Πλούσια τα ευρήματα από την πρότυπη ανασκαφή Tel Shikmona κοντά στη Χάιφα του Ισραήλ.
Το Tel Shikmona είχε ανασκαφεί πριν από σαράντα χρόνια, όμως η ανθρώπινη αμέλεια και ο χρόνος συνέτειναν στο να καλυφθεί ξανά από τόνους χώματος και σκουπιδιών. Μόλις πρόσφατα, αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Χάιφα, με τη συνδρομή εθελοντών κατοίκων της περιοχής αποφάσισαν να καθαρίσουν εκ νέου το χώρο, που αποτέλεσε «σπίτι» για μια σειρά ανθρώπων και εθνοτήτων, από τον 16ο αι. π.Χ. μέχρι τον 7ο αι. μ.Χ.
Και δεν απογοητεύτηκαν. Η έρευνα, στα πλαίσια ευπρεπισμού του χώρου που θα αξιοποιηθεί σαν αρχαιολογικό πάρκο, έφερε στο φως κατάλοιπα βυζαντινών οικιών (4ος – 7ος αι.) με ψηφιδωτά δάπεδα και αποθηκευτικούς χώρους καθώς και ένα αρχιτεκτόνημα της περσικής περιόδου όπου βρέθηκαν υφαντικά βάρη και αποθηκευτικά αγγεία. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι και διάφορα ευρήματα που χρονολογούνται στην εποχή των ισραηλιτικών βασιλείων και τεκμηριώνουν τις σχέσεις του βασιλείου του Ισραήλ με τα γύρω του κράτη. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται μια προσωπική σφραγίδα με εβραϊκή ή φοινικική επιγραφή, κεραμική από την Κύπρο και την ακτή του Λιβάνου καθώς και κεραμικά όστρακα αγγείων με ροδόχρωμη απόχρωση – σπάνια περίπτωση διατηρημένης βαφής πορφύρας.
Ως κύριο εύρημα των ανασκαφών όμως οι ερευνητές θεωρούν μια κατασκευή του τύπου της τετράχωρης οικίας που χρησιμοποιήθηκε κατά τον 8ο αι. π.Χ., βρέθηκε στο 1970 και ήταν γνωστή από παλιές φωτογραφίες. Στο φωτογραφικό υλικό φαινόταν καλά ο χώρος, μοιρασμένος σε τρία δωμάτια κάθετα το ένα προς το άλλο και ένα τέταρτο σε οριζόντια διάταξη προς τα υπόλοιπα. Επρόκειτο για τον πιο συχνό τύπο οικίας της εποχής του Βασιλείου του Ισραήλ (9ος – 8ος αι. π.Χ.) και διατηρούνταν σε πολύ καλή κατάσταση. Σήμερα, είναι δυνατόν πλέον να μιλήσουμε για την πιο καλοδιατηρημένη οικία του τύπου της και μια αναντικατάστατη πηγή πληροφοριών για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων του 8ου αι. στην τότε ακμάζουσα αυτή περιοχή του κόσμου.
Να σημειωθεί ότι η ανασκαφή στο Tel Shikmona θεωρείται πρότυπη για το Ισραήλ αλλά και τον κόσμο γενικότερα. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται εκπαιδευτική συμμετοχή των κατοίκων της περιοχής, ξεναγήσεις και ενημερωτικά προγράμματα για παιδιά αλλά και άτομα με ειδικές ανάγκες.