Τα παγκόσμια ρεκόρ έσπασε η δημοπράτηση συλλογής αρχαίων ελληνικών νομισμάτων την περασμένη Τετάρτη, 4 Ιανουαρίου, στη Νέα Υόρκη από τον οίκο Baldwin’s φθάνοντας τα 25 εκατομμύρια δολάρια. Υπερδιπλασίασε δηλαδή τις εκτιμήσεις προ πώλησης.

Πρόκειται για την πλέον φημισμένη συλλογή «Prospero» αποτελούμενη από 642 πολύτιμα νομίσματα, τα οποία είχαν συλλεχθεί ένα προς ένα με γνώμονα την αξία, τη σπανιότητα και την ομορφιά τους.

Ακριβότερο νόμισμα όλων στη δημοπρασία ήταν ο εντυπωσιακός χρυσός στατήρας (350-300 π.Χ.) από το Παντικάπαιον, ελληνική αποικία στη Μαύρη Θάλασσα, που έφθασε στα 3,25 εκατ. δολάρια καταρρίπτοντας κάθε άλλη τιμή πώλησης αρχαίου ελληνικού νομίσματος.

Με τη μορφή ενός γενειοφόρου σατύρου στη μία όψη και στην άλλη ενός φτερωτού γρύπα καθώς και των αρχικών «ΠΑΝ» της πόλης, αυτό το κέρμα έχει χαρακτηριστεί άλλωστε από τους ειδικούς ως «πραγματικό αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, εξαιρετικά σπάνιο, ένα νόμισμα υψίστης σημασίας».

Γι’ αυτό, παρότι η τιμή εκκίνησης των 650.000 δολαρίων ήταν ήδη υψηλή, το τελικό ύψος δεν εξέπληξε τους παρευρισκόμενους στη δημοπρασία. (Να σημειωθεί ότι συμπεριλαμβάνεται προμήθεια αγοράς στο 17%).

Υψηλές τιμές έπιασαν και άλλα νομίσματα:

– Ένα αργυρό τετράδραχμο από τη Νάξο, αποικία των Ελλήνων στη Σικελία (περ. 461-430 π.Χ.) με κεφαλή Διονύσου στη μία όψη και στην άλλη γυμνό, ιθυφαλλικό Σειληνό με κύπελλο στο χέρι πωλήθηκε αντί 850.000 δολαρίων.

– Αργυρός στατήρας από τη Φαιστό (περ. 350 π.Χ.) με τον Ηρακλή έφθασε στα 650.000 δολάρια.

– Αργυρό τετράδραχμο από την Αμφίπολη της Μακεδονίας, (366/5 π.Χ.), με τον Απόλλωνα στα 600.000 δολάρια.

– Από τη Νάξο της Σικελίας, επίσης, ένα αργυρό τετράδραχμο (περ. 415 π.Χ.), με γενειοφόρο κεφαλή Διονύσου στα 475.000 δολάρια.

– Και ένα αργυρό, αθηναϊκό τετράδραχμο (περ. 510-490 π.Χ.) με την Αθηνά που φορά κράνος με λοφίο στη μία όψη και στην άλλη τη γλαύκα, στις 400.000 δολάρια.

Στις 350.000 δολάρια έφθασαν:

– Ένας χρυσός στατήρας από τον Τάραντα (περ. 344-338 π.Χ.) με την κεφαλή της Ήρας στη μία πλευρά και στην άλλη τον Τάραντα, ο οποίος στέκεται σε στάση ικεσίας προς τον πατέρα του Ποσειδώνα, ο οποίος απεικονίζεται επίσης κρατώντας τρίαινα.

– Ένα ασημένο δεκάδραχμο από την Αθήνα (περίπου 467-465 π.Χ.) με την Αθηνά, πάντα με το κράνος της αλλά και φύλλα ελιάς, όπως και ανθέμιο στη μία όψη και τη γλαύκα με ανοιχτά φτερά στην άλλη.

– Επίσης ο χρυσός στατήρας (410 π.Χ.) από την Άβυδο της Τρωάδας με γοργόνειο, καθώς και το ασημένιο τρίδραχμο από τη Φωκίδα (485-475 π.Χ.) με δύο ρυτά (αγγεία) και δελφίνια.

Όσο για την Ελλάδα, δυστυχώς ήταν απούσα από τη δημοπρασία –τουλάχιστον επισήμως– παρότι το αντικείμενό της ήταν καθαρά ελληνικό.

Έτσι το αργυρό δεκάδραχμο του Πώρου με τον Μέγα Αλέξανδρο να μάχεται με τον Βουκεφάλα εναντίον του Πώρου που απεικονίζεται επάνω σε ελέφαντα (στη μία πλευρά) και τον Αλέξανδρο πάλι, να στεφανώνεται από Νίκη (στην άλλη), ένα νόμισμα με ιδιαίτερη ιστορική σημασία, πωλήθηκε αντί 300.000 δολαρίων σε άγνωστο συλλέκτη.

Η δημοπρασία που διήρκεσε οκτώ ώρες και θεωρήθηκε η πιο σημαντική όσον αφορά τη δημοπράτηση αρχαίων ελληνικών νομισμάτων διεξήχθη στο ξενοδοχείο Waldorf Astoria παρουσία 200 υποψηφίων αγοραστών και άλλων 156 που είχαν εγγραφεί για την παρακολούθησή της σε απευθείας σύνδεση.

Η δυναμική της φάνηκε μάλιστα από την αρχή. Αιτιολογώντας την επιτυχία, ο Ίαν Γκόλντμπαρτ, διευθύνων σύμβουλος της Baldwin, είπε ότι «τα νομίσματα, σε αντίθεση με άλλες αγορές πολυτελείας, δεν χάνουν την αξία τους, αλλά αντίθετα την αυξάνουν σημαντικά με την πάροδο του χρόνου, επιπλέον μια συλλογή πολύτιμων μετάλλων είναι μία ασφαλής και σταθερή επένδυση σε αυτούς τους αβέβαιους οικονομικά καιρούς».

Η Baldwin & Sons, που εδρεύει στο Λονδίνο αρνήθηκε πάντως να αποκαλύψει την ταυτότητα του ιδιοκτήτη της συλλογής «Prospero», η οποία δημιουργήθηκε τις τελευταίες τρεις δεκαετίες.

Όπως πιστεύεται μάλιστα αρχικός συλλέκτης ήταν ο Ρίτσαρντ Σάιφερτ, ο αποθανών αρχιτέκτονας του ουρανοξύστη του London’s Centre Point καθώς και του Tower 42.

Να σημειωθεί ότι το πιο ακριβό νόμισμα που έχει πωληθεί ποτέ είναι ένας αμερικανικός χρυσός «Διπλός Αετός» κοπής 1933 σε σχέδιο του φημισμένου ιρλανδοαμερικανού γλύπτη Σεντ-Γκόντενς (1848-1907) που αγοράστηκε σε δημοπρασία το 2002 αντί 7,5 εκατ. δολαρίων.