Θύμα της γραφειοκρατίας του υπουργείου Πολιτισμού και των πελατειακών σχέσεων, που έχουν εδραιωθεί εδώ και δεκαετίες, έχει «πέσει» και η φύλαξη των αρχαιολογικών μουσείων, όπως αποκαλύπτεται με αφορμή τη ληστεία που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ολυμπίας.

Κενές παραμένουν ακόμα περίπου 2.500 θέσεις αρχαιοφυλάκων από τις 3.700 συνολικά, ενώ τα τελευταία 9 χρόνια έχουν γίνει 10.027 προσλήψεις στο υπουργείο Πολιτισμού, εκ των οποίων έχουν καλυφθεί μόνο 410 θέσεις φύλαξης.

Ως αποτέλεσμα της χρόνιας πρακτικής που ακολουθείται στο υπουργείο Πολιτισμού, η φύλαξη των μουσείων πραγματοποιείται κυρίως από εποχικό προσωπικό και ωρομίσθιους, οι οποίοι προσλαμβάνονται κυρίως την τουριστική περίοδο, χωρίς να έχουν καμία ιδιαίτερη εκπαίδευση για να αντιμετωπίσουν επικίνδυνες καταστάσεις, όπως αυτή στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ωρομίσθιοι φύλακες προσλαμβάνονται χωρίς κριτήρια ΑΣΕΠ λόγω εκτάκτων αναγκών, αφού η «γραφειοκρατία» του ΥΠΠΟΤ αν και γνωρίζει τις ανάγκες σε προσωπικό φύλαξης από τις αρχές κάθε έτους, δημιουργεί προσκόμματα και δεν παρουσιάζει εγκαίρως τον απαιτούμενο αριθμό συμβασιούχων, με αποτέλεσμα όλα να γίνονται την τελευταία στιγμή.

Με την επίκληση «εκτάκτων αναγκών» προσλαμβάνονται ωρομίσθιοι φύλακες, εκτός διαδικασιών ΑΣΕΠ, αφήνοντας έτσι «ελεύθερους» τους τοπικούς πολιτικούς παράγοντες να πιέζουν για να τακτοποιήσουν τα δικά τους παιδιά. Αρκετά μουσεία παρέμεναν κλειστά μέχρις ότου να προσληφθεί το αντίστοιχο προσωπικό φύλαξης.

Προειδοποιήσεις

Όσο παράλογο και αν ακούγεται, ενώ το υπουργείο Πολιτισμού είχε τη δυνατότητα να ζητήσει περισσότερους υπαλλήλους στο πλαίσιο των μετατάξεων από τις ΔΕΚΟ μεταφορών για τη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων.

Παρά τις επανειλημμένες εδώ και καιρό προειδοποιήσεις της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων για τους κινδύνους που ενείχε η ελλιπής φύλαξη στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας, οι αρμόδιοι φορείς στο υπουργείο Πολιτισμού έκριναν σκόπιμο να ζητήσουν μόλις 6 από τους συνολικά 92 υπαλλήλους που μετατάχθηκαν στον Νομό Ηλείας από τον ΟΣΕ.

Από τους υπόλοιπους 86 υπαλλήλους, οι 6 επίσης μετατάχθηκαν στο υπουργείο Πολιτισμού για τη φύλαξη σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους, ενώ οι υπόλοιποι 80 όδευσαν σε διάφορες διοικητικές υπηρεσίες του Δημοσίου ως κλητήρες. Εύλογα θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς με ποιο σκεπτικό η ανάγκη κάλυψης θέσεων για κλητήρες στον συγκεκριμένο νομό της χώρας κρίθηκε πιο σημαντική από τη διαπιστωμένη ανάγκη φύλαξης ορισμένων από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς της χώρας.

Ωστόσο, το παράλογο της ελληνικής γραφειοκρατίας δεν σταματά εδώ. Από τους έξι υπαλλήλους του ΟΣΕ που μετατάχθηκαν στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας, και οι οποίοι ανήκαν πριν στο προσωπικό συντήρησης σιδηροδρομικών γραμμών, μόνον οι δύο ανέλαβαν καθήκοντα φύλαξης στο Μουσείο. Στους υπόλοιπους τέσσερις υπαλλήλους είχαν ανατεθεί άλλες εργασίες (π.χ. υπηρεσίες καθαριότητας) στον αρχαιολογικό χώρο.

Οριακή η φύλαξη της Ακρόπολης

Ο αρχαιολογικός χώρος και το Μουσείο της Ακρόπολης φυλάσσονται συνολικά από 150 άτομα μόνιμο προσωπικό. Όπως αναφέρουν οι εργαζόμενοι φυλάσσεται επαρκώς τους χειμερινούς μήνες όταν το προσωπικό εργάζεται μια βάρδια.

Τους καλοκαιρινούς μήνες όμως απαιτείται σχεδόν διπλάσιο προσωπικό για να καλυφθούν 2 βάρδιες, οπότε κάθε χρόνο γίνονται προσλήψεις επιπλέον 100 συμβασιούχων. Όπως αναφέρουν πηγές του Υπουργείου Πολιτισμού, περισσότεροι φύλακες χρειάζονται σε ανοιχτούς χώρους απ’ ό,τι για τη φύλαξη μουσείων και κλειστών αρχαιολογικών χώρων κυρίως την τουριστική περίοδο.

Εργαζόμενοι στη φύλαξη μουσείων αναφέρουν ότι εάν είχαν πραγματοποιηθεί προσλήψεις μόνιμου προσωπικού φύλαξης, θα υπήρχε η δυνατότητα μετακίνησής τους κατά την τουριστική περίοδο σε αρχαιολογικούς χώρους που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες φύλαξης.

Επισημαίνουν δε ότι οι συμβασιούχοι καθώς και οι μεταταχθέντες από τις ΔΕΚΟ δεν έχουν την παραμικρή εκπαίδευση για να ασκήσουν τη συγκεκριμένη ειδικότητα αξιόπιστα. Σε αρκετούς νομούς υπάρχουν αναφορές ότι οι μεταταχθέντες από τις ΔΕΚΟ δεν ασκούν τα καθήκοντά τους, με συνέπεια να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των μουσείων.

Ορφανές… μετατάξεις

Μόνο τον Μάρτιο του 2011 η αρμόδια επιτροπή υπουργών ενέκρινε την πρόσληψη 4.731 ατόμων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (μέσω ΑΣΕΠ) σε υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.

Οι 1.680 εξ αυτών ανήκαν στην ειδικότητα «φύλακες – νυχτοφύλακες». Για να καλυφθούν οι ανάγκες σε φύλαξη, τα τελευταία 2 χρόνια έχουν μεταταχθεί σε θέσεις φυλάκων αρχαιολογικών χώρων και νυχτοφυλάκων στο υπ. Πολιτισμού περίπου 400 υπάλληλοι, εκ των οποίων 244 από τον ΟΣΕ, 17 από τον ΟΑΣΑ και 134 από τον ΗΣΑΠ (ΦΕΚ 213, 520, 602, 810), οι οποίοι όμως δεν διαθέτουν καμία ιδιαίτερη εκπαίδευση για τη συγκεκριμένη εργασία.

Από την πλευρά του ο Γ. Τσιακοπιάκος, πρόεδρος της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ τονίζει: «Είναι βέβαιο ότι μπροστά στα προτεταμένα όπλα δύσκολα μπορεί να αποτραπεί η πρόθεση των κακοποιών. Ας στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα στους εκπροσώπους της τρόικας, στους Ευρωπαίους «φίλους» μας, ότι όσα έχει αναδείξει ο παγκόσμιος πολιτισμός στις χιλιετίες δεν πρέπει να τα αφήσουμε —με τη μόνιμη επωδό για περικοπές— βορά στα χέρια οποιουδήποτε κακοποιού. Οι εργαζόμενοι, οι Έλληνες πολίτες και ο λαός θα αντισταθούν».