Αναστασία Τούρτα (επιμ.), Εικόνες από τις θρακικές ακτές του Εύξεινου Πόντου, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2011, 184 σελ.
ISBN 978-960-6878-51-0
Tο βιβλίο αυτό εκδόθηκε για να πλαισιώσει την έκθεση «Εικόνες από τις θρακικές ακτές του Εύξεινου Πόντου» στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.
Οι 52 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες που μελετώνται προέρχονται από τη Βάρνα (Varna), τη Μεσημβρία (Nesebăr), τη Σωζόπολη (Sozopol), το Βασιλικό (Tsarevo) και την Αγαθούπολη (Ahtopol) στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και από το ορεινό χωριό Brashlyan στον Μικρό Αίμο.
Πρόκειται για πανάρχαιες πολιτείες που ιδρύθηκαν από τους Ίωνες τον 7ο αιώνα π.Χ., πλην της δωρικής Μεσάμβριας (Μεσημβρία), που ιδρύθηκε έναν περίπου αιώνα αργότερα. Κατά τη βυζαντινή περίοδο οι πόλεις αυτές απέκτησαν εξαιρετική στρατηγική σημασία για την προστασία και άμυνα της Κωνσταντινούπολης από τις επιδρομές των βόρειων λαών. Μετά την ίδρυση του Βουλγαρικού Βασιλείου το 681, μολονότι βρέθηκαν συχνά στα όρια του Βουλγαρικού κράτους, διατήρησαν σταθερές τις βυζαντινές δομές τους και τον πνευματικό προσανατολισμό τους προς την Κωνσταντινούπολη.
Οι εικόνες της έκδοσης φορτισμένες από τις ικεσίες των παραγγελιοδοτών τους –τους οποίους αναφέρουν οι αφιερωματικές επιγραφές που υπάρχουν σε αυτές– αποκαλύπτουν όψεις των κοινωνιών από τις οποίες προέρχονται. Παράλληλα επισημαίνουν σχέσεις και επιδράσεις από την τέχνη της Κωνσταντινούπολης και μετά την κατάλυσή της από τους Οθωμανούς, από τις ζωγραφικές σχολές που διαμορφώθηκαν στον ελληνικό ορθόδοξο κόσμο και μάλιστα στην Κρήτη.
Η έκδοση του καταλόγου πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη και τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και των εκδόσεων ΚΑΠΟΝ.
