Αχαιοί ονομάζονταν στον Όμηρο συλλήβδην όλοι οι Έλληνες που εκστράτευσαν στην Τροία. Ο Ηρακλής ήταν ένας Πελοποννήσιος ήρωας. Και στην Πελοπόννησο θεσπίστηκαν για πρώτη φορά οι πανελλήνιοι αθλητικοί αγώνες. Υπάρχουν πολλά ακόμη σπουδαία, που αφορούν την Πελοπόννησο της αρχαιότητας, που έζησε επί αιώνες κάτω από το χρυσό σύννεφο θεών, ηρώων, λατρειών, εορτών και αγώνων μεγαλουργώντας ανά εποχές ή και σπαρασσόμενη από πολέμους, πάντα δεμένη όμως με την πατρογονική γη. Αυτήν την ιστορία, που καταγράφεται σήμερα από τα κατάλοιπα του δοξασμένου αρχαίου παρελθόντος, αποτυπώνει το βιβλίο «Πελοπόννησος» της σειράς «Αρχαιολογία» του εκδοτικού οίκου Μέλισσα, που κυκλοφόρησε ύστερα από τέσσερα χρόνια εντατικής δουλειάς. Πρόκειται για τεράστιο εγχείρημα, που επιχειρεί να καταγράψει την ιστορική τροχιά χιλιετιών με τη σύμπραξη 67 αρχαιολόγων και των συνεργατών τους υπό την επιστημονική επιμέλεια του κ. Ανδρέα Βλαχόπουλου, επ. καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
«Αυτός ο τόμος δίνει την πολυδύναμη εικόνα της Πελοποννήσου, που αποτυπώνεται και σε βάθος χρόνου, εδαφικής επικράτειας και αρχαιολογικής δραστηριότητας», λέει ο κ. Βλαχόπουλος, επισημαίνοντας παράλληλα την πολύτιμη παρακαταθήκη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, η οποία στα τελευταία 50 χρόνια ενεργεί την πλειονότητα των ανασκαφών στον ελληνικό χώρο, εποπτεύοντας κάθε τι που έχει σχέση με τις αρχαιότητες. Μυθικά ονόματα, αρχαιολογικές θέσεις, κατάλοιπα διάσημα ανά τον κόσμο ή λιγότερο (πάντα όμως με την ιδιαίτερη σημασία τους), ιστορικά ή μυθολογικά γεγονότα, πολύτιμα ευρήματα που κοσμούν τα μουσεία περνούν μέσα από τις σελίδες αυτού του τόμου.
«Ξεφυλλίζοντας το έργο Ελλάδος περιήγησης του Παυσανία (2ος μ.Χ. αιώνας) και παρακολουθώντας τη γεωγραφική του διαδρομή συνειδητοποιούμε ότι η σύγχρονη Πελοπόννησος είναι η μοναδική περιοχή της ελληνικής επικράτειας που διατήρησε στα ονόματα των σύγχρονων νομών της απαράλλαχτα τα ονόματα των αρχαίων φυλετικών – εθνικών γεωγραφικών χωρών», λέει ο επιμελητής.
Μυκήνη, Τίρυνς, Άργος, Πύλος, Λακεδαίμων ήταν οι πιο γνωστές ηγεμονίες και πόλεις της Πελοποννήσου που δίνουν το παρόν στην εκστρατεία εναντίον της Τροίας. Στη μυθολογία της Πελοποννήσου καταγράφεται για πρώτη φορά το καλό και η αρετή και μέσω των άθλων που τα κατοχυρώνουν, συλλαμβάνεται εν σπέρματι η ιδέα του αγώνος, η οποία στη γη αυτή θα γεννήσει τα Ολύμπια, τα Ίσθμια, τα Νέμεα και τα Λύκαια. Οι θεοί μπορεί να κατοικούν στον Όλυμπο αλλά από την αυγή της Ιστορίας διαμένουν στα ιερά της Πελοποννήσου. Στο Ασκληπιείο θεραπεύονται πιστοί από όλον τον ελλαδικό χώρο ενώ το αρχαίο θέατρο του ιερού αποτελεί ένα αριστούργημα της αρχιτεκτονικής. Οι ριψοκίνδυνοι θαλασσοπόροι των πόλεων της Πελοποννήσου από τους Μυκηναϊκούς χρόνους ήδη ταξιδεύουν σε όλη τη Μεσόγειο και αργότερα, από τον 8ο π.Χ. αιώνα ιδρύουν αποικίες (Ιόνιο, Συρακούσες, Τάραντας, Ανατολικό Αιγαίο, Κρήτη, Κυρήνη ακόμη και στην καρδιά της Ρώμης αποικίζοντας τον Παλατίνο λόφο). Φυσικά υπάρχουν και πόλεμοι και μάλιστα σφοδροί αν θυμηθεί κανείς τους δύο Πελοποννησιακούς και τον Κορινθιακό ώσπου η αρχαία εποχή στην Πελοπόννησο να κλείσει με εκκωφαντική σιωπή, όταν οι ναοί της Ολυμπίας θα καταρρεύσουν από τις δηώσεις των βαρβάρων και τις φυσικές καταστροφές…
Να σημειωθεί ότι αυτός ο τόμος είναι ο τρίτος της «Αρχαιολογίας» με τον οποίο μάλιστα η Μέλισσα γιορτάζει τα 60 χρόνια της εκδοτικής της δραστηριότητας. Η παρουσίασή του θα γίνει το Σάββατο 12 Μαΐου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών με ομιλητές τον καθηγητή Αρχαιολογίας κ. Βασίλη Λαμπρινουδάκη, τον επιγραφικό κ. Άγγελο Ματθαίου, τον διευθυντή ανασκαφών Διρού κ. Γ. Α. Παπαθανασόπουλο, τον επίτιμο έφορο Αρχαιοτήτων κ. Μιχάλη Πετρόπουλο και τον κ. Ανδρέα Βλαχόπουλο.