Οι βασιλικοί μακεδονικοί τάφοι των Αιγών, στη Βεργίνα, είναι παγκοσμίως γνωστοί και χιλιάδες επισκέπτες έρχονται κάθε χρόνο στην περιοχή για να τους δουν από κοντά και να ξεναγηθούν στα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα.
Βασιλικοί τάφοι, μεγαλοπρεπείς και αξιόλογοι, με ανεκτίμητης αξίας θαμμένους θησαυρούς αυτοί της Βεργίνας, τόσης που μάλλον «σκέπασαν», με την αίγλη τους, τους «δίδυμους μακεδονικούς τάφους» που ανακαλύφθηκαν τυχαία στη Βέροια, κατά τη διάρκεια εργασιών για ανέγερση οικοδομής, το 1973.
Οι στεγασμένοι και περιφραγμένοι πλέον, «δίδυμοι μακεδονικοί τάφοι», βρέθηκαν το 1973 κατά την εκτέλεση εργασιών στο τότε «κτήμα Καραντουμάνη», στην σημερινή περιοχή κάτω από το μπάσκετ της Εληάς. Πρόκειται για τάφους που χρησιμοποιήθηκαν από τον 4ο μέχρι και τον 2ο π.Χ. αιώνα και ανήκαν σε ένα ταφικό σύνολο, όπως αναφέρουν οι εκτιμήσεις, εκτός των τειχών της Βέροιας.
Οι τάφοι που είναι ορατοί σήμερα, είναι λαξευμένοι σε πέτρα και παρουσιάζουν ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία, αν και ήταν τάφοι για «κοινούς θνητούς». Αν και ως αρχαιολογικό εύρημα δεν μπορεί να συγκριθεί σε καμία περίπτωση με τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας, για τη Βέροια αποτελεί ένα από τα ελάχιστα αρχαιολογικά μνημεία των ελληνιστικών χρόνων, σε αντιδιαστολή με τα πολλά βυζαντινά μνημεία που υπάρχουν στην πόλη.
Πόσοι όμως από τους Βεροιώτες γνωρίζουν την ύπαρξη αυτών των λαξευτών «δίδυμων» τάφων, στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Ασπασίας, ακριβώς απέναντι από το 3ο Γυμνάσιο Βέροιας; Πόσοι περιηγητές – Έλληνες και ξένοι – τους επισκέπτονται; Λίγοι, και στις δύο περιπτώσεις. Αυτό όμως πρόκειται να αλλάξει σύντομα, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο της τοπικής ΙΖ΄ΕΠΚΑ Ιωάννη Γραικό.
Να ανοίξει «διάλογος» των Μνημείων με τον σύγχρονο κόσμο είναι στα άμεσα σχέδια της ΙΖ΄ ΕΠΚΑ, της προϊσταμένης Αγγελικής Κοτταρίδη και του ίδιου του κ. Γραικού. Η εξωστρέφεια του αρχαιολογικού μουσείου της Βέροιας προς την κοινωνία μπορεί να συνεχιστεί με την προσπάθεια «επικοινωνίας» των λίγων μνημείων της ελληνιστικής περιόδου (4ος – 2ος π.Χ. αιώνας) με τους πολίτες του σήμερα.
Πώς θα γίνει αυτό; Με λίγες, απλές κινήσεις που θα αποκαταστήσουν την άμεση ενότητα των μνημείων, τοποθετώντας τα ταυτόχρονα στον ορίζοντα της σημερινής Βέροιας. Στα πλαίσια της κίνησης αυτής λοιπόν, πρόκειται να τοποθετηθούν πινακίδες σήμανσης προς τα μνημεία της πόλης (τους «δίδυμους τάφους», τα αρχαία τείχη κλπ), καθώς και πινακίδες που θα αναφέρονται στην ιστορία τους. Επίσης, προγραμματίζονται δράσεις του αρχαιολογικού μουσείου με τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ ανάλογες κινήσεις θα γίνουν και σε ευρύτερη κλίμακα.
Σκοπός όλων των παραπάνω, είναι «να λάβουμε μηνύματα και ερεθίσματα από τους κατοίκους της αρχαίας Βέροιας και να κάνουμε αναγωγές του παρελθόντος στο παρόν και στο μέλλον».
Χωρίς καμία διάθεση αρχαιολαγνείας ή συμπλεγματικής κομπορρημοσύνης, θα πρέπει να είναι κοινά αποδεκτό πως τα διασωθέντα μνημεία της περιοχής, οι αναφορές στην αρχαία γραμματεία, οι επιγραφές ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου κ.α., αποδεικνύουν πως η Βέροια υπήρξε λαμπρότατη πόλη λόγω της στρατηγικής της θέσης και της κουλτούρας που είχαν αναπτύξει οι κάτοικοί της.
Στην ιστορία παρουσιάζεται ως μία από τις σημαντικότερες πόλεις. Την αναφέρει ο Θουκυδίδης, ήταν πιθανότατα γενέτειρα της δυναστείας των Αντιγονιδών και πρωτεύουσα του «Κοινού των Μακεδόνων». Άκμασε ιδιαίτεραστα Ρωμαϊκά χρόνια οπότε και την επισκέφθηκε ο Απόστολος Παύλος (το 50 – 51 μ.Χ.). Αρχαιολογικά λοιπόν μπορούμε να περιμένουμε ότι είχε λαμπρά οικοδομήματα (κατοικίες των αρχόντων, δημόσια κτίρια, ναούς, στάδιο, θέατρο).
Αυτή η αρχαία πόλη, που γνώρισε μεγάλες στιγμές δόξας στην ιστορία της, σίγουρα έχει πολλά να μας διδάξει…