Την άμεση επιστροφή ενός κλεμμένου αρχαίου έργου τέχνης από τη Βρετανία απαιτεί η Τουρκία. Συγκεκριμένα, η Άγκυρα ζητά να επιστραφεί το μαρμάρινο κεφάλι που είχε αφαιρεθεί το 1882 από τη διάσημη Σαρκοφάγο της Σινταμάρα και σήμερα βρίσκεται στις αποθήκες του βρετανικού μουσείου Victoria & Albert.

Το μαρμάρινο κεφάλι που κλάπηκε από την Τουρκία περισσότερο από έναν αιώνα πριν υπολογίζεται ότι έχει ηλικία 1.700 ετών και πιθανότατα αναπαριστά τον θεό Έρωτα, καθώς απεικονίζει το πρόσωπο ενός αγοριού με σγουρά μαλλιά. Το 1882, ο ερασιτέχνης αρχαιολόγος Sir Charles Wilson, τότε Γενικός Πρόξενος στην Ανατολία, το αποκόλλησε από την περίτεχνη σαρκοφάγο του 3ου αιώνα που ο ίδιος είχε φέρει στο φως. Στη συνέχεια, κατάχωσε πάλι τη σαρκοφάγο με σκοπό να επιστρέψει κάποια στιγμή και να πάρει ολόκληρο το εύρημα, και μετέφερε στην Αγγλία μόνο τη μαρμάρινη προτομή. Η οικογένειά του δώρισε αργότερα την προτομή στο μουσείο Victoria & Albert.

Το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία και κάνει επίμονες προσπάθειες για να πάρει πίσω το έκθεμα, ώστε να αποκαταστήσει τη σαρκοφάγο, που αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Κωνσταντινούπολης. «Το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού θεωρεί πως το συγκεκριμένο αντικείμενο ανήκει στην Τουρκία. Πιστεύουμε πως αν ένα αντικείμενο έχει μετακινηθεί από τη χώρα καταγωγής του, θα πρέπει να επιστραφεί σε αυτή», επισημαίνει στον «Indepedent» ο διευθυντής του τουρκικού Γραφείου Πολιτισμού και Τουρισμού στο Λονδίνο, Tolga Tuyluoglu.

Η πολιτική όμως του μουσείου του Λονδίνου προβλέπει επιστροφή κάποιου εκθέματος μόνο σε περίπτωση που είναι «ακατάλληλο προς διατήρηση» και εάν αυτό «δεν είναι επιζήμιο προς το ενδιαφέρον των σπουδαστών και των μελών του κοινού».

Διπλωματικό ναρκοπέδιο

«Εάν το αίτημα της Τουρκίας για την επιστροφή της μαρμάρινης κεφαλής εξελιχθεί το είδος της διαμάχης του ζητήματος των Ελγινείων θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις», γράφει ο “Independent”. Καθώς η Τουρκία επιδιώκει την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η συνεργασία στα πεδία των τεχνών και της ιστορίας θεωρείται κομβικής σημασίας για τη διπλωματία. Εξ ου και πέρυσι ανατέθηκε στον Βρετανό καλλιτέχνη Mark Wallinger να κατασκευάσει εγκατάσταση στο Τσανάκ Καλέ με τίτλο «Cinema Amnesia», η οποία λειτούργησε σαν προσωρινός κινηματογράφος με προβολή ταινιών, ως ένδειξη καλής θέλησης. «Οι συζητήσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έντονες και μπορεί να είναι φορτισμένες, αλλά δίχως μια πολιτιστική διάσταση στερούνται βάθους», είχε πει τότε ο David Codling του Βρετανικού Συμβουλίου. «Οι τέχνες, αυτή τη στιγμή, προσφέρουν ένα πεδίο διαλόγου τόσο στο εσωτερικό της κάθε χώρας όσο και μεταξύ των χωρών».