Υπήρξαν άγνωστοι αλλά σε αυτούς οφείλεται η διάδοση έργων που σήμερα θεωρούνται αριστουργήματα. Σε μια εποχή όπου λέξεις όπως φωτοτυπία, διαδίκτυο, ακόμη και τυπογραφία θεωρούνταν επιστημονική φαντασία, ήταν εκείνοι οι λιγοστοί εγγράμματοι που με προσοχή και υπομονή εργάστηκαν για διασωθούν κείμενα που επηρέασαν την παγκόσμια σκέψη. Πρόκειται για τους μεσαιωνικούς γραφείς οι οποίοι, αν και δεν ήταν οι ίδιοι διανοητές, διέσωσαν αντιγράφοντας έργα του πρόσφατου παρελθόντος τους.

Τσώσερ, Λάνγκλαντ, Γκάουερ. Ονόματα-σύμβολα για την αγγλική αλλά και την παγκόσμια σκέψη που διαδόθηκαν και εκτιμήθηκαν καθώς κάποιοι, ανώνυμοι σήμερα, είχαν την  οξυδέρκεια και την προθυμία να αντιγράψουν τα έργα τους. “Αποτελούν τον αόρατο κρίκο μεταξύ των μεσαιωνικών συγγραφέων και του πρώτου τους κοινού, των πρώτων ιδιοκτητών των μεσαιωνικών χειρογράφων που μελετούμε σήμερα” , λέει η Λίνε Μούνεϊ, Καθηγήτρια Μεσαιωνικής Παλαιογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ για τους υπαλλήλους του London Guildhall,  ιστορικού διοικητικού κέντρου του Λονδίνου ήδη από τον 12ο αι. Η περιπέτεια για τη δρα Μούνεϊ ξεκίνησε όταν η έρευνά της έβγαλε από την αφάνεια έναν από εκείνους, τον Γραφέα του Λονδίνου Άνταμ Πίνκχερστ. Ήταν ο Πίνκχερστ που έγραψε τα πρώτα χειρόγραφα των έργων του Τσώσερ, μεταξύ των οποίων και των “Ιστοριών του Καντέρμπουρι”.

Από τότε μεσολάβησαν πολλά. Μια κρατική ερευνητική υποτροφία τεσσάρων ετών και η συμμετοχή στο project των δρων Εστέλ Σταμπς και Σάιμον Χόρομπιν, οδήγησαν σε μια μεγάλη ανακάλυψη: υπεύθυνοι αντιγραφής έργων υπήρξαν οι υπάλληλοι του London Guildhall, οι οποίοι συνήθως ασχολούνταν με διοικητικά και δημογραφικά έγγραφα. Τέτοιος ήταν ο Τζων Μάρσωντ, που εργάστηκε μεταξύ του 1399 και του 1417 και αντέγραψε δύο από τα τέσσερα πρωιμότερα αντίγραφα των “Ιστοριών του Καντέρμπουρι”, και τμήματα –  ή το σύνολο – οκτώ χειρογράφων της “Εξομολόγησης του Εραστή” του Γκάουερ. Άλλος ήταν ο Ρίτσαρντ Όσμπαρν, που υπηρέτησε από το 1400 μέχρι το 1437 και αντέγραψε δύο πρώιμα χειρόγραφα του έργου “Τρωίλος και Χρυσηίδα” του Τσώσερ,  έργα του Λάνγκλαντ καθώς και έργα ανώνυμων συγγραφέων που είχαν φτάσει στο Λονδίνο. Μέσα σε αυτά ιδιαίτερα διαφωτιστική κρίνεται η εμπλοκή του Τζων Κάρπεντερ, υπαλλήλου από το 1417 μέχρι το 1438. Πέρα από αντιγραφέας ενός χειρογράφου του “Τρωίλου και της Χρυσηίδος” το οποίο ανήκε στον ίδιο τον βασιλιά Ερρίκο τον Ε΄, ο Κάρπεντερ ήταν και ο εκτελεστής της διαθήκης του δημάρχου του Λονδίνου Ρίτσαρντ Γουίτιγκτον, χρηματοδότη εν μέρει της πρώτης δημοτικής βιβλιοθήκης της Βρετανίας, της Guildhall Library. Φαίνεται επίσης ότι ο Κάρπεντερ και οι συνάδελφοί του είχαν ιδιωτικές βιβλιοθήκες οι οποίες αποτέλεσαν τον πρώτο κορμό της συλλογής της μεγάλης εκείνης βιβλιοθήκης.

Σήμερα, οι μεσαιωνικοί γραφείς που τόσο βοηθησαν στον “εκδημοκρατισμό της γνώσης” βρίσκονται  μαζί με τα χειρόγραφά τους στο Διαδίκτυο! Στον ειδικό ιστότοπο του προγράμματος παρουσιάζονται περιγραφές των χειρογράφων, υλικά, χρονολόγηση, παλαιογραφικά και γλωσσολογικά σχόλια για το στυλ του κάθε γραφέα, φωτογραφίες των χειρογράφων ανά γραφέα  τους καθώς και φωτογραφίες γραμμάτων τυπικών του γραφικού χαρακτήρα καθενός από εκείνους. Έτσι, μετά τους μεσαιωνικούς συγγραφείς, οι αφανείς αυτοί ήρωες  της παγκόσμιας διανόησης ίσως βρουν τη θέση που τους αναλογεί στα δικά μας μέσα διάδοσης της γνώσης.