Μυθολογικές παραστάσεις με τον Απόλλωνα, τη Μούσα, ερωτιδείς πάνω σε δελφίνια, ιχθυοκένταυρους και εικόνες πτηνών, κοσμούν το ρωμαϊκό ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε στις ανασκαφές στην αρχαία Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου. Το εντυπωσιακό και καλοδιατηρημένο ψηφιδωτό ήρθε στο φως μόλις το 2009 και από τότε τα ευρήματα εντυπωσιάζουν αρχαιολόγους, συντηρητές και εργάτες, που απασχολούνται στην ανασκαφή στο λόφο της «Αγίας Πέτρας» στο Β. Έβρο.

Οι φετινές εργασίες στην Πλωτινόπολη ξεκίνησαν στις 17 Αυγούστου και εστίασαν στο ψηφιδωτό, καθώς είχε βρεθεί ένα μικρό μόνο τμήμα του μέχρι τότε. Τον Οκτώβριο του 2009 ο «Χρόνος» είχε πρώτος επισκεφτεί τον αρχαιολογικό χώρο και είχε παρουσιάσει στο ευρύτερο κοινό, με τη βοήθεια του υπεύθυνου αρχαιολόγου Ματθαίου Κουτσουμανή, το ξεχωριστό εύρημα. Τότε ο κ. Κουτσουμανής έκανε λόγο για ένα ψηφιδωτό, που συνεχίζεται δυτικά και βόρεια, στο οποίο υπάρχουν βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα και είκαζε ότι θα αποκαλυφθεί πιθανόν κάποια παράσταση με τον Διόνυσο, κρίνοντας από τα κισσόφυλλα. Μέχρι το 2009 είχε βγει στο φως μόνο η μπορντούρα, αλλά όχι η κεντρική παράσταση.

Στο φως μόλις το 1/4 του ψηφιδωτού

Η αποκαλυφθείσα παράσταση σε βάθους 3,5 μέτρων από την επιφάνεια της γης εξέπληξε όλους για το γεγονός ότι διατηρήθηκε σε τόσο καλή κατάσταση, παρόλο που μεταγενέστερος παλαιοχριστιανικός τοίχος κατέστρεψε τμήμα του ψηφιδωτού. «Φέτος γίνεται έρευνα στην τομή “Ζ” εκεί όπου το 2009 είχαμε εντοπίσει το ψηφιδωτό δάπεδο ενός ρωμαϊκού κτιρίου. Φέτος αποκαλύφθηκε στο βόρειο τμήμα της τομής, ένα μεγάλο στρώμα καταστροφής, ενώ στο νοτιοδυτικό τμήμα η ανασκαφή προχώρησε σε βάθος 3,5 μέτρων, οπότε αποκαλύφθηκε η συνέχεια του ψηφιδωτού δαπέδου, που είχαμε εντοπίσει το 2009. Αποκαλύφθηκε μέρος της κεντρικής παράστασης, όχι ολόκληρη, γιατί συνεχίζεται ακόμη δυτικά και βόρεια, αν και ένα μέρος της καταστρέφεται από ένα μεταγενέστερο παλαιοχριστιανικό τοίχο. Η κεντρική παράσταση περιλαμβάνει μυθολογικές παραστάσεις, όπως Απόλλωνα και Μούσα. Επίσης υπάρχουν ερωτιδείς πάνω σε δελφίνια, ένας ιχθυοκένταυρος και νότια αποκαλύφθηκαν δύο διάχωρα με παραστάσεις πτηνών. Σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση, ενώ όλη η κεντρική παράσταση πλαισιώνεται από βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα», ανέφερε σχετικά με τα νεότερα ευρήματα στο αρχαιολογικό χώρο της Πλωτινόπολης ο υπεύθυνος-αρχαιολόγος των ανασκαφών Μ. Κουτσουμανής. Το ψηφιδωτό χρονολογείται στα μέσα του 2ου αιώνα μ.Χ., ενώ ο παλαιοχριστιανικός τοίχος που καταστρέφει την κεντρική παράσταση χρονολογείται τον 4ο με 5ο αιώνα μ.Χ. Το τμήμα που έχει αποκαλυφθεί έως τώρα είναι πλάτους 8 επί 4 μ. και είναι «μόλις το 1/4 του συνολικού ψηφιδωτού, είναι ένας τεράστιος χώρος», θα πει χαρακτηριστικά ο κ. Κουτσουμανής.

Το ψηφιδωτό εικάζεται ότι ανήκει σε ρωμαϊκό λουτρό

Το ψηφιδωτό εικάζεται ότι ανήκει σε ένα μεγάλο ρωμαϊκό κτίριο. «Κατά πάσα πιθανότητα πρέπει να είναι ρωμαϊκό λουτρό, αν το συνδυάσουμε με το πηγάδι που βρέθηκε λίγο νοτιότερα. Είναι ακριβώς στο ίδιο επίπεδο και το χρησιμοποιούσαν για την άντληση του νερού στο λουτρό, καθώς και το υπόκαυστο που βρήκαμε λίγο νοτιότερα, στο οποίο ζέσταιναν το νερό για το μπάνιο. Αυτό το δωμάτιο που αποκαλύπτεται είναι ένα τρικλίνιο, ήδη βρήκαμε τις δύο εισόδους και πρέπει να εντοπίσουμε και την τρίτη η οποία συνεχίζεται προς τα δυτικά. Η μεσαία είσοδος έχει κλειστεί στα παλαιοχριστιανικά χρόνια και όποιος έμπαινε από την μεσαία είσοδο έβλεπε το ψηφιδωτό με τις μυθολογικές παραστάσεις», ανέφερε ο αρχαιολόγος. Η χρήση των ψηφιδωτών ήταν διαδεδομένη σε δημόσια κτίρια και σε σπίτια πλουσίων, αλλά όχι σε σπίτια πολιτών.

Η ανασκαφή

Η ανασκαφή στην Πλωτινόπολη γίνεται με χρηματοδότηση του Δήμου Διδυμοτείχου. Στην ανασκαφή εκτός από τον αρχαιολόγο Ματθαίο Κουτσουμανή έλαβε μέρος ο συνεργάτης του αρχαιολόγος Χρήστος Κεκές. Ο καθαρισμός του ψηφιδωτού έγινε από την συντηρήτρια της ΙΘ′ Εφορείας Αρχαιοτήτων Γιώτα Κουκουβέτσιου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης Νίκος Λιανός έχει κάνει την τρισδιάστατη φωτορεαλιστική απεικόνιση του αρχαιολογικού χώρου.

Η ανασκαφή συνεχίζεται στο βόρειο τμήμα της τομής και θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.