Ταιριαστό σε μια βασιλική υψηλότητα. Αυτός ο χαρακτηρισμός θα ήταν άψογος για ένα μέχρι στιγμής άσημο έκθεμα ενός επαρχιακού μουσείου στη Βρετανία, το οποίο τράβηξε πρόσφατα την προσοχή των ειδικών.

Πρόκειται για την αρχαία αιγυπτιακή σαρκοφάγο “του Ψαμμήτιχου”, που φυλάσσεται εδώ και μισόν αιώνα στο μουσείο της πόλης Τόρκι, στο Ντέβον της Βρετανίας. Δωρεά κάποιας Αγγλίδας λαίδης, η οποία συνήθιζε να ταξιδεύει στη Μέση Ανατολή κατά τη δεκαετία του 1920 και να φέρνει από εκεί “ενθύμια” των ταξιδιών της, η σαρκοφάγος έφτασε στο μουσείο περιέχοντας το σώμα ενός μικρού αγοριού που πέθανε στα 700 π.Χ. και γι αυτό ονομάστηκε συμβατικά – από τους υπευθύνους του μουσείου –  Ψαμμήτιχος. Μέχρι σήμερα, το αγόρι είχε τραβήξει την προσοχή ως η μόνη μούμια που εκτίθεται στο συγκεκριμένο μουσείο. Δεν συνέβαινε όμως το ίδιο και με τη σαρκοφάγο που αναπαυόταν, και η οποία είχε θεωρηθεί λίγο προγενέστερή του.

Πρόσφατα όμως, η σαρκοφάγος τράβηξε την προσοχή του αιγυπτιολόγου Άινταν Ντόντσον, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ. Ο Ντόντσον, ειδικός στην ιστορία των φαραωνικών δυναστειών και τις υλικές της ενδείξεις, διαπίστωσε την υψηλή κατασκευαστική ποιότητα της σαρκοφάγου που είναι φτιαγμένη από συμπαγή τμήμα κέδρου και διακοσμημένη με  ζωηρά χρώματα, επιδέξια σχέδια και καλοκαμωμένες ενθέσεις. Τέτοιο παράδειγμα δεν είχε δει σε κανένα άλλο μουσείο στη Βρετανία! Μόνο το μουσείο του πανεπιστημίου του, του Μπρίστολ, κατείχε ένα αντίστοιχης τεχνικής τελειότητας αντικείμενο, το οποίο μπορούσε να αντιπαραβάλλει.

Ενδελεχής μελέτη της σαρκοφάγου αποκάλυψε τελικά την αληθινή της αξία. Η λευκού σώματος σιλουέτα με τα σμιλεμένα γόνατα και το καφέ πρόσωπο με τα  ένθετα μάτια από ηφαιστειακό γυαλί και μπρούτζο αντανακλά τεχνοτροπικά μια εποχή 1.000 χρόνια νωρίτερα από εκείνη του νεκρού Ψαμμήτιχου: τις απαρχές του Νέου Βασιλείου! Σύμφωνα λοιπόν με τις εκτιμήσεις του Ντόντσον, η σαρκοφάγος τοποθετείται στα χρόνια μεταξύ των φαραώ Άχμωση Α΄και Τούθμωση Γ΄. Όσο για τον πρώτο ένοικό της, αν και  θα μας μείνει για πάντα άγνωστος, μπορούμε να τον δούμε ως ένα παιδί της βασιλικής οικογένειας ή γόνο κάποιων επιφανών της τότε αιγυπτιακής κοινωνίας.