«Μια ιστορία από φως, στο φως» είναι ο τίτλος μίας μεγάλης και ενδιαφέρουσας έκθεσης που θα φιλοξενήσει το φθινόπωρο το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης. Η έκθεση εστιάζει σε ένα πρωτότυπο και πολυσύνθετο θέμα, στη διαδρομή του τεχνητού φωτισμού από την αρχαιότητα ως τη σύγχρονη εποχή.

Δάδες και δαυλοί, λύχνοι επίπλευσης και αναρρόφησης, καντήλια, καντηλέρια και πολυκάντηλα συγκαταλέγονται στα 350 και πλέον αρχαία, βυζαντινά και νεότερα αντικείμενα που θα παρουσιαστούν στο κτίριο του Λαογραφικού Μουσείου, επί της οδού Βασιλίσσης Όλγας 68. Η έκθεση, που εντάσσεται στο πρόγραμμα «Θεσσαλονίκη, σταυροδρόμι πολιτισμών», θα εγκαινιαστεί στις 12 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει ως τον Ιούνιο του 2012.

Σήμερα θα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η έγκριση του προσωρινού δανεισμού των αρχαίων αντικειμένων που θα παρουσιαστούν στην έκθεση και τα οποία προέρχονται από τις συλλογές 12 φορέων και οργανισμών από όλη την Ελλάδα, όπως εξηγεί στον «Αγγελιοφόρο» η προϊσταμένη διεύθυνσης του ΛΕΜΜΘ, λαογράφος Φωτεινή Οικονομίδου-Μπότσιου. Ανάμεσά τους: η ΙΣΤ′ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η ΚΖ′ ΕΠΚΑ, Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και το Μουσείο Μπενάκη – Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης.

Στόχος της έκθεσης είναι να διερευνηθεί η χρήση συσκευών φωτισμού στην αρχαιότητα, τη βυζαντινή περίοδο και τους νεότερους χρόνους και το πώς αυτές τροποποιήθηκαν σύμφωνα με τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές κάθε περιόδου. «Προσπαθούμε να φωτίσουμε τις απαρχές της προσπάθειας του ανθρώπου να ανάψει τη φλόγα και να την κρατήσει αναμμένη, καταφέρνοντας έτσι να επεκτείνει ουσιαστικά τη μέρα μέσα στη νύχτα», τονίζει η κ. Οικονομίδου.

Οι συσκευές φωτισμού στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο είχαν πολλούς ρόλους να διαδραματίσουν. Παρείχαν φως για τις καθημερινές δραστηριότητες στα σπίτια, τους χώρους εργασίας και τους δημόσιους χώρους, συνόδευαν τελετουργίες στην ιδιωτική, ιερή και δημόσια ζωή. Επιμελητές της έκθεσης είναι ο αρχαιολόγος-μουσειολόγος Γιάννης Μότσιανος του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, η λαογράφος του ΛΕΜΜΘ Ελένη Μπίντση, ενώ τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Ζήσης Σκαμπάλης.

Οι δυσκολίες

Η διοργάνωση της έκθεσης έρχεται σε μία δύσκολη συγκυρία για το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, λόγω της οικονομικής κρίσης. Αυτές τις μέρες εκταμιεύτηκε η πρώτη δόση της χρηματοδότησης από τον ΟΠΑΠ για την έκθεση, ενώ δεν έχει ακόμη εκταμιευτεί η πρώτη δόση της επιχορήγησης του ΛΕΜΜΘ για το 2011.

Όλα αυτά εν μέσω δυσάρεστων φημολογιών: το ΛΕΜΜΘ συμπεριλήφθηκε σε λίστες υπό κατάργηση ή συγχώνευση φορέων που διακινήθηκαν στα ΜΜΕ και στο διαδίκτυο, χωρίς όμως να υπάρχει επίσημη πληροφόρηση για το θέμα. «Το Λαογραφικό είναι ένας οργανισμός με ιστορία 40 χρόνων, διαθέτει μεγάλες συλλογές και αρχεία, έχει βάρος πολιτιστικό και ιστορικό», παρατηρεί η κ. Οικονομίδου. Οι υπεύθυνοι του Μουσείου έχουν απευθύνει ερώτημα προς το ΥΠΠΟΤ ζητώντας επίσημη ενημέρωση για το μέλλον του οργανισμού και προς το παρόν περιμένουν απάντηση.