Όταν ο ανασκαφέας της Πύλου Καρλ Μπλέγκεν έλεγε ότι «η μελέτη είναι η εκδίκηση των θεών για τη χαρά που νιώθει κανείς με την ανασκαφή», δεν θα μπορούσε να φανταστεί πόσο πολύ θα ταίριαζε η περιγραφή αυτή σε μια άλλη αρχαιολογική θέση, εξίσου σημαντική, στο Ιερό Κορυφής στον ‘Αγιο Γεώργιο στο Βουνό Κυθήρων.

Την άποψή του εξάλλου συμμερίζεται η Έφη Σαπουνά – Σακελλαράκη, επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων, χήρα του αείμνηστου Γιάννη Σακελλαράκη, ο οποίος ανέσκαψε την περιοχή. Με αφορμή το νέο βιβλίο «Κύθηρα. Το Μινωικό Ιερό Κορυφής στον ‘Αγιο Γεώργιο στο Βουνό», που εξέδωσε πρόσφατα η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, η ‘Εφη Σακελλαράκη μοιράστηκε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, κάποιες σκέψεις της.

«Η μελέτη είναι γενικά πολύ πιο δύσκολη από την ανασκαφή. Εν τω μεταξύ βρέθηκε και η Ζώμινθος, η άλλη μεγάλη ιστορία της ζωής του Γιάννη Σακελλαράκη, πλέον και της δικής μου, καθώς τώρα εγώ συνεχίζω την ανασκαφή της. Ξέρετε, οι αρχές και των δύο μας είναι όταν σκάβουμε κάτι να σταματάμε, να το δημοσιεύουμε και μετά να συνεχίζουμε. Έτσι σταμάτησε η ανασκαφή στα Κύθηρα», τονίζει, εξηγώντας τους λόγους που οι ανασκαφές στο Ιερό Κορυφής στον ‘Αγιο Γεώργιο στο Βουνό, οι οποίες σταμάτησαν το 1994 (με αρχή το 1992), έκαναν σχεδόν 17 χρόνια για να επαναληφθούν. Συνεχίστριά τους η Αιμιλία Μπάνου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, συνεργάτιδα του Σακελλαράκη σ’ αυτές τις πρώτες ανασκαφές, η οποία τον περασμένο Απρίλιο πήρε τη σχετική άδεια του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Μινωικό Ιερό Κορυφής

Σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιόπολης στο Καστρί, βρίσκεται το βουνό του Αγίου Γεωργίου. Εκεί πριν από μερικά χρόνια και συγκεκριμένα το 1991 έγινε μια πολύ σημαντική ανακάλυψη από τον κύριο Άδωνη Κύρου, γνωστό εκδότη της εφημερίδας “Εστία”. Εκείνο το Αυγουστιάτικο μεσημέρι ο κ. Κύρου, γνωστός για το πάθος του με την αρχαιολογία σκαρφάλωνε την κακοτράχαλη πλευρά του βουνού που δεσπόζει από την πλευρά της παραλίας του Αυλαίμονα μέχρι που συνάντησε έναν μικρό χωματόδρομο, στην άκρη του χωματόδρομου παρατήρησε κάτι να γυαλίζει, ήταν ένα μικρό χάλκινο αγαλματάκι, σήκωσε το βλέμμα του και παρατήρησε ότι ο χώρος ήταν γεμάτος από θραύσματα κεραμικής!

Δεν άργησε να καταλάβει που βρισκόταν και αμέσως ειδοποίησε τον καθηγητή Προϊστορικής Αρχαιολογίας κ. Γιάννη Σακελλαράκη όπου μέσα σε λίγες μέρες έφτασε στα Κύθηρα μαζί με την γυναίκα του Έφη επίσης αρχαιολόγο. Μία σύντομη επίσκεψη στον Αι-Γιώργη στο Βουνό έφθασε για να πεισθούν και οι τρεις ότι βρίσκονταν στο Ιερό Κορυφής των Μινωιτών του Αυλαίμονα. Αμέσως ειδοποιήθηκε η Αρχαιολογική Υπηρεσία και τον επόμενο χρόνο έγινε μια σύντομη δειγματοληπτική ανασκαφή. Όλα έδειχναν ότι η κορυφή δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ από τους ανθρώπους και το Ιερό είχε παραμείνει ασύλητο.

Η ανασκαφή ξεκίνησε 1992 και τελείωσε το 1994. Στο βουνό του Αγίου Γεωργίου σε υψόμετρο 355μ. ανακαλύφθηκε το “Μινωικό Ιερό Κορυφής”, η ανασκαφή του μινωικού ιερού κορυφής των Κυθήρων αποδείχθηκε σημαντική ακόμη και για την μελέτη της μινωικής θρησκείας αφού το ιερό στάθηκε τυχερό και δεν συλήθηκε, το μόνο ανάμεσα στα πάμπολλα, συλημένα, δυστυχώς, ιερά κορυφής της Κρήτης. Τα ευρήματα είναι λίθινα λατρευτικά αντικείμενα (ένα έχει γραμμική γραφή Α’), πήλινα ειδώλια ζωών, χάλκινα ανθρώπινα είδωλα λατρευτών, χάλκινα αφιερώματα, κοσμήματα, κεραμικά. Το ποιο σημαντικό από όλα είναι ότι μέχρι στιγμής από όλα τα μινωικά χάλκινα ειδώλια που είχαν ανακαλυφθεί,170 στον αριθμό, βρέθηκαν επιπλέον 83, δηλαδή ένας πραγματικός θησαυρός. Κατά τους χριστιανικούς χρόνους σε αυτόν τον πανάρχαιο τόπο λατρείας χτίστηκε ο ναός του άγιου Γεωργίου.