Πριν από είκοσι χρόνια, ο αρχιτέκτονας Enrique Guzman αγόρασε ένα μοντέλο του Μάτσου Πίτσου από το Εθνικό Μουσείο του Περού. Εκείνο που είδε στο μοντέλο αυτό έμελλε να αποτελέσει τη βάση της διδακτορικής του διατριβής στο National Engineering University. «Η πόλη είχε το σχήμα πουλιού» είπε.

Στη διατριβή του, εξετάζει σχετικές δημοσιεύσεις, παραπέμπει σε πλήθος βιβλίων Ιστορίας, μνημονεύει σχέδια και αναλύει πολεοδομικές χρήσεις.

«Διαπίστωσα ότι όλοι εξετάζουν το Μάτσου Πίτσου από μια αρχαιολογική ή ιστορική σκοπιά, ενώ εγώ θέλησα να το μελετήσω μέσα από το πρίσμα της αρχιτεκτονικής».

Ο Guzman λέει πως το αρχικό περίγραμμα της πόλης είχε το σχήμα ενός πουλιού, που έμοιαζε να πετά προς το λόφο Una Huayna Picchu. Τα συμπεράσματά του βασίζονται στη μελέτη της πολεοδομικής χρήσης και του προσανατολισμού του μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς.

Η θεωρία του ωστόσο δεν πείθει τον Fernando Guzman Astete, διευθυντή του Αρχαιολογικού Πάρκου του Μάτσου Πίτσου. «Ο παραδοσιακός προσανατολισμός των πόλεων των Άνδεων είναι από την Ανατολή προς τη Δύση. Η ανατολή του ηλίου καθορίζει τον προσανατολισμό των κτιρίων και ο λόφος Una Huyana Picchu βρίσκεται στο Βορρά». Ο Astete προσθέτει ότι έχουν γίνει διάφορες ερμηνείες του σχήματος της πόλης, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα, για να μπορέσει κανείς να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα. Την ίδια άποψη φαίνεται να υποστηρίζει και ο ιστορικός José Tamayo Herrera: «Για πολύ καιρό, οι ερευνητές επιχείρησαν να αποδώσουν διάφορα σχήματα στις πόλεις που είχαν κτιστεί από τους Ίνκας, αλλά νομίζω ότι όλα αυτά ανήκουν πιο πολύ στο χώρο της φαντασίας».