To 2004, oι ανασκαφές στο πλαίσιο του προγράμματος «Marmaray» στην Τουρκία [κατασκευή διπλής σιδηροδρομικής γραμμής συνολικού μήκους 1,4 χλμ., η οποία θα διέρχεται μέσω δύο υπογείων σηράγγων κάτω από τον Βόσπορο, συνδέοντας την περιοχή Uskudar (Σκούταρι, Χρυσούπολις) με την ευρωπαϊκή συνοικία Sarayburnu (Σεράγλιον)] στην Κωνσταντινούπολη έφεραν στο φως μεγάλο αριθμό ναυαγίων της βυζαντινής περιόδου. Η μεγαλύτερη στον κόσμο «συλλογή» βυθισμένων πλοίων προσελκύει, όπως είναι φυσικό, έντονο ενδιαφέρον από τους επιστημονικούς κύκλους.

Ο Ufuk Kocabaş, καθηγητής του Τμήματος Ενάλιας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, δήλωσε ότι το αρχαίο νεκροταφείο πλοίων στο Γενικαπί είναι το πλουσιότερο στον κόσμο. Ύστερα από μελέτη του υλικού και διεξαγωγή εργασιών συντήρησής τους σε ειδικό εργαστήριο, η Κωνσταντινούπολη θα αποκτήσει, σύμφωνα με τον καθηγητή, το μεγαλύτερο μουσείο ναυαγίων στον κόσμο.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για 36 πλοία. Από αυτά έχουν μελετηθεί τα 27 και έχουν συντηρηθεί τα 31. Επίσης, έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή 26 πλοίων που έχουν ανελκυστεί από το βυθό.

Στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, οι αρχαιολόγοι έχουν δημοσιεύσει περισσότερα από 40 άρθρα. Έχουν ανακοινώσει τα αποτελέσματα των εργασιών τους σε επιστημονικές συναντήσεις στο εξωτερικό (Μ. Βρετανία, Γερμανία, Δανία, Σουηδία, Ισπανία, Αυστρία και Ελλάδα). Έχουν αποστείλει βιντεοσκοπημένο υλικό στο National Geographic, το Discovery και το Arte, για να ενημερώσουν τη διεθνή επιστημονική κοινότητα για το έργο τους. «Το τελευταίο σκέλος αυτής της διαδικασίας θα περιλαμβάνει μια περιοδεία στις ΗΠΑ, την οποία διοργανώνει ο σύλλογος American Friends of Turkey (AFOT). Προσωπικά θα δώσω σειρά διαλέξεων στις ΗΠΑ», προσθέτει ο Kocabaş.

Συνέδρια, συναντήσεις

Στην περιοδεία αυτή προσκάλεσε τους Τούρκους αρχαιολόγους η Πρόεδρος του AFOT Δρ Elizabeth Shelton. «Η Shelton μού είπε ότι είχε εντυπωσιαστεί από την επιστημονική μας έρευνα σε αυτά τα ναυάγια. Συναντηθήκαμε τον περασμένο Αύγουστο και συζητήσαμε για το ενδεχόμενο να κοινοποιήσουμε στους επιστημονικούς κύκλους των ΗΠΑ τα αποτελέσματα των ερευνών μας σε μια σειρά συνεδρίων. Το βιβλίο με τίτλο «Τα αρχαία πλοία του Γενικαπί» (Yenikapi’s Old Ships) που ήταν το πρώτο προϊόν του προγράμματός μας έδωσε και τον τίτλο στη σειρά συνεδρίων. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού θα καλύψει τις δαπάνες του ταξιδιού», εξηγεί ο Kocabaş. Οι συναντήσεις θα γίνουν σε μουσεία ενάλιων αρχαιοτήτων και έχουν στόχο να ενημερώσουν το αμερικανικό κοινό για τα ναυάγια του Γενικαπί. Τα συνέδρια που θα πραγματοποιηθούν σε πανεπιστήμια απευθύνονται στους καθηγητές και τους φοιτητές.