Κατάλοιπα μνημειακής πύλης κοσμημένης με περίτεχνα γλυπτά, μεταξύ των οπίων συγκαταλέγεται ένα αριστουργηματικό λιοντάρι, αποκάλυψαν αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου του Τορόντο στη θέση Ταγινάτ της Τουρκίας.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, που εργάζονται στη θέση της ΝΔ Τουρκίας στα πλαίσια του Tayinat Archaeological Project, η πύλη αποτελούσε την κύρια πρόσβαση στο φρούριο της αρχαίας πόλης Κουνουλούα, πρωτεύουσας του νεοχιττιτικού βασιλείου της Πάτινα (950 – 725 π.Χ.). Αρχιτεκτονικά, η πύλη στο σύνολό της προσομοιάζει με αντίστοιχο αρχιτεκτόνημα στο φρούριο της αρχαίας χιττιτικής πόλης Κάρχεμις, η οποία είχε ανασκαφεί από τον Σερ Λέοναρντ Γούλεϊ το 1911. Στην ανακοίνωση όμως ιδιαίτερος λόγος γίνεται για το γλυπτό λιοντάρι, το οποίο βρέθηκε ακέραιο. το γλυπτό έχει ύψος 1,3 μ. και μήκος 1,6 μ. και απεικονίζει το λιοντάρι καθιστό, με κατεβασμένα αυτιά και ανοικτό στόμα. Στυλιστικά θυμίζει μια βάση κίονα με τη μορφή διπλού λέοντα που βρέθηκε τη δεκαετία του 1930 στα ερείπια ναού ασσυριακού λατρευτικού συγκροτήματος στη θέση. Οι Ασσύριοι είχαν καταλάβει την νεοχιττιτική πόλη το 738 π.Χ. Έτσι, η νέα αποκάλυψη συστήνει ότι οι κατακτητές χρησιμοποίησαν ντόπιους τεχνίτες και για τις δικές τους κατασκευές, γεγονός που είχε άμεσο αντίκτυπο στην τεχνοτροπία των έργων τους.

Κοντά στο γλυπτό λιοντάρι βρέθηκε επίσης και γλυπτή απεικόνιση μιας ανδρικής μορφής περιστοιχισμένης από λιοντάρια. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ανασκαφικού προγράμματος Τίμοθι Χάρισον πρόκειται για έναν «Πότη Θηρών», έναν δημοφιλή εικονιστικό τύπο της αρχαίας Ανατολής, σύμβολο προστασίας και δύναμης. «Η παρουσία λιονταριών ή σφιγγών και κολοσσιαίων αγαλμάτων του τύπου του Πότνιου Θηρών στις μνημειακές πύλες των κάστρων των νεοχιττιτικών βασιλικών πόλεων της Συρίας και Ανατολίας της Εποχής του Σιδήρου συνεχίζουν μια χιττιτική παράδοση της Εποχής του Χαλκού που ενίσχυε τον συμβολικό τους ρόλο ως συνοριακών ζωνών και το ρόλο του βασιλιά ως θεϊκά ορισμένου προστάτη ή θυροφύλακα της κοινότητας», λέει ο Χάρισον, καθώς οι διακοσμημένες πύλες νομιμοποιούσαν με τις παραστάσεις τους τη δύναμη της άρχουσας τάξης.

Η ταραγμένη ιστορία της νεοχιττιτικής πόλης όμως δείχνει μάλλον το αντίθετο: ο βασιλιάς δεν μπόρεσε να προφυλάξει την πόλη του από τους κατακτητές που χρησιμοποίησαν τελικά τα ίδια σύμβολα για να νομιμοποιήσουν τη δική τους δύναμη. Οι αρχηγοί παρέρχονταν, τα σύμβολα όμως έμειναν…