ποσά» κάτω από το τραπέζι που παίρνουν αρχαιοφύλακες για να ανοίξουν, εκτός του περιορισμένου ωραρίου, τους χώρους.

Και όλα αυτά ενώ το υπουργείο Πολιτισμού δεν κατάφερε λόγω έλλειψης κονδυλίων να προσλάβει εγκαίρως έκτακτο προσωπικό που θα επέτρεπε τη διπλοβάρδια. Λόγω εκλογών δε, οι προσλήψεις αναμένεται να καθυστερήσουν έως το τέλος Ιουνίου.

«Τα ωράρια των μουσείων είναι πληγή», είπε στα «Νέα» η ξεναγός Σοφία Θεωνά, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Διπλωματούχων Ξεναγών. «Είναι τραγικό να κλείνει η Ακρόπολη τα Σαββατοκύριακα στις 15.00 (σ.σ. τις καθημερινές στις 19.00). Αν πρόκειται δε για ένα πολυήμερο ταξίδι, αναγκάζεσαι να αφήσεις κάποιους χώρους εκτός απογοητεύοντας ανθρώπους που έχουν έρθει από την άλλη άκρη του κόσμου και είναι διατεθειμένοι να ξεναγηθούν ακόμη και υπό 40 βαθμούς Κελσίου».

Αποτέλεσμα; Χιλιάδες τουρίστες καθημερινά να αποχωρούν δυσαρεστημένοι. Ξεναγοί να δίνουν αγώνα δρόμου για να προλάβουν μέσα σε μια μέρα να βρεθούν από την Αθήνα στον Μυστρά, με στάσεις σε Ακροκόρινθο, Επίδαυρο και Μυκήνες. Τουριστικοί πράκτορες να διαμαρτύρονται πως δεν είναι συνεπείς απέναντι στους πελάτες τους, διότι πωλούν πακέτα με επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους αλλά το περιορισμένο ωράριο τούς αναγκάζει να μην μπορούν να προσφέρουν όσα υποσχέθηκαν. Και αρχαιοφύλακες να επιμένουν πως το πλέον κατάλληλο ωράριο είναι αυτό που ισχύει, δηλαδή έως τις 15.00 με τελευταία είσοδο επισκεπτών στις 14.30, εκτός αν θα υπάρξει προσωπικό για την εφαρμογή διπλής βάρδιας.

Όνειρο θερινής νυκτός το καλοκαιρινό ωράριο

Θύελλα έχει προκαλέσει η εγκύκλιος για μετακίνηση των περιορισμένου έτσι κι αλλιώς ωραρίου των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων κατά μιάμιση ώρα και αντί στις 15.00 να κλείνουν στις 16.30.

«Έρευνα αποδεικνύει ότι δεν μπορεί να επικαλούνται λόγοι δημοσίου συμφέροντος για να τροποποιηθεί το ωράριο», λέει στα «Νέα» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων Γιάννης Μαυρικόπουλος. «Είναι ξεκάθαρο ότι οι περισσότεροι επισκέπτες έρχονται νωρίς το πρωί. Θα χαθούν χρήματα αν ανοίγουμε αργότερα» και παραδέχεται πως το 09.30-16.30 θα μπορούσε να εφαρμοστεί στα μουσεία αλλά επ’ ουδενί στους αρχαιολογικούς χώρους.

Την ίδια ώρα, ο Σύνδεσμος των Εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων απευθύνει έκκληση στους αρχαιοφύλακες «να συνδράμουν με όλες τους τις δυνάμεις προς όφελος του ελληνικού τουρισμού» και κάνει λόγο για «χρυσή τομή που θα ισχύσει μεταβατικά έως ότου προσληφθεί έκτακτο προσωπικό».

Λύση επιχειρήθηκε να δοθεί από το ΥΠΠΟΤ, όταν μια ανάσα πριν από τις εκλογές ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Πέτρος Αλιβιζάτος προώθησε την έκδοση εγκυκλίου για προσωρινή αλλαγή ωραρίου —09.30-16.30—, ωστόσο οι φύλακες αντιδρούν και εμμένουν στο ωράριο που έχει υπογραφεί από τον υπουργό Παύλο Γερουλάνο. Ταυτόχρονα τα στελέχη του ΥΠΠΟΤ προσπαθούν να βρουν μια λύση με τις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες, χωρίς εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Έτσι, η Ακρόπολη λειτουργεί έως τις 19.00 τις καθημερινές, όμως τα Σαββατοκύριακα κλείνει στις 15.00· το Ακρωτήρι στη Θήρα είναι ανοικτό 10.00-17.00· η Βεργίνα λειτουργεί 08.00-17.00. Όχι όμως και η επίσης με υψηλή επισκεψιμότητα αρχαιολογική έκθεση Ηρακλείου που υποκαθιστά το κλειστό λόγω εργασιών αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, η οποία λειτουργεί 08.00-15.00.

Εργαζόμενοι στον χώρο του τουρισμού διατείνονται ωστόσο πως η άρνηση των αρχαιοφυλάκων να υιοθετήσουν το τροποποιημένο ωράριο οφείλεται και στο γεγονός ότι θα χάσουν χρήματα, καθώς οι φύλακες πληρώνονται επιπλέον για να κρατούν τους χώρους πέραν του ωραρίου ανοικτούς για να εξυπηρετήσουν τα τουριστικά πρακτορεία. Χρήματα που υποστηρίζουν ότι δίνονται χωρίς απόδειξη και άρα είναι αφορολόγητα.

Οι φύλακες από την πλευρά τους δεν αρνούνται ότι συμβαίνει αυτό και μάλιστα με την άδεια των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. «Θεωρούμε όμως ότι δεν είναι σωστό και μάλιστα σε μια τέτοια περίοδο κρίσης. Ζητήσαμε λοιπόν από τους συναδέλφους μας στις Μυκήνες να ζητούν ονομαστικές αποδείξεις για τα 26 ευρώ με τα οποία αμείβονται για δυόμισι ώρες, διαφορετικά να αρνηθούν να ανοίξουν τον χώρο, ενώ στη Ρόδο εργάστηκαν επιπλέον δωρεάν».

Ο λόγος αυτός είναι που οδήγησε —όπως λένε οι φύλακες— να προτείνουν στο ΥΠΠΟΤ ήδη από πέρυσι να μην πληρώνονται απευθείας από τους τουριστικούς πράκτορες αλλά όποιος επιθυμούσε παράταση του ωραρίου να καταβάλλει παράβολο στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, ώστε και το ΥΠΠΟΤ να έχει κέρδη και η αμοιβή των φυλάκων να είναι «καθαρή». «Η πρότασή μας δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί. Λόγω γραφειοκρατίας το θέμα έχει κολλήσει στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους», λέει ο Γιάννης Μαυρικόπουλος, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από το ΥΠΠΟΤ.

Και υποστηρίζει ότι «τα τουριστικά γραφεία πανηγυρίζουν όχι επειδή είναι πιο βολικό το προτεινόμενο ωράριο αλλά διότι αν εφαρμοστεί —που δεν είναι νόμιμο διότι δεν έχει υπογραφεί από τον υπουργό Πολιτισμού, όπως το ισχύον— δεν θα πρέπει να πληρώνουν επιπλέον για το δίωρο 15.00-17.00».