Την εικόνα που έχουμε συνήθως για τους αρχαίους νομάδες των ευρασιατικών στεπών ως ελάσσονα παράγοντα για την ανάπτυξη του πολιτισμού κατά την 3η χιλιετία επιχειρεί να αμφισβητήσει μια νέα μελέτη που επιχειρεί να αναδείξει τη συμβολή των περιπλανώμενων ομάδων στο άνοιγμα εμπορικών δρόμων και την ανάπτυξη της προϊστορικής οικονομίας.
Πρόκειται για τη μελέτη του δρα Michael Frachetti (Πανεπιστήμιο St. Louis, HΠΑ), η οποάι δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Current Anthropology. Σύμφωνα με τον Frachetti, ορισμένοι θεσμοί που υπήρξαν καίριοι για μικρές κοινωνικές ομάδες επηρέασαν την δημιουργία μεγαλύτερης κλίμακας “πολιτικών” οικονομιών, επηρεάζοντας έτσι τελικά την ανάπτυξη στις μεγάλες αυτοκρατορίες.
Πώς έγινε αυτό; Γύρω στο 3.500 π.Χ. ανιχνεύονται οι πρώτες ενδείξεις ανάπτυξης ενός είδους οικονομίας. Η οικονομία αυτή έχει ως βάση την κτηνοτροφία και αφορά μικρές περιπλανώμενες πληθυσμιακές ομάδες των δυτικών, νότιων και ανατολικών ευρασιατικών στεπών. Ορισμένες από αυτές τις ομάδες είναι που εξημερώνουν το άλογο, ανακαλύπτουν το άρμα αλλά και χρησιμοποιούν τα μέταλλα. Στα πλαίσια αυτά, ενώ η πολιτική υπόσταση και λειτυργία της καθεμιάς ομάδας είναι κατά μεγάλο μέρος αυτόνομη, αναπτύσσονται κοινοί οικονομικοί και κάποτε ιδεολογικοί θεσμοί. Έτσι, ιδεολογίες και έθιμα εξαπλώθηκαν στην τεράστια στέπα της Ευρασίας, επηρεάζοντας την οικονομική ανάπτυξη των μεγάλων πολιτισμών της Κίνας, του Ινδού, της Περσίας και της Μεσοποταμίας. Επρόκειτο για το προοίμιο του φαινομένου που εξελίχθηκε αργότερα και έμεινε στην Ιστορία ως ο Δρόμος του Μεταξιού.