Τι γλώσσα μιλούν οι δίγλωσσοι όταν ονειρεύονται; Ποια είναι η γλώσσα των θεών; Πώς ερμηνεύονται τα όνειρα; Πώς συνδυάζεται ο χριστιανισμός με τον πολυθεϊσμό στην καθημερινή λατρεία; Πόσο διαρκεί η περίοδος μαθητείας για μια τέχνη;

Αυτά τα ερωτήματα είναι μόνο μερικά από όσα ανακύπτουν μελετώντας τους ελληνορωμαϊκούς παπύρους που μας σώζονται από την Αίγυπτο. Δημιουργήματα καθημερινών ανθρώπων, οι πάπυροι καταγράφουν πτυχές της καθημερινής ζωής σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον το οποίο όμως αλλάζει δραματικά όσο ο χριστιανισμός αντικαθιστά την ειδωλολατρία, η πατρώα αιγυπτιακή γλώσσα χάνει έδαφος από την ελληνική (τουλάχιστον από πλευράς των εξελληνισμένων Αιγυπτίων) και το ελληνορωμαϊκό πνεύμα μετατρέπεται σε «κοπτο-βυζαντινό». Τον τρόπο που οι κάτοικοι της ελληνορωμαϊκής Αιγύπτου εισέπρατταν τις αλλαγές αυτές προσπαθούν να εξηγήσουν οι σύγχρονοι παπυρολόγοι που μελετώντας τα έγγραφα, αντιμετωπίζουν τα παράξενα αυτά ερωτήματα.

Ορισμένες από τις προτάσεις της σύγχρονης παπυρολογίας πάνω σε τέτοιες ερωτήσεις δημοσιεύονται στο επικείμενο τεύχος του παπυρολογικού επιστημονικού περιοδικού «Bulletin of the American Society of Papyrologists».

Εδώ, η έρευνα του Κρις Έκερμαν (Παν. Όρεγκον) εξετάζει την πρακτική σύστασης συμβολαίων που όριζαν την περίοδο και τον τρόπο μαθητείας μιας τέχνης.

Ο Στίβεν Κιντ ( Παν. Ν. Υόρκης) δημοσιεύει ένα άρθρο για την καταγραφή ονείρων σε δίγλωσσους παπύρους του 2ου αι. μ.Χ. Τα όνειρα καταγράφονταν ως μηνύματα των θεών – Αιγυπτίων και Ελλήνων. Σε μια περίοδο που μεγάλη μερίδα του πληθυσμού της Αιγύπτου ήταν δίγλωσσοι και ονειρεύονταν τόσο σε ελληνικά όσο και σε αιγυπτιακά, πώς μπορούσαν να καταλάβουν από τη γλώσσα ποιος θεός επικοινωνεί μαζί τους; Σύγχυση υπήρχε και με τους ερμηνευτές ονείρων –  στην πλειοψηφία τους Αιγύπτιοι – που μετέφεραν έννοιες από «ελληνικά» όνειρα με αιγυπτιακό τρόπο, δημιουργώντας σύγχυση σε όσους τους συμβουλεύονταν!

Διγλωσσία όμως υπήρχε και στη λατρεία, σύμφωνα με τους Theodore de Bruyn και Jitse Dijkstra (Παν. Οτάβα). Διακόσια φυλακτά της εποχής μεταξύ του 4ου  και του 8ου αι. όπου σταυροί και ονόματα αγίων συνυπάρχουν με πολυθεϊστικά ιερά σύμβολα δημοσιεύουν οι δύο ερευνητές, ερευνώντας την εποχή που οι εκκλησιαστικοί πατέρες καταδίκαζαν τη χρήση μαγικών φυλακτών από τους πιστούς.

Είναι μερικά μόνο από τα θέματα που εξετάζονται στο περιοδικό. Θέματα που αντικατοπτρίζουν τις ιδεολογικές ζυμώσεις σε μια εποχή που  – δυστυχώς – συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε ως μια παρένθεση στον ρου της ιστορίας…